Ποινικό δικαστήριο της Γουατεμάλας καταδίκασε χθες Τετάρτη τον πρώην πρόεδρο της χώρας Ότο Πέρες Μολίνα (2012-2015), που είχε εκλεγεί υποσχόμενος να πατάξει το έγκλημα και τη διαφθορά, να εκτίσει δεκαέξι χρόνια κάθειρξη μετά τη δίκη του για το σκάνδαλο απάτης και διαφθοράς στα τελωνεία, το οποίο είχε οδηγήσει στην παραίτησή του.
Ο κ. Πέρες, στρατηγός ε.α., κρίθηκε «ποινικά υπεύθυνος» για συνέργεια σε απάτη στα τελωνεία, σύσταση και συμμορία από δικαστήριο της πρωτεύουσας που χειρίζεται τις σημαντικότερες υποθέσεις.
Του επιβλήθηκε ποινή οκτώ ετών για καθεμιά από τις δυο κατηγορίες, δηλαδή συνολικά δεκαέξι χρόνια κάθειρξη —χωρίς πιθανότητα πρόωρης αποφυλάκισης—, καθώς και πρόστιμο ενός εκατομμυρίου δολαρίων και πλέον.
Πανομοιότυπη ποινή επιβλήθηκε στην πρώην αντιπρόεδρό του Ροξάνα Βαλδέτι.
Και οι δυο τους πάντως απαλλάχθηκαν από την κατηγορία του παράνομου πλουτισμού.
Το δικαστήριο «δεν έχει καμία αμφιβολία για το γεγονός ότι υπήρξε (…) παράνομη αύξηση περιουσίας», τόνισε η δικάστρια Κάτι Σαρσένο, αναγνωρίζοντας πως πως αυτό δεν αποδείχθηκε πέραν πάσης αμφιβολίας στη δίκη.
Ο κ. Πέρες, 72 ετών, παραιτήθηκε από την προεδρία της Γουατεμάλας την 3η Σεπτεμβρίου 2015 και προφυλακίστηκε την ίδια ημέρα, έπειτα από ογκώδεις διαδηλώσεις εξαιτίας του σκανδάλου που έφερε στο φως η Επιτροπή του ΟΗΕ κατά της ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG), σε συνεργασία με την ειδική εισαγγελία κατά της ατιμωρησίας.
«Αισθάνομαι αληθινά απελπισμένος, απογοητευμένος», είπε ο πρώην πρόεδρος στον Τύπο μετά την απαγγελία της ετυμηγορίας και της ποινής του. Νωρίτερα, δήλωνε πως είχε την «πίστη» και την «ελπίδα» πως θα αθωωνόταν. Εξέφρασε την πρόθεση να ασκήσει έφεση.
Κατά τα στοιχεία της έρευνας, καταβλήθηκαν κάπου 3,5 εκατομμύρια δολάρια σε δωροδοκίες, ενώ το ποσό που καταχράστηκε το κύκλωμα διαφθοράς χάρη σε φοροδιαφυγή υπολογίστηκε πως πλησίασε τα 10 εκατομμύρια την περίοδο της δράσης του, από το 2013 ως το 2015. Το κύκλωμα έγινε γνωστό με την ονομασία La Linea («η γραμμή»)· επέτρεπε σε εισαγωγικές εταιρείες να μην καταβάλουν δασμούς έναντι δωροδοκιών.
Η κυρία Βαλδέτι είχε εξάλλου καταδικαστεί το 2015 να εκτίσει πάνω από 15 χρόνια κάθειρξη για άλλη υπόθεση.
Μετά το σκάνδαλο, ο επικεφαλής της CICIG, ο Ιβάν Βελάσκες, απελάθηκε το 2018, εξαιτίας των επίμονων προσπαθειών του για να διενεργηθεί έρευνα σε βάρος του τότε προέδρου Τζίμι Μοράλες για διαφθορά. Ο κ. Μοράλες άφησε την εντολή της CICIG να εκπνεύσει το 2019. Το 2021, γουατεμαλτέκοι εισαγγελείς άρχισαν έρευνες σε βάρος δικαστών, εισαγγελέων και δημοσιογράφων που είχαν συνεργαστεί μαζί της, ωθώντας αρκετούς στην εξορία. Έκτοτε, πολλοί εξ όσων ενέχονταν σε υποθέσεις διαφθοράς που ερεύνησε η Επιτροπή αφέθηκαν ελεύθεροι και τα ευρήματα της CICIG κρίθηκαν άκυρα.
Ο κ. Βελάσκες ανέλαβε φέτος υπουργός Άμυνας της Κολομβίας.
