.jpg)
«Το γεγονός ότι δεν επεμβαίνουμε παντού δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να επεμβαίνουμε πουθενά. Κάθε πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπίζεται με βάση τα δικά του χαρακτηριστικά και να αξιολογούνται τόσο τα μέσα που υπάρχουν όσο και το κατά πόσον είναι επείγων ο χαρακτήρας του. Η Λιβύη, αν την είχαμε αφήσει στο έλεος των δολοφονικών προθέσεων του Καντάφι, θα είχε γίνει μια δύναμη εξαιρετικά αποσταθεροποιητική στο άμεσο περιφερειακό της περιβάλλον. Και ο Καντάφι θα είχε γίνει ο ηγέτης των ξενόφοβων και εξτρεμιστικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή».
Αυτά λέει σε συνέντευξή του στη Μοντ ο 83χρονος Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Τζίμι Κάρτερ και ειδικός για διεθνή θέματα. Κατά την άποψή του, ακόμη κι αν η επέμβαση στεφθεί από επιτυχία στο στρατιωτικό πεδίο, θα αποτελέσει μια πολιτική αποτυχία αν δεν επιτρέψει στους Λίβυους να κερδίσουν την ελευθερία των δικών τους πολιτικών επιλογών. Εξίσου αρνητική και αποσταθεροποιητική θα είναι ενδεχόμενη διχοτόμηση της Λιβύης, με τον Καντάφι να διατηρεί τον έλεγχο κάποιου θύλακα.
Στη διάρκεια της κρίσης της Αιγύπτου, ο Μπρεζίνσκι συνέστησε στην κυβέρνηση Ομπάμα να δείξει σωφροσύνη απέναντι στον Χόσνι Μουμπάρακ. «Η υπερβολική βιασύνη θα κάνει κακό», είπε. Όπως εξηγεί στη συνέντευξη, η αποχώρηση του τελευταίου από την εξουσία θα ωφελήσει τη δημοκρατία μόνο αν συνοδευτεί από μια δημοκρατική πολιτική διαδικασία. Υπάρχουν όμως και δύο άλλα ενδεχόμενα: μια στρατιωτική δικτατορία τύπου Πινοσέτ ή ένα φανατικό καθεστώς ιρανικού τύπου. «Πρέπει λοιπόν να θέσουμε το στρατηγικό ερώτημα τι διέξοδο επιθυμούμε. Και πώς θα εργαστούμε για να αυξήσουμε τις πιθανότητες μιας τέτοιας διεξόδου».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι σε θέση να παίξουν έναν αποφασιστικό ρόλο στις αραβικές χώρες όπου γίνονται διαδηλώσεις; «Ασκούμε κάποια επιρροή. Η επιρροή αυτή ποικίλλει από τη μια χώρα στην άλλη. Θεωρούμε, για παράδειγμα, ότι μπορούμε να ασκήσουμε μεγαλύτερη επιρροή στην Αίγυπτο απ’ ό,τι στην Υεμένη. Κι αυτό, όχι μόνο λόγω της οικονομικής βοήθειας που χορηγούμε στην πρώτη, αλλά και των σχέσεων ανάμεσα στους δύο στρατούς. Όπως και των στενών προσωπικών σχέσεων που έχουμε καλλιεργήσει όλα αυτά τα χρόνια με την ελίτ της Αιγύπτου. Όλα αυτά τα πράγματα δεν πρέπει να τα θέσουμε σε κίνδυνο δείχνοντας υπερβολική βιασύνη».
Ο κόσμος είναι και δεν είναι πολυπολικός, συνεχίζει ο Μπρεζίνσκι. Δεν είναι ένας κόσμος φτιαγμένος αποκλειστικά από ένα Λεβιάθαν και Λιλιπούτειους. Είναι ένας κόσμος όπου υπάρχουν σημαντικές περιφερειακές δυνάμεις, οι οποίες θα μπορούσε μια μέρα να γίνουν παγκόσμιες δυνάμεις. Η Κίνα, για παράδειγμα. Ή η Ινδία. Αλλά πολλοί άλλοι υποψήφιοι δεν υπάρχουν. Η Βραζιλία είναι ασφαλώς μια περιφερειακή δύναμη, δύσκολα όμως θα μπορούσε να φανταστεί κανείς βραζιλιάνους στρατιώτες να σταθμεύουν στην Κορέα. Κατά βάθος, ζούμε σ’ έναν πολύ ασύμμετρο κόσμο. Κι αυτό δεν θα αλλάξει, εκτός αν οι Ηνωμένες Πολιτείες «αυτοκτονήσουν» από βλακεία.
Ο Ομπάμα κατάφερε να αλλάξει την εικόνα της Αμερικής στον μουσουλμανικό κόσμο; «Οι ομιλίες του είχαν στόχο να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης των Αμερικανών», απαντά ο αμερικανός συγγραφέας. «Ο ενθουσιασμός που αισθάνομαι για το πρόσωπό του απορρέει από την πεποίθησή μου ότι καταλαβαίνει αυτά που ο 21ος αιώνας περιμένει από την Αμερική. Υπήρξε όμως ένα ρήγμα ανάμεσα στις φιλόδοξες ιδέες του και τη στρατηγική που χρειάστηκε να ακολουθήσει».
