Αν διαβάζεις αυτή τη στήλη, πιθανότατα ξέρεις ήδη ότι αφιερώσαμε αυτή την εβδομάδα στο θέμα της ανθεκτικότητας. Και, όπως έχω συχνά επισημάνει, ακόμα και οι πιο ευάλωτοι, χτυπημένοι από τη μοίρα άνθρωποι, οι οποίοι φαίνεται να βιώνουν μία σειρά δυσκολιών, έχουν ανθεκτικότητα. Στην πραγματικότητα, πιστεύω ότι αυτοί οι άνθρωποι διαθέτουν ακόμα περισσότερη ανθεκτικότητα! Είναι πολύ παράξενο όταν κάποιοι πιστεύουν πως υπάρχουν άνθρωποι με περιορισμένα ή καθόλου αποθέματα ανθεκτικότητας, που δεν μπορούν να ζήσουν, ενώ αυτοί οι άνθρωποι συνεχίζουν να ζουν ενεργά και συνειδητά, έστω και υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.
Αυτό που δε μου φαίνεται παράξενο είναι φυσικά το γεγονός ότι πολλές φορές αμφιβάλλουμε για τον εαυτό μας όταν βρισκόμαστε στα χειρότερά μας. Όταν οι καταστάσεις φαίνονται ανυπέρβλητες και είναι δύσκολο να δούμε πόσο δυνατοί και ικανοί πραγματικά είμαστε. Η ανθεκτικότητα είναι κάτι που συχνά παραβλέπουμε, γιατί δεν την αναγνωρίζουμε στον εαυτό μας. Νομίζουμε ότι είναι κάτι που αποκτάς με τον χρόνο ή ότι πρέπει να την “χτίσεις”. Όπως έχουμε ήδη πει, όμως, αυτό δεν ισχύει. Η ανθεκτικότητα είναι κάτι που ήδη υπάρχει μέσα σου, και το μόνο που χρειάζεται είναι να τη συνειδητοποιήσεις και να την αξιοποιήσεις.
Η ικανότητά μας να ξεπερνάμε δύσκολες καταστάσεις, να κάνουμε χρήση της δύναμής μας και να αντιμετωπίζουμε δυσκολίες δεν περιορίζεται σε έναν μόνο τομέα. Συχνά, πιστεύουμε ότι είμαστε ανθεκτικοί μόνο σε έναν τομέα της ζωής μας, ενώ στην πραγματικότητα έχουμε τη δυνατότητα να αντέξουμε πολλά περισσότερα. Μπορεί να έχεις ανθεκτικότητα στον επαγγελματικό τομέα, να έχεις ανθεκτικότητα στις προσωπικές σχέσεις ή σε οποιονδήποτε άλλο τομέα της ζωής σου. Η πραγματικότητα είναι ότι όταν έχεις ανθεκτικότητα σε έναν τομέα, αυτή η δύναμη μεταφέρεται και σε άλλες περιοχές της ζωής σου, γιατί η ανθεκτικότητα δεν είναι ένα απομονωμένο χαρακτηριστικό, αλλά μια ικανότητα που μπορεί να διαχέεται σε κάθε τομέα.
Η ανθεκτικότητα δεν είναι κάτι που πρέπει να αποκτήσεις μόνο μέσα από τις ακραίες δυσκολίες. Είτε έχεις ήδη αντιμετωπίσει σφοδρές καταστάσεις, είτε όχι, έχεις βιώσει, σίγουρα, δύσκολες στιγμές που σε δοκίμασαν. Αυτές οι εμπειρίες σου έδειξαν τη δύναμη που διαθέτεις, και κάθε φορά που καταφέρνεις να προχωρήσεις μπροστά, αποδεικνύεις την ανθεκτικότητά σου. Η ανθεκτικότητα δεν έχει να κάνει μόνο με το αν κατάφερες να επιβιώσεις σε μια συγκεκριμένη κρίση ή σε δύσκολες συνθήκες. Είναι κάτι που εκδηλώνεται σε όλη την πορεία της ζωής σου, από τη στιγμή που ξεπερνάς εμπόδια και συνεχίζεις να προχωράς.
Πολλές φορές, η ανθεκτικότητα φαίνεται μόνο όταν δίνουμε έμφαση στις δυσκολίες που ξεπερνάμε. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι η ανθεκτικότητα δεν καθορίζεται μόνο από το πόσο σκληρά μπορείς να πιέσεις τον εαυτό σου σε περιόδους κρίσης. Αντίθετα, η ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα να προχωράς, να συνεχίζεις, να προσπαθείς και να βρίσκεις τρόπους να προσαρμοστείς. Δεν είναι απλώς η δύναμη να αντέχεις, αλλά και η δύναμη να εξελίσσεσαι, να μάθεις από τις καταστάσεις και να βρεις νέες στρατηγικές για να προχωρήσεις.
Δε γεννιόμαστε με εμπειρία, αλλά η ζωή μας προσφέρει συνεχώς ευκαιρίες να μάθουμε και να εξελιχθούμε. Και αυτό που πολλές φορές παραβλέπουμε είναι ότι αυτά τα μαθήματα που παίρνουμε σε έναν τομέα της ζωής μας μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλους. Για παράδειγμα, αν έχεις καταφέρει να ξεπεράσεις μια δύσκολη προσωπική κρίση, μπορείς να πάρεις τα διδάγματα που αποκόμισες από αυτή την εμπειρία και να τα χρησιμοποιήσεις όταν αντιμετωπίζεις επαγγελματικές προκλήσεις. Αν κατάφερες να προσαρμοστείς σε μια καινούργια κατάσταση ή να μάθεις κάτι νέο, αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις και άλλες αβεβαιότητες ή άγνοιες στη ζωή σου. Αν το επιθυμείς, μπορείς να μεταφέρεις και να αξιοποιήσεις την εμπειρία που κέρδισες σε περισσότερα από ένα πεδία.
Εσύ ποια μαθήματα έχεις αποκομίσει από τις πιο επιτυχημένες στιγμές της ζωής σου και πώς πιστεύεις ότι θα μπορούσες να τα εφαρμόσεις σε άλλες περιοχές της καθημερινότητάς σου;
Ιουλία Καζάνα-McCarthy
Δρ. Κοινωνιολογίας (University of Surrey, UK)
Πιστοποιημένη Life Coach (International Coaching Federation, ICF)
Solution Focused Θεραπεύτρια (BRIEF & The Solution Focused Universe)