Με τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία και την επιθετική ρητορική του Κρεμλίνου κατά της Δύσης έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί και οι τελευταίες “αναστολές” της Γερμανίας για την ενεργοποίηση ενόπλων δυνάμεων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, που πήγαζαν από το μελανό ιστορικό παρελθόν της χώρας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η νέα πραγματικότητα, όπως διαμορφώθηκε από το τέλος Φεβρουαρίου του 2022, έχει ενισχύσει τα αισθήματα απειλής των χωρών που αποτελούν την ανατολική πτέρυγα τη δυτικής συμμαχίας και μοιράζονται κοινά σύνορα με τη Ρωσία.
Η αποστολή μίας μάχιμης ταξιαρχίας στη Λιθουανία αποτελεί άλλη μια πρωτιά και ένα σημείο καμπής στην ιστορία της Μπούντεσβερ. Διότι αφενός η παρουσία της στη χώρα θα έχει μόνιμο χαρακτήρα και αφετέρου, σε περίπτωση που η Ρωσία επιτεθεί ή με οποιονδήποτε τρόπο απειλήσει σοβαρά την ασφάλεια και εδαφική ακεραιότητα της Λιθουανίας, θα κληθούν Γερμανοί στρατιώτες να την υπερασπιστούν με τη δύναμη των όπλων.
10 χιλιόμετρα από τα ρωσικά σύνορα
Δηλαδή στο χειρότερο σενάριο οι Γερμανοί θα μπορούσαν να αντιπαραταχθούν στρατιωτικά με τους Ρώσους. Μια “Zeitenwende” (στροφή) για τον γερμανικό στρατό. Στη διαδικτυακή σελίδα της Μπούντεσβερ περιγράφεται αναλυτικά ο οδικός χάρτης με τις λεπτομέρειες εγκατάστασης και δράσης της “ταξιαρχίας Λιθουανίας”, όπως λέγεται. Κατ’ αρχήν θα αποτελείται από 4.800 στρατιώτες, άνδρες και γυναίκες, καθώς και άλλους 200 πολιτικούς υπαλλήλους που θα σταθμεύσουν στο Ρουτνικάι και τη Ρούσκα, όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη στρατιωτική βάση της Λιθουανίας. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου το Ρουτνικάι, σήμερα μόλις δέκα χιλιόμετρα από τα ρωσικά σύνορα, ήταν πεδίο βολής για την πολεμική αεροπορία της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Και επειδή ο χαρακτήρας της ταξιαρχίας θα είναι μόνιμος, θα χτιστούν και υποδομές, προκειμένου οι στρατιώτες να έρθουν μαζί με τις οικογένειές τους. Ένα τμήμα των υποδομών υπάρχει και θα εκσυγχρονιστεί, ένα άλλο θα χτιστεί εξ αρχής.
Το κόστος αναλαμβάνει η ίδια η Λιθουανία. Στην πόλη Κάουνας και στην πρωτεύουσα Βίλνιους θα χτιστούν διαμερίσματα για τις οικογένειες που θα συνοδεύουν τους Γερμανούς αξιωματικούς, σχολεία, παιδικοί σταθμοί και χώροι αναψυχής για τα παιδιά τους. Επίσης θα βελτιωθεί η αεροπορική σύνδεση μεταξύ των δύο χωρών για τη διευκόλυνση των ταξιδιών. Γενικά η διαβίωση και η ιδιωτική ζωή στη Λιθουανία πρέπει να είναι ελκυστικές και για τους ίδιους τους στρατιώτες και τις οικογένειές τους για να παρακινήσει κι άλλους να δηλώσουν συμμετοχή. Η ανταπόκριση μέχρι τώρα είναι ήδη μεγάλη. Όπως ανέφερε ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους για τις 20 θέσεις αξιωματικών προπομπών εκδήλωσαν ενδιαφέρον πάνω από 600 ένστολοι.
Γεωγραφική περιοχή με “εκρηκτικά” χαρακτηριστικά
Ο Μπόρις Πιστόριους αποχαιρέτισε προσωπικά την πρώτη ομάδα προπομπών 20 ατόμων από το αεροδρόμιο του Βερολίνου. Ο επιθεωρητής του στρατού, αντιστράτηγος Αλφονς Μάις, τους συνόδευσε στη Λιθουανία και στο Βίλνιους τους υποδέχθηκε ο νέος υπουργός Άμυνας Λαουρίνας Κασιούνας. “Στέλνουμε ένα σαφές μήνυμα αλληλεγγύης με τη μόνιμη εγκατάσταση αυτής της ταξιαρχίας της Μπούντεσβερ στη Λιθουανία” είπε ο Πιστόριους, αποχαιρετώντας δια χειραψίας έναν-έναν τους αξιωματικούς. “Πρόκειται για μια σημαντική ημέρα για την ταξιαρχία, για τις ένοπλες δυνάμεις και για το ΝΑΤΟ, είναι η πρώτη φορά που σταθμεύει μόνιμα μια ταξιαρχία εκτός Γερμανίας”, ανέφερε. Ο Πιστόριους ευχαρίστησε τους στρατιώτες και το προσωπικό κυρίως για την “εθελοντική τους υπηρεσία, το θάρρος και το πρωτοποριακό τους πνεύμα”. Ωστόσο, μέχρις ότου η νέα ταξιαρχία αποκτήσει πλήρη επιχειρησιακή δομή, θα περάσει κάποιος χρόνος. Σύμφωνα με τα σχέδια, αυτό θα γίνει το 2027. Χρειάζεται σωστή προετοιμασία, διότι οι άνδρες και γυναίκες στρατιώτες θα παραμείνουν στη χώρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Από την πλευρά της Λιθουανίας η γερμανική στρατιωτική παρουσία στη χώρα προκαλεί αισθήματα ανακούφισης. Ναι μεν γίνεται για την προστασία του ανατολικού άξονα του ΝΑΤΟ, αλλά η γεωγραφική θέση της χώρας έχει “εκρηκτικά” χαρακτηριστικά. Η Λιθουανία, όπως και η βορειοανατολική Πολωνία, είναι γεωγραφικά εγκλωβισμένες ανάμεσα στο βαριά οπλισμενο ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ και τη Λευκορωσία. Ο πρόεδρος Λουκασένκο, στενός σύμμαχος του Πούτιν, έχει επανειλημμένα απειλήσει τη Δύση συνολικά και αυτό όχι μόνο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Όμως, από την επίθεση στην Κριμαία και την περιοχή του Ντόμπας, το 2014, αυτή η συνοριακή περιοχή θεωρείται αχίλλειος πτέρνα για το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Διότι, εάν ο ρωσικός στρατός κατελάμβανε αυτό το στενό κομμάτι γης, θα σφραγιζόταν η μόνη χερσαία σύνδεση της Κεντρικής Ευρώπης με τις τρεις συμμαχικές χώρες, δηλαδή τη Λιθουανία, τη Λετονία και τηνΕσθονία.
Πηγές: DW, FAZ, Tagesspiegel, Bundeswehr, Tagesschau, Spiegel