Ανταπόκριση από Στρασβούργο – Νίκος Ρούσσης
Στο θέμα της αναγνώρισης της Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης επανέρχεται δριμύτερη η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, αρμόδιο όργανο για την επίβλεψη της ορθής εκτέλεσης των αποφάσεων του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τα κράτη-μέλη!
Σε πρόσφατη απόφασή της, η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι 13 χρόνια μετά τις τελικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις παρούσες υποθέσεις, οι υποθέσεις Bekir-Ousta κ.λπ. και Emin και άλλοι δεν έχουν ακόμη εξεταστεί από τα εθνικά δικαστήρια επί της ουσίας τους, στην υπόθεση της Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης.
– Σημειώνει με ιδιαίτερη ανησυχία ότι, αν και το Ακυρωτικό Δικαστήριο επανεξέτασε την υπόθεση της Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης επί της ουσίας και ανέτρεψε το σκεπτικό του κατώτερου δικαστηρίου, η απόφασή του 840/2021 της 29ης Ιουνίου 2021 απορρίπτει την έφεση και η νομιμοποίηση της διάλυσης της Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης βασίστηκε σε ορισμένους λόγους που έχουν ήδη ρητά προσβληθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην τελική του απόφαση της 27ης Σεπτεμβρίου 2008 (σχετικά με την προώθηση της ιδέας ύπαρξης μιας εθνικής μειονότητας και τις δραστηριότητες των μελών της ένωσης, όπως η συμμετοχή σε συναντήσεις και δημοσίευση επιστολής που αναφέρεται στους «Τούρκους στη Δυτική Θράκη»).
– Εκφράζει τη λύπη της που το Ακυρωτικό Δικαστήριο της Ελλάδος δεν έλαβε υπόψη ένα «ουσιαστικό στοιχείο» που διατύπωσε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι ο πρόεδρος ή τα μέλη της ένωσης δεν υποστήριξαν ποτέ τη βία, την εξέγερση ή οποιαδήποτε άλλη μορφή απόρριψης δημοκρατικών αρχών και ότι δεν προσκομίστηκαν στοιχεία που να δείχνουν το αντίθετο.
Θεωρεί, επίσης, ότι ενώ οι δύο επιπλέον λόγοι που χρησιμοποίησε το Ακυρωτικό Δικαστήριο (ο στόχος του καταστατικού της ένωσης ήταν η προώθηση των μειονοτικών μελών των πνευματικών, κοινωνικών και θρησκευτικών μεταρρυθμίσεων που πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία μετά το 1923 και η δυνατότητα αποβολή μελών που εκφράζονται με τρόπο αντίθετο προς τους σκοπούς και τις πεποιθήσεις της ένωσης) δεν αμφισβητήθηκαν ρητά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η υποστήριξη της διάλυσης της ένωσης για αυτούς τους λόγους δεν φαίνεται να συμμορφώνεται με «τα συμπεράσματα και το πνεύμα της απόφασης του Δικαστηρίου», το οποίο το εναγόμενο κράτος έχει υποχρέωση να εκτελέσει.
-Συμπεραίνει δε ότι, ως εκ τούτου, φαίνεται ότι η νομοθετική τροποποίηση του 2017 που επέτρεψε την επανάληψη της επίδικης διαδικασίας δεν οδήγησε σε άμεση, πλήρη και αποτελεσματική εκτέλεση αυτής της απόφασης .
-Με την απόφαση καλούνται οι ελληνικές αρχές να λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι εκκρεμείς προσφυγές για τους Bekir-Ousta and Others και Emin και Others, των οποίων η ακρόαση έχει προγραμματιστεί για την 1η Οκτωβρίου 2021, θα εκτελεσθούν από το Ακυρωτικό Δικαστήριο αμέσως και σε πλήρη και αποτελεσματική συμμόρφωση με το άρθρο 11 της Σύμβασης και των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και να ενημερώσουν την Επιτροπή για την ακρόαση έως τα μέσα Οκτωβρίου 2021.
Όσον αφορά τα γενικά μέτρα η Επιτροπή σημείωσε με βαθιά ανησυχία ότι η απόφαση 840/2021 της 29ης Ιουνίου 2021 που εκδόθηκε από το Τέταρτο Τμήμα του Ακυρωτικού Δικαστηρίου απέρριψε την έφεση που αφορά την Τουρκική Ένωση Ξάνθης για λόγους που περιλαμβάνουν εκείνες που έχουν προσβληθεί ήδη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 2008 και υποστηρίζει ότι θεωρεί το Ακυρωτικό Δικαστήριο δεν έχει ευθυγραμμίσει μέχρι σήμερα τη νομολογία του πλήρως και αποτελεσματικά με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, μολονότι αναφέρεται εκτενώς στο τελευταίο στην τελευταία του απόφαση.
Προτείνει να επανεξεταστεί η νομολογία σχετικά με το άρθρο 11 της Σύμβασης, των αναμενόμενων αποφάσεων του Ακυρωτικού Δικαστηρίου σχετικά με τους Bekir-Ousta κ.λπ. και Emin και Others και τον ενισχυμένο διάλογο μεταξύ των αρχών και της Γραμματείας με στόχο τη διερεύνηση το συντομότερο δυνατόν κάθε εναλλακτικής οδού που προβλέπεται, προκειμένου να επιτευχθεί η αποκατάσταση της παραβίασης της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι στην Τουρκική Ένωση Ξάνθης σε πλήρη και αποτελεσματική συμμόρφωση με το άρθρο 11 της Σύμβασης και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.