*** Δύο άτομα διαπράττουν στη Ρόδο το «Έγκλημα τής Χρονιάς».
Μία φοιτήτρια βρίσκεται νεκρή·
οι στυγεροί δολοφόνοι την έχουν κακοποιήσει έχοντας σεξουαλικό κίνητρο
και στη συνέχεια επιλέγουν να σβήσουν τις ευθύνες τους
με την πιο αποτρόπαιη «γόμα».
Την πετούν -ενώ βρίσκεται ακόμα εν’ ζωή- στη θάλασσα,
εφαρμόζοντας με τραγική κυριολεξία τη φράση «Ο θάνατός σου, η ζωή μου.».
Σύντομα οι «δολοφόνοι» αποκτούν μορφή.
Είναι ένας 21χρονος και ένας 19χρονος,
που έχουν παρασύρει τη νεαρή κοπέλα
σε ένα θανάσιμο παιχνίδι ανδρεικελικής -και όχι ανδρικής- κυριαρχίας.
Αρχίζουν να ρίχνουν την ευθύνη ο ένας στον άλλον,
μετερχόμενοι την απολύτως φυσιολογική μετεφηβική ανευθυνότητα.
Μία δολοφονία φτιαγμένη με όλα τα υλικά που λατρεύουν τα Μ.Μ.Ε.·
αυτό το έγκλημα δίνει νόημα στην ανιαρή καθημερινότητα τής κοινωνίας,
η οποία κοινωνία, αφού πρώτα το εγέννησε, το εγαλούχησε και το υπέθαλψε,
τώρα συζητάει όλη μέρα κι όλη νύχτα γι’ αυτό.
Η συγκεκριμένη δολοφονία είναι εκκωφαντικό χαστούκι προς την Κοινωνία,
αλλά ποιος είπε ότι η Κοινωνία δεν είναι παθολογικώς μαζοχίστρια..;
*** Επέλεξα ως τίτλο τού σημερινού πονήματος δύο λέξεις και ένα ερωτηματικό·
πρόκειται για το κομβικό ερώτημα
που συμπυκνώνει άπασες τις σκέψεις και τις αναλύσεις
που δυνάμεθα να κάνουμε για το θέμα,
καθώς και άπαντα τα συναισθήματα που μάς έχουν δημιουργηθεί..:
Τούς λυπάσαι;
Η απάντηση ξεστομίζεται πανεύκολα: «ΟΧΙ».
Αυτό το «Όχι» είναι ηχηρό, είναι επαναλαμβανόμενο, είναι αδιαπραγμάτευτο.
«Όχι» απαντάει το Συναίσθημα,
«Όχι» απαντάει η Δικαιοσύνη,
«Όχι» απαντάει η Νέμεση,
«Όχι» απαντάει -όπως είναι αναμενόμενο- και η Εκδίκηση.
Και όμως, αυτή η τόσο εύκολη απάντηση γίνεται συνάμα και τόσο δύσκολη,
όταν σκεφτούμε πως οι δύο «φερόμενοι ως “δολοφόνοι”»
ήταν συμπεριφερόμενοι ως «παιδιά».
Δεν ήταν επαγγελματίες τού εγκλήματος·
δύο μετέφηβοι είναι,
οι οποίοι διεκδίκησαν το δικαίωμα
που εδώ και δεκαετίες έχει θεοποιηθεί από τη Νεοελληνική Κοινωνία..:
Το Δικαίωμα στην Ατιμωρησία.
Η Διεκδίκηση τής Ατιμωρησίας
εξεκίνησε με μερικά «χαστουκάκια σε γκομενίτσες»
(με τέτοιες διατυπώσεις τούς αθώωνε η μισογυνική παιδεία τους),
αλλά όταν η κατάσταση εξέφυγε από τον -ούτως ή άλλως- ανεπαρκή έλεγχό τους,
εκεί το Έγκλημα μετετράπη σε μοναδική διέξοδο.
Όλες αυτές τις μέρες περιοριζόμαστε σε συζητήσεις
και σε ανατριχιαστικές λεπτομέρειες
για τη δολοφονία που διέπραξαν ένας 21χρονος και ένας 19χρονος,
αλλά απουσιάζει απελπιστικά η αναζήτηση τού ηθικού αυτουργού.
Διότι, σε αυτήν τη σοκαριστική ιστορία, ΗΘΙΚΟΣ ΑΥΤΟΥΡΓΟΣ ΥΠΑΡΧΕΙ.
Στη μνήμη μου είναι νωπή (και πάντα θα είναι)
εκείνη η αισχρή εικόνα -στον προ μηνών προπηλακισμό τού Γιάννη Μπουτάρη-
όπου ένα σιχαμερό ανδρείκελο έτρεχε με το κοριτσάκι του στην αγκαλιά
και καθύβριζε σκαιότατα τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης.
Και μετά αναρωτιόμαστε,
και μετά προσπαθούμε να τετραγωνίσουμε τον φαύλο-κύκλο τής Βίας.
Οποία ματαιότης…
*** Δεν έχω την παραμικρή διάθεση να αμπελοφιλοσοφήσουμε
πάνω από το πτώμα ενός κοριτσιού·
είμαι θυμωμένος, οργισμένος, αμείλικτος.
Όμως, ακριβώς επειδή είμαι αμείλικτος,
αυτομάτως γίνομαι -άθελά μου- αντικειμενικός.
Πριν συνεχίσω,
είναι απαραίτητο να απαντήσω στο κομβικό ερώτημα που έθεσα προς όλους μας.
«Τούς λυπάσαι;».
ΟΧΙ, ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΛΥΠΑΜΑΙ.
Αυτή η έλλειψη λύπησης δεν είναι επιλογή, αλλά αντανακλαστική αντίδραση.
Αμέσως μετά το κάθετο «Όχι», έρχονται οι αμφιβολίες·
το Συναίσθημα πάντα είναι βιαστικό
όταν το καλούν οι συνθήκες να κάνει την εμφάνισή του.
Άμα τω ακούσματι τής είδησης
ότι ο 19χρονος υπέστη ξυλοδαρμό στο κελί του,
στη συντριπτική πλειοψηφία μας οι Έλληνες είπαμε στερεοτύπως,
με ένα στόμα, μια φωνή, τη φράση «Καλά τού κάνανε…».
Δεκτό. Καλά τού κάνανε.
Όμως, ποιοι το κάνανε;
Κάποιοι που
-επίσης αν μαθαίναμε ότι ξυλοφορτώθηκαν (ή και βιάστηκαν) στη φυλακή-
θα λέγαμε και γι’ αυτούς «Καλά τούς κάνανε…».
Ο Φαύλος-Κύκλος τής Βίας. Χθες, Σήμερα, Αύριο, Πάντα.
*** Ένα ακόμη ερώτημα μείζονος σημασίας προκύπτει..:
Υπάρχει άνθρωπος που να έγινε κατ’ ευθείας Θύτης
χωρίς να θητεύσει τη ζωή ως Θύμα;
Ουδείς.
Με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο όλοι γεννηθήκαμε για να υπάρξουμε θύματα
και στη συνέχεια προδιδόμαστε από τα εγκλήματά μας.
Το Έγκλημα είναι ευθέως ανάλογο με την Ανθρώπινη Αδυναμία.
*** Όλοι θαυμάσαμε και πολλοί απορήσαμε
με τη μεγαθυμία τού πατέρα τής δολοφονημένης κοπέλας,
ο οποίος στην τοποθέτησή του για τον ξυλοδαρμό τού ενός δράστη
εμίλησε με μεγαλοψυχία και όχι με εκδικητικότητα.
Και μού ανασύρεται στη σκέψη
μία έξοχη προσέγγιση που εξεστόμισε κάποτε ο Μέγας Νίκος Παπάζογλου,
όταν ανέλυσε με τον δικόν του μοναδικό τρόπο
τη λαϊκή φράση «Σε καλό να μάς βγει.»,
την οποία συνηθίζουμε -υπό τύπον εξορκισμού- να χρησιμοποιούμε
όταν γελάσουμε πολύ.
Είχε πει, λοιπόν,
ότι η φράση «Σε καλό να μάς βγει.» δηλώνει την υφέρπουσα ενοχή μας
για το γεγονός ότι με το πολύ γέλιο αισθανόμαστε να κλέβουμε
από την «Κοινή Δεξαμενή Χαράς».
Κατ’ αντιστοιχίαν,
όλοι εμείς που δηλώνουμε ευθαρσώς και ακαριαία
ότι δεν λυπόμαστε τον 21χρονο και τον 19χρονο,
επί τής ουσίας κλέβουμε από την κοινή δεξαμενή τής αναλγησίας.
Και επειδή η ζωή είναι βαθέως ειρωνική,
υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος αυτήν την «κλοπή» να την πληρώσουμε.
Η Μετάβαση τού Θύματος σε Θύτη έχει τη συντομογραφία «Κοινωνία».
Μάς λυπάμαι.
Γιώργος Μιχάλακας
Αλήτης -αλλά όχι ρουφιάνος- Δημοσιογράφος
