Το βράδυ της Κυριακής, 30 Ιουνίου, τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία επιβεβαίωσαν τις προβλέψεις: η Ακροδεξιά βρίσκεται ένα βήμα πριν την ανάληψη της εξουσίας στη χώρα για πρώτη φορά μετά το φιλοναζιστικό καθεστώς του Βισί υπό τον Φιλίπ Πετέν. Η Μαρίν Λεπέν και ο επικεφαλής του κόμματος (RN), Ζορντάν Μπαρντελά, φέρουν τον αέρα του νικητή, αφού έρχονται όλο και πιο κοντά στον στόχο τους: να πάρουν την εξουσία το 2027, με εκείνη ως πρόεδρο και εκείνον ως πρωθυπουργό.
Το επίσημο λανσάρισμα του διδύμου τους τον Ιανουάριο ήταν μια νέα κίνηση στο πλαίσιο της γαλλικής πολιτικής, όπου ο πρόεδρος εκλέγεται απευθείας και η θέση του έχει ισχυρές θεσμικές λειτουργίες. Οι πρωθυπουργοί εκλέγονται εκ των υστέρων για να διευθύνουν την κυβέρνηση και συχνά θυσιάζονται όταν οι πρόεδροι πρέπει να σηματοδοτήσουν μια πολιτική επανεκκίνηση μετά από μια κρίση.
Σε κοινή συνέντευξή τους τότε, η Λεπέν υπογράμμισε εμφατικά πως είχε χρίσει τον 28χρονο Μπαρντελά ως το πρόσωπο της νέας, επαγγελματικής ομάδας του Εθνικού Συναγερμού (RN) που είχε αφιερώσει πάνω από μια δεκαετία για να χτίσει. Πόνταρε ότι οι πιθανότητές της να διαδεχθεί τον επί χρόνια αντίπαλό της, τον κεντρώο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ήταν ισχυρότερες με τον Μπαρντελά στο πλευρό της, όπως επισημαίνουν σε ανάλυσή τους οι Financial Times.
Οι τρεις μονομάχοι του Β’ γύρου
Η επικράτηση της Ακροδεξιάς στον πρώτο γύρο ήρθε με το σαρωτικό 33%. Σε ένα σπάνιο σκηνικό όμως, οι μονομάχοι του β’ γύρου θα είναι τρεις: Εκτός από τον συνασπισμό της Ακροδεξιάς, στον δεύτερο γύρο πέρασε ο συνασπισμός των αριστερών κομμάτων «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» (στον οποίο συμμετέχουν από μετριοπαθείς σοσιαλιστές ως ακροαριστεροί σχηματισμοί) με 28%, αλλά και η συμμαχία «Μαζί», υπό τον Μακρόν, με 20%.
Για κάποιους αναλυτές, ο γαλλικός λαός θα κληθεί να αποφασίσει ποιον από τους τρεις δρόμους θα ακολουθήσει. Της Ακροδεξιάς της Λεπέν, της Αριστεράς του Μελανσόν, ή του Κέντρου του Μακρόν.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας κάλεσε τις Δημοκρατικές και Ρεπουμπλικανικές δυνάμεις να ενωθούν κατά της Ακροδεξιάς. Σύμφωνα με γραπτή δήλωση που εξέδωσε το Ελιζέ, ο Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε, επίσης, ότι «η υψηλή συμμετοχή στον πρώτο γύρο αποδεικνύει το πόσο σημαντικές ήταν οι εκλογές για τους συμπολίτες μας και πόσο πολύ θέλουν να ξεκαθαρίσει η πολιτική κατάσταση».
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Γαλλίας και επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας για λογαριασμό της προσκείμενης στον πρόεδρο Μακρόν παράταξης, Γκαμπριέλ Ατάλ, δήλωσε: «ούτε μια ψήφος δεν πρέπει να πάει στον Εθνικό Συναγερμό», ενώ εξήγησε πως «η Γαλλία αξίζει να μην διστάζουμε να κάνουμε τα πάντα για να μην συμβούν τα χειρότερα».
Ο ηγέτης της ριζοσπαστικής αριστεράς, Ζαν Λικ Μελανσόν, υπήρξε επίσης ξεκάθαρος. «Ούτε μία ψήφος υπέρ της Εθνικής Συσπείρωσης» τόνισε και ξεκαθάρισε ότι η Αριστερά θα αποσύρει όλους τους υποψηφίους της που βγήκαν τρίτοι.
Τι διακυβεύεται στον δεύτερο γύρο
Οι προβλέψεις για τις έδρες στον δεύτερο γύρο των επαναληπτικών ψηφοφοριών της ερχόμενης Κυριακής δείχνουν ότι μπορεί να υπολείπονται.
Χωρίς την απόλυτη πλειοψηφία, η Γαλλία θα έχει ένα κοινοβούλιο χωρίς ψήφο και το RN δεν θα μπορέσει να προωθήσει τα σχέδιά του για τη μετανάστευση, τις φορολογικές περικοπές και την επιβολή του νόμου και της τάξης. Δεν υπήρχε λόγος να προκηρύξει ο Εμανουέλ Μακρόν αυτές τις εκλογές, αλλά μετά τη νίκη του RN στις ευρωεκλογές δήλωσε ότι ήταν η «πιο υπεύθυνη λύση». Ήταν ένα στοίχημα που τώρα απειλεί να ανατρέψει την πολιτική τάξη πραγμάτων επί τα χείρω.
Η συμμετοχή ήταν η υψηλότερη για πρώτο γύρο βουλευτικών εκλογών από το 1997, γεγονός που αντανακλά τον κομβικό χαρακτήρα μιας ψηφοφορίας που έγινε μετά από μια αστραπιαία εκστρατεία μόλις τριών εβδομάδων. Ήδη μετά τον πρώτο γύρο, 39 βουλευτές του Εθνικού Συναγερμού έχουν εκλεγεί κερδίζοντας περισσότερες από τις μισές ψήφους, ενώ 32 έχουν εκλεγεί για το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο.
Εκατοντάδες αριστεροί ψηφοφόροι συγκεντρώθηκαν στην Place de la Republique στο Παρίσι για να εκφράσουν την οργή και το σοκ τους για την επιτυχία του RN. Ο πρόεδρος Μακρόν άφησε τον λόγο στον πρωθυπουργό του, Γκαμπριέλ Ατάλ, αλλά εξέδωσε ανακοίνωση, λέγοντας ότι ήρθε η ώρα για μια «ευρεία, σαφώς δημοκρατική και ρεπουμπλικανική συμμαχία για τον δεύτερο γύρο». Ενώ άλλοι ηγέτες απευθύνονταν σε επευφημούντες υποστηρικτές, ο κ. Ατάλ έκανε μια σύντομη, επίσημη ομιλία έξω από την κατοικία του στο Hotel Matignon.
Ο Εθνικός Συναγερμός έχει διανύσει ένα μακρύ ταξίδι, από τις ρίζες του στο ακροδεξιό περιθώριο της γαλλικής κοινωνίας μέχρι την εξασφάλιση της υποστήριξης ενός στους τρεις Γάλλους ψηφοφόρους.
Διαθέτουν έναν χαρισματικό νεαρό ηγέτη που θα μπορούσε να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της Γαλλίας και ένα σύνολο πολιτικών που κυμαίνονται από την απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων στις σχολικές αίθουσες και τη μείωση των φόρων στην ενέργεια μέχρι την κατάργηση των επιδομάτων από τους πολίτες ξένης καταγωγής.
«Οι άνθρωποι δεν είναι ευτυχισμένοι όταν υπάρχει ανασφάλεια στους δρόμους», δήλωσε ένας ψηφοφόρος που ονομάζεται Πατρίκ σε ένα από τα πιθανά νέα προπύργια του RN ανατολικά του Παρισιού. «Η νίκη είναι ορατή», δήλωσε ο Eric Ciotti, ένας συντηρητικός ηγέτης που διέσπασε το Ρεπουμπλικανικό κόμμα του και σχημάτισε μια συμμαχία με τον Εθνικό Συναγερμό την οποία χαρακτήρισε «πρωτοφανή και ιστορική».
Η «αποτοξίνωση» του κόμματος της Λεπέν και η άνοδος
Το 2011, η Λεπέν ανέλαβε επίσημα το κίνημα που βοήθησε ο πατέρας της Ζαν Μαρί να δημιουργηθεί σχεδόν 40 χρόνια νωρίτερα. Αλλά πριν από αυτό, είχε καταλήξει να πιστέψει ότι το κόμμα έπρεπε να αποστασιοποιηθεί από την πολιτική κληρονομιά των ιδρυτών του, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα της και του δημοσιογράφου Pierre Bousquet, ο οποίος ήταν στο γαλλικό τμήμα των Waffen-SS κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Με ιστορικές ρίζες στον φασισμό, το Εθνικό Μέτωπο (FN), όπως ονομαζόταν αρχικά το κόμμα, παρέμεινε στο περιθώριο της γαλλικής πολιτικής εξαιτίας του Ζαν-Μαρί. Καταδικάστηκε το 1990 για ρητορική μίσους επειδή κάποτε αναφερόμενος στους θαλάμους αερίων των Ναζί τους χαρακτήρισε ως «λεπτομέρεια της ιστορίας». Η Γαλλία εκείνη την εποχή εξακολουθούσε να υπολογίζει την ιστορική κληρονομιά της συνεργασίας του Βισί με τη ναζιστική Γερμανία, καθιστώντας το FN αποκρουστικό για τους περισσότερους ψηφοφόρους.
Το έργο για την «αποτοξίνωση» του κόμματος έγινε αποστολή της Λεπέν. Άλλαξε το όνομά της το 2018, μια κλασική στρατηγική μάρκετινγκ για να κάνει τους ψηφοφόρους να ξεχάσουν το παρελθόν. Είχε ήδη εκδιώξει τον πατέρα της από το κόμμα το 2015 και εξάλειψε άλλα ριζοσπαστικά στοιχεία, αν και οι επικριτές λένε ότι παραμένουν ίχνη από το αντισημιτικό, ρατσιστικό παρελθόν της. Σταδιακά άλλαξε την πλατφόρμα του RN για να δώσει έμφαση στα ζητήματα κόστους ζωής και να παίξει με την υποτιθέμενη περιφρόνηση που τρέφουν οι παριζιάνικες ελίτ για τις αγροτικές περιοχές.
Λεπέν: Οι «Μακρονιστές» πρακτικά αφανίστηκαν
Το στρατόπεδο Μακρόν «πρακτικά αφανίστηκε», δήλωσε πανηγυρικά την Κυριακή η Μαρίν Λεπέν. Οι Γάλλοι έδειξαν «την επιθυμία τους να γυρίσουν σελίδα σε επτά χρόνια περιφρονητικής και διαβρωτικής εξουσίας» του αρχηγού του κράτους Μακρόν.
Κάλεσε επίσης τους Γάλλους να δώσουν στο RN «την απόλυτη πλειοψηφία» στην Εθνοσυνέλευση.
