Έντονες αντιδράσεις έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά την επίσκεψή του στη Γερμανία και συγκεκριμένα, κατά τη συνάντησή του με τον Όλαφ Σολτς. Οι δύο ηγέτες παραχώρησαν κοινές δηλώσεις πριν αποσυρθούν στα ενδότερα για το προγραμματισμένο δείπνο εργασίας στην καγκελαρία. Όμως, το κλίμα ήταν κάτι λιγότερο από ιδανικό.
Ο Τούρκος πρόεδρος και ο Γερμανός καγκελάριος διαφώνησαν ευθέως για τον πόλεμο του Ισραήλ με τη Χαμάς, με τον Ερντογάν να προκαλεί την οργή των Γερμανών με τα όσα ανέφερε. «Είπε τους τρομοκράτες, ομήρους» και «δεν είπε κουβέντα για τη σφαγή που διέπραξε η Χαμάς», γράφει η γερμανική εφημερίδα Bild, μεταξύ άλλων.
Σολτς: Έχουμε πολύ διαφορετικές απόψεις με τον Τούρκο πρόεδρο
Σε ανάρτηση που δημοσίευσε με το πέρας της συνάντησης, ο Όλαφ Σολτς παραδέχθηκε πως το χάσμα μεταξύ Τουρκίας και Γερμανίας είναι μεγάλο: «Ο Πρόεδρος Ερντογάν και εγώ έχουμε πολύ διαφορετικές απόψεις για το ζήτημα της Μέσης Ανατολής. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο η απευθείας συνάντηση είναι τόσο σημαντική. Αλλά επιτρέψτε μου να είμαι σαφής: το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ είναι απόλυτο για τη Γερμανία. Δεν υπάρχει χώρος για αντισημιτισμό στη χώρα μας.
Υποστηρίζουμε επίσης ότι κάθε ανθρώπινη ζωή έχει την ίδια αξία. Τα δεινά του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού στη Γάζα επίσης μας θλίβουν. Η Γερμανία είναι μεταξύ των σημαντικότερων παρόχων ανθρωπιστικής βοήθειας – και έχουμε ήδη αυξήσει τον όγκο αυτής της βοήθειας».
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ben Ortadoğu sorunu konusunda oldukça farklı bakış açılarına sahibiz. Tam da bu nedenle doğrudan görüşmek çok önemlidir. Ancak net olarak ifade edeyim: İsrail’in var olma hakkı Almanya için mutlaktır. Ülkemizde antisemitizme yer yoktur. (1/2) pic.twitter.com/VfAyOx1Gls
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ— Bundeskanzler Olaf Scholz (@Bundeskanzler) November 17, 2023
Η αντίδραση των γερμανικών ΜΜΕ
Αναμενόμενα, ο Γερμανικός Τύπος έσπευσε να σχολιάσει τα όσα διαδραματίστηκαν, κάνοντας λόγο για μια «σκανδαλώδη ομιλία» από τον Ερντογάν, τονίζοντας πως «ο πρόεδρος της Τουρκίας αποκαλεί τους τρομοκράτες, “ομήρους”».
Η Bild, μάλιστα, αναφέρθηκε στον Τούρκο πρόεδρο λέγοντας πως δεν είπε «ούτε λέξη για τη σφαγή της Χαμάς», σημειώνοντας πως ο Σολτς έμεινε ψύχραιμος.
«Ήταν ένα βίαιο κατηγορητήριο κατά του Ισραήλ! Σε διαμάχη εξελίχθηκε η βραδινή εμφάνιση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην καγκελαρία. Η πρώτη επίσκεψη Ερντογάν στη Γερμανία μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια – ήρθε στην πιο δύσκολη διπλωματική στιγμή! Ο Τούρκος πρόεδρος δεν είπε λέξη για τη σφαγή της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Δεν είπε επίσης τίποτα για τις γυναίκες, τους άνδρες, τα παιδιά και τα μωρά που δολοφονήθηκαν από τρομοκράτες. Αντίθετα, ο Ερντογάν κατηγόρησε το Ισραήλ και παραπονέθηκε για κρίσιμες ερωτήσεις από έναν Γερμανό δημοσιογράφο.
Ο Ερντογάν δεν απάντησε αν αναγνωρίζει το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ» αναφέρει το δημοσίευμα της εφημερίδας. «Ο Σολτς το αντιμετώπισε ψύχραιμα και στεκόμενος ακριβώς δίπλα στον Ερντογάν, κατέστησε σαφές πολλές φορές ότι το Ισραήλ δέχτηκε επίθεση από τρομοκράτες της Χαμάς και ως εκ τούτου είχε κάθε δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του».
Τι προηγήθηκε
Κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων, ο Ερντογάν πήρε τον λόγο, εξαπολύοντας επίθεση κατά του Ισραήλ: «Έχει το Ισραήλ επί του παρόντος πυρηνικά όπλα; Ναι, έχει, αλλά αν τους ρωτήσετε γι’ αυτό, θα σας πουν πως δεν έχουν. Ξέρουν να χρησιμοποιούν πολύ καλά τα ψέματα».
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους Γερμανούς φίλους μου για τη φιλοξενία. Αποδίδω μεγάλη σημασία σε αυτή την επίσκεψη. Θα συζητήσουμε τις συνολικές σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Γερμανίας. Θα υπάρξουν εμπορικές, πολιτικές και στρατιωτικές διαστάσεις στις συζητήσεις μας. Οι εξελίξεις μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστίνης θα είναι άλλη μια διάσταση. Θα μιλήσω ξεκάθαρα και με σαφήνεια. Η 7η Οκτωβρίου χαρακτηρίζεται ως μια αρχή. Η επόμενη φάση δεν μπορεί να συζητηθεί. Σκοτώθηκαν 13 χιλιάδες Παλαιστίνιοι. Δεν υπάρχει πια μέρος που ονομάζεται Γάζα. Η Χαμάς αυτή τη στιγμή κοιμάται. Μπορεί η δύναμη της Χαμάς να συγκριθεί με τη δύναμη του Ισραήλ;» είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Cumhurbaşkanımız Erdoğan, Almanya Şansölyesi Scholz ile ortak basın toplantısında konuşuyorhttps://t.co/EfzJDkMuhg
— T.C. Cumhurbaşkanlığı (@tcbestepe) November 17, 2023
«Αυτή τη στιγμή γίνεται λόγος για οικονομική υποστήριξη. Ωστόσο, η υποστήριξη που θα έπρεπε να δοθεί στην Παλαιστίνη δεν δίνεται. Πλήττονται χώροι λατρείας και νοσοκομεία. Δεν μπορούν να γίνονται αυτά τα πράγματα. Πώς μπορούν και πυροβολούν παιδιά; Θα μείνουμε με δεμένα τα χέρια; Δεν έχουμε κανένα χρέος προς το Ισραήλ. Αυτοί που έχουν χρέος δεν μπορούν να μιλήσουν ελεύθερα. Ο σεβασμός μας για τους ανθρώπους είναι διαφορετικός. Είμαι ένας ηγέτης που πήρε θέση για τον αντισημιτισμό για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας μου. Γι’ αυτό δεν χρωστάμε σε κανέναν τίποτα» πρόσθεσε ο Ερντογάν, ενώ για το θέμα των ομήρων είπε: «Είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε για ανταλλαγή αιχμαλώτων. Όσον αφορά στον αριθμό τους, ποιος είναι ο αριθμός των ομήρων στο Ισραήλ και ποιος είναι ο αριθμός των ομήρων στην άλλη πλευρά; Το Ισραήλ έχει πολύ περισσότερους στα χέρια του. Αιχμάλωτοι ετών βρίσκονται στα χέρια του Ισραήλ. Θα ήταν άδικο αν δεν το βλέπαμε αυτό».
Όσο για τα ουκρανικά σιτηρά, ανέφερε: «Όποια δουλειά κι αν κάναμε στο θέμα των σιτηρών, δεν κάναμε διακρίσεις. Το 40% από τον διάδρομο σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας έφτασε στην Ευρώπη, το 14% σε εμάς, το υπόλοιπο σε άλλες περιοχές. Η Ρωσία αποφάσισε να στείλει μια σημαντική ποσότητα σιτηρών. Η Ρωσία έχει προγραμματίσει να στείλει σιτηρά μέσω του διαδρόμου σε 4 ή 5 χώρες και θα λάβει μέτρα».
Ο Ερντογάν έριξε στο τραπέζι και το ενταξιακό της Τουρκίας στην ΕΕ, λέγοντας: «Η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ αποτελεί μέρος της συζήτησής μας. Έχουμε δικαιολογημένες προσδοκίες εδώ και πολύ καιρό όσον αφορά στην τελωνειακή ένωση και την απελευθέρωση της βίζας. Η Τουρκική Δημοκρατία περιμένει στην πόρτα της ΕΕ εδώ και 52 χρόνια. Θα συζητήσουμε το θέμα της επιτάχυνσης των διαδικασιών θεώρησης των πολιτών μας μέχρι να επιτευχθεί η απελευθέρωση των θεωρήσεων».
Για το θέμα των μαχητικών Eurofighter δήλωσε: «Είναι προς το κοινό μας συμφέρον να διεξάγεται απρόσκοπτα η συνεργασία μας με τη Γερμανία στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας. Η Γερμανία μπορεί να μας δώσει μαχητικά, μπορεί και όχι. Είναι, όμως, η Γερμανία η μόνη χώρα που παράγει μαχητικά στον κόσμο; Μην μας προκαλείτε με τέτοιες ερωτήσεις. Κάντε μας ερωτήσεις ευσυνείδητες και ανθρώπινες. Δουλεύουμε γι’ αυτά και μπορούμε να προμηθευτούμε από πολλά μέρη. Σύντομα θα σας δώσουμε τις απαντήσεις μας σε αυτό το θέμα».
Σολτς: Η στήριξή μας στο Ισραήλ δεν επιδέχεται συζήτησης
Από την πλευρά του, ο Όλαφ Σολτς ανέφερε: «Είναι πολύ καλό που έχουμε την ευκαιρία να συναντηθούμε. Οι επιθέσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι το πρώτο μας θέμα. Γνωρίζουμε ότι η Τουρκία παίζει σημαντικό ρόλο στις εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία. Θα συζητήσουμε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Λίγο αργότερα θα μιλήσουμε για την ένταση στη Μέση Ανατολή και για το τι μπορούμε να κάνουμε. Καταδικάζουμε την τρομοκρατική ενέργεια της Χαμάς. Η στήριξή μας στο Ισραήλ δεν επιδέχεται συζήτησης. Ο πόνος του άμαχου πληθυσμού μας θλίβει και εμάς.
Όσον αφορά στα 5 εκατομμύρια μουσουλμάνους που ζουν στη Γερμανία, έχουν και αυτοί θέση εδώ, είμαστε αντίθετοι σε όσους το αρνούνται. Κύριε Πρόεδρε, δεν είναι μυστικό ότι έχουμε διαφορετικές απόψεις για το τρέχον ζήτημα.
Εκτός από αυτά τα τρέχοντα θέματα, θα μιλήσουμε και για τις διμερείς σχέσεις. Θα μιλήσουμε επίσης για τα βήματα της Τουρκίας προς την ΕΕ. Ο σεισμός στην περιοχή του Γκαζιαντέπ αποκάλυψε πόσο στενές σχέσεις έχουν οι δύο χώρες. Δημιουργήθηκε ένα νοσοκομείο πεδίου και χιλιάδες άνθρωποι μεταφέρθηκαν στη Γερμανία για μικρά χρονικά διαστήματα. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες για οικονομική συνεργασία».
