Η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία χαρακτήρισε χθες Τρίτη τους θανάτους δεκάδων μεταναστών και προσφύγων που προσπάθησαν να περάσουν στα τέλη Ιουνίου σε ευρωπαϊκό έδαφος, στον ισπανικό θύλακα Μελίγια, «μαζική σφαγή» και κατηγόρησε τις κυβερνήσεις στη Μαδρίτη και στη Ραμπάτ πως προσπαθούν να κρύψουν την αλήθεια.
«Είμαστε εδώ σήμερα για να μιλήσουμε για μια μαζική σφαγή, για εξαναγκαστικές εξαφανίσεις, για βασανιστήρια, για διακρίσεις, για ρατσισμό, για παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης. Όλα αυτά στο ευρωπαϊκό έδαφος», συνόψισε η Γενική Γραμματέας της Αμνηστίας, η Ανιές Καλαμάρ, παρουσιάζοντας στη Μαδρίτη έκθεση της οργάνωσης για την τραγωδία.
Πρόκειται για «παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου», συνέχισε, κατηγορώντας τις ισπανικές και τις μαροκινές αρχές πως έχουν βαλθεί να «συγκαλύψουν» τις «δολοφονίες», να «αποκρύψουν» την αλήθεια, σχεδόν έξι μήνες μετά τα γεγονότα.
Σύμφωνα με την έκθεση της ΜΚΟ, η οποία συγκέντρωσε μαρτυρίες μεταναστών και προσφύγων που ήταν παρόντες την 24η Ιουνίου στα σύνορα του Μαρόκου με τη Μελίγια, ανέλυσε βίντεο και δορυφορικές εικόνες, «οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν από τις μαροκινές και τις ισπανικές αρχές (…) συνέβαλαν στον θάνατο τουλάχιστον 37 ανθρώπων».
Ο επίσημος απολογισμός των μαροκινών αρχών έκανε λόγο για 23 νεκρούς.
Ακόμη, η Αμνηστία υπογράμμισε πως 77 μετανάστες παραμένουν πάντα «αγνοούμενοι», ως ακόμη και σήμερα.
«Ορισμένες ενέργειες ισπανών και μαροκινών αστυνομικών, όπως το ότι χτύπαγαν ακινητοποιημένους, πεσμένους κάτω, αναίσθητους ανθρώπους (…), το ότι αρνήθηκαν να προσφέρουν επείγουσα ιατρική περίθαλψη σε τραυματίες, το ότι χρησιμοποίησαν επανειλημμένα δακρυγόνα εναντίον ανθρώπων που βρίσκονταν σε χώρους από όπου δεν μπορούσαν να ξεφύγουν, πιθανόν αποτελεί παραβίαση του δικαιώματος να μην υποβάλλεται κανείς σε βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης», καταγγέλλει η Αμνηστία.
Σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε, το υπουργείο Εσωτερικών της Ισπανίας «απέρριψε κατηγορηματικά» τις «αναπόδεικτες κατηγορίες» για βασανιστήρια, που χαρακτήρισε «απόλυτα ψευδείς».
Την 24η Ιουνίου, σχεδόν 2.000 παράτυποι μετανάστες και πρόσφυγες, στην πλειονότητά τους υπήκοοι του Σουδάν, πάμφτωχης χώρας υπονομευμένης από τις συγκρούσεις και την πολιτική κρίση, προσπάθησαν να περάσουν στον ισπανικό θύλακα Μελίγια, στις βόρειες ακτές του Μαρόκου.
Εκτιμάται ότι ο απολογισμός των θυμάτων του επεισοδίου αυτού είναι ο βαρύτερος που έχει καταγραφεί ποτέ στις προσπάθειες μεταναστών και προσφύγων να μπουν στον θύλακα αυτόν, όπως και στη Θέουτα, έτερο ισπανικό θύλακα. Σε αυτές τις δύο περιοχές βρίσκονται τα μόνα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ στην αφρικανική ήπειρο.
Η τραγωδία προκάλεσε κατακραυγή σε διεθνές επίπεδο, με τον ΟΗΕ να στηλιτεύει τη χρήση «υπέρμετρης βίας» από τις μαροκινές και τις ισπανικές αρχές.
Όπως και η Αμνηστία, ανεξάρτητοι ειδικοί οι οποίοι διενήργησαν έρευνα για λογαριασμό του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αναφέρθηκαν στα τέλη Οκτωβρίου σε τουλάχιστον 37 νεκρούς, καταγγέλλοντας την παντελή απουσία απόδοσης ευθυνών, τόσο στην Ισπανία όσο και στο Μαρόκο.
Δυο έρευνες που είδαν το φως της δημοσιότητας τον Νοέμβριο, η πρώτη από το BBC, η δεύτερη από την ευρωπαϊκή κοινοπραξία Lighthouse Reports, με τη συμμετοχή της ισπανικής εφημερίδας El País και της γαλλικής Le Monde, έκαναν λόγο για «βάρβαρες» πρακτικές από πλευράς των μαροκινών δυνάμεων, ενώ έθεσαν πολλά ερωτήματα για το πως ενήργησαν οι ισπανικές δυνάμεις.
Έκαναν επίσης λόγο για τουλάχιστον έναν θάνατο μετανάστη στο ισπανικό έδαφος — κάτι που το ισπανικό υπουργείο Εσωτερικών, στο επίκεντρο της υπόθεσης, έχει διαψεύσει επανειλημμένα.
Σε επιστολή της την περασμένη Παρασκευή σε ΜΚΟ, η οποία περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, ισπανική ανεξάρτητη αρχή υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χαρακτήρισε «ανεπαρκείς» τις εξηγήσεις του υπουργείου Εσωτερικών ως αυτό το στάδιο.
Η μαροκινή κυβέρνηση μετά την τραγωδία κατηγόρησε τους ίδιους τους μετανάστες γι’ αυτή, υποστηρίζοντας πως άσκησαν «ακραία βία» εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας. Σύμφωνα με τις αρχές, πήραν τουλάχιστον έναν αστυνομικό «όμηρο».
Η Ραμπάτ δεν έχει αντιδράσει μέχρι στιγμής στην έκθεση που δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη από την Αμνηστία.
