Πρωτοβουλία για τις προσφυγικές ροές από την ανατολική Μεσόγειο αποφάσισαν να αναλάβουν η Ελλάδα, η Κύπρος και η Βουλγαρία, με αφετηρία το Συμβούλιο υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 7 και 8 Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, πρόκειται για την πρώτη κοινή 
πρωτοβουλία των κρατών-μελών πρώτης γραμμής στην ανατολική Μεσόγειο.
Όπως αναφέρεται, με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, στο διάστημα μεταξύ 19 Αυγούστου και 1 Σεπτεμβρίου, καταγράφηκαν 4.879 αφίξεις μέσω της οδού της ανατολικής Μεσογείου, ενώ μόλις 1.133 αφίξεις σημειώθηκαν μέσω της οδού της δυτικής Μεσογείου και 1.369 μέσω της οδού της κεντρικής Μεσογείου.
Η πρωτοβουλία των τριών χωρών φέρει τον τίτλο «Eastern Mediterranean Migration Route Initiative» και θα παρουσιαστεί επίσημα με κατάθεση συγκεκριμένου κειμένου στο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της προσεχούς εβδομάδας. Έρχεται, δε, ως συνέχεια των επισκέψεων του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη Γιώργου Κουμουτσάκου στην Κύπρο και στη Βουλγαρία.
Οι τρεις χώρες ζητούν να δεσμευθούν περισσότερα κονδύλια για την αντιμετώπιση του προσφυγικού και μεταναστευτικού στον υπό διαμόρφωση κοινοτικό προϋπολογισμό 2021-2026 και ενθαρρύνουν την Ε.Ε. και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να εξετάσουν θετικά την περαιτέρω διάθεση πόρων προς τις χώρες της ανατολικής Μεσογείου.
Επίσης, σκοπός της πρωτοβουλίας είναι να αναδειχθεί στην ευρωπαϊκή της διάσταση η μεγάλη μεταναστευτική πρόκληση που αντιμετωπίζουν τα κράτη στην πρώτη γραμμή της ανατολικής Μεσογείου, προκειμένου να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα από την Ε.Ε. στο πλαίσιο της κοινοτικής αλληλεγγύης, με μετεγκαταστάσεις, ισχυρή πολιτική επιστροφών σε τρίτες χώρες προέλευσης και ενίσχυση των κρατών που πλήττονται άμεσα. Οι τρεις χώρες συνηγορούν και στην αποτελεσματική εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας μέσω της εκρίζωσης των δικτύων διακίνησης μεταναστών, της αποτροπής εγκαθίδρυσης νέων παράνομων μεταναστευτικών οδών προς όλη την Ευρώπη και της διασφάλισης αποτελεσματικών επιστροφών.
Η online αποτύπωση των στοιχείων
Αν κάποιος ανατρέξει στον επιχειρησιακό χάρτη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, θα δει σε πραγματικό χρόνο τη διαμόρφωση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ιστοσελίδας, από την 1η Ιανουαρίου του 2019 έχουν φύγει από τη χώρα τους συνολικά 78.443 άνθρωποι. Εξ αυτών 45.597 έφθασαν στην Ελλάδα, 22.978 στην Ισπανία, 7.489 στην Ιταλία και 1.585 στη Μάλτα.
Παράλληλα, από τους 78.443 πρόσφυγες και μετανάστες, οι 64.215 έφθασαν στις χώρες προορισμού τους μέσω θαλάσσης, ενώ οι 14.228 μέσω ξηράς. Συνολικά 1.028 άνθρωποι καταγράφονται ως νεκροί ή αγνοούμενοι.
Επιπλέον, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, οι περισσότεροι άνθρωποι προέρχονται από το Αφγανιστάν (19,8%), ενώ αμέσως μετά ακολουθούν η Συρία (12,8%) και το Μαρόκο (10,3%).
Αν, δε, συγκρίνουμε τις ροές με αυτές των προηγούμενων ετών, θα διαπιστώσουμε πως είναι μειωμένες.
Ενδεικτικός είναι ο παρακάτω πίνακας:
Όσον αφορά στην Ελλάδα, όντως από το 2018 έχουμε μια αύξηση των ροών της τάξεως του 45% (και όχι του 200%), όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα:
