Την έντονη αντίδραση της Άγκυρας πυροδότησε η ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν, με αφορμή την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων το 1915, από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο πλανητάρχης, στο κείμενό του, χρησιμοποίησε δύο φορές τη λέξη «γενοκτονία», την ύπαρξη της οποίας η Τουρκία αρνείται, χαρακτηρίζοντας αυτό το γεγονός της Ιστορίας ως «εκτοπισμό του Αρμενικού πληθυσμού».
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, απάντησε στην εν λόγω ανακοίνωση, χαρακτηρίζοντας έμμεσα τον Αμερικανό πρόεδρο ως «φτηνό πολιτικό καιροσκόπο» και «τσαρλατάνο».
Η ανακοίνωση των ΗΠΑ για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων
Αναλυτικά, η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου ανέφερε τα εξής:
«Σήμερα, κάνουμε μια παύση για να θυμηθούμε τις ζωές που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Meds Yeghern – της γενοκτονίας των Αρμενίων – και ανανεώνουμε την υπόσχεσή μας να μην ξεχάσουμε ποτέ.
Στις 24 Απριλίου 1915, οι οθωμανικές αρχές συνέλαβαν Αρμένιους διανοούμενους και ηγέτες της κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη – η έναρξη μιας συστηματικής εκστρατείας βίας κατά της αρμενικής κοινότητας. Στα χρόνια που ακολούθησαν, ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι απελάθηκαν, σφαγιάστηκαν ή έκαναν πορείες προς το θάνατό τους – μια τραγωδία που επηρέασε για πάντα γενιές αρμενικών οικογενειών.
Καθώς συμμετέχουμε με τα έθνη σε όλο τον κόσμο στη μνήμη αυτής της οδυνηρής ιστορίας, στοχαζόμαστε επίσης την ανθεκτικότητα και την αποφασιστικότητα του αρμενικού λαού. Τόσοι πολλοί από αυτούς που επέζησαν αναγκάστηκαν να ξεκινήσουν νέες ζωές σε νέες χώρες – συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Εδώ και σε όλο τον κόσμο, ο Αρμενικός λαός έχει αντιμετωπίσει το κακό του μίσους με ελπίδα. Ανοικοδόμησαν τις κοινότητές τους. Έθρεψαν τις οικογένειές τους και διατήρησαν τον πολιτισμό τους. Ενίσχυσαν το έθνος μας. Είπαν επίσης τις ιστορίες τους – και των προγόνων τους – για να θυμηθούν και να διασφαλίσουν ότι γενοκτονία όπως αυτή που συνέβη πριν από 108 χρόνια δεν θα επαναληφθεί ποτέ ξανά.
Σήμερα, ας ανανεώσουμε αυτή τη δέσμευση. Ας δεσμευτούμε εκ νέου να υψώσουμε τη φωνή ενάντια στο μίσος, να υπερασπιστούμε τα ανθρώπινα δικαιώματα και να αποτρέψουμε τις φρικαλεότητες. Και μαζί, ας διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να σφυρηλατήσουμε ένα καλύτερο μέλλον – ένα μέλλον όπου όλοι οι άνθρωποι μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια, ασφάλεια και σεβασμό».
Ξεχωριστές απαντήσεις από Τσαβούσογλου και υπουργείο Εξωτερικών
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, απάντησε ότι πρόκειται για μια ακόμα προσπάθεια πολιτικών τσαρλατάνων να διαστρεβλώσουν την Ιστορία, καταδικάζοντας την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου και του Τζο Μπάιντεν.
«Όσοι επιμένουν επίτηδες στα λάθη τους προορίζονται να μείνουν στη μνήμη ως υποκριτές. Κανείς δεν θα τολμήσει να μας κάνει διάλεξη για την Ιστορία μας», ανέφερε, επιπλέον, στο Twitter ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών.
Yet another attempt by political charlatans to distort history!
Politically-driven statements cannot change the facts.
Those intentionally insisting on their mistakes are destined to be remembered as hypocrites.
No one shall dare to lecture us on our history. #1915events
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) April 24, 2023
Από τη μεριά του, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών απέρριψε τις δηλώσεις, λέγοντας ότι η Άγκυρα τις θεωρεί «άκυρες» και καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο όσους «επιμένουν σε αυτό το λάθος».
«Οι ατυχείς δηλώσεις για τα γεγονότα του 1915 που είναι ασύμβατες με την πραγματικότητα και το διεθνές δίκαιο είναι μάταιες προσπάθειες να ξαναγραφτεί η ιστορία με πολιτικά κίνητρα.
Κανείς δεν πρέπει να ξεχνά ότι τα γεγονότα του 1915 δεν μπορούν να οριστούν σύμφωνα με τις ατζέντες των πολιτικών και τις εσωτερικές πολιτικές εκτιμήσεις. Μια τέτοια προσέγγιση οδηγεί μόνο σε παραποίηση της ιστορίας. Όσοι επιμένουν να διατηρούν αυτή την προκατειλημμένη στάση θα αναφέρονται στην ιστορία ως φτηνοί πολιτικοί καιροσκόποι.
Απορρίπτουμε αυτές τις δηλώσεις, που είναι άκυρες για εμάς, και με τον πιο έντονο τρόπο καταδικάζουμε όσους επιμένουν σε αυτό το λάθος. Κανείς και κανένας θεσμός δεν μπορεί να διδάξει στην Τουρκία τη δική της ιστορία.
Καλούμε αυτούς τους κύκλους, που υπηρετούν στενόμυαλους πολιτικούς υπολογισμούς και προσπαθούν να αντλήσουν εχθρότητα από την ιστορία, να διορθώσουν αυτά τα σοβαρά λάθη, να υποστηρίξουν την Κοινή Επιτροπή Ιστορίας που προτείναμε και να συμβάλουν στις προσπάθειες περιφερειακής ειρήνης και συνεργασίας».
