Σημαντική διόγκωση της παραοικονομίας την περίδο της κρίσης δείχνουν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Όπως ανέφερε ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας σε εκδήλωση για το παρόν και το μέλλον της αποταμίευσης στην Ελλάδα, που διοργάνωσε η Εurobank και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών η παραοικονομία διογκώθηκε σημαντικά κατά την περίοδο της κρίσης, από 15% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο το 2000 – 2009 σε 26% του ΑΕΠ το 2015.
Κατά την ίδια περίοδο παρατηρείται σημαντική μείωση του ποσοστού αποταμίευσης.
Η αποταμίευση των νοικοκυριών σημείωσε κατακόρυφη πτώση κατά τη διάρκεια της κρίσης, από 9% του διαθέσιμου εισοδήματος το 2009, σε αρνητική αποταμίευση -4% του διαθέσιμου εισοδήματος το 2022. Αντίθετα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) η αποταμίευση των νοικοκυριών έχει σταθεροποιηθεί σε περίπου 13% του διαθέσιμου εισοδήματος από το 2011 και έπειτα.
Η μείωση των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών αποτυπώνεται και στη σημαντική μείωση των χρηματοοικονομικών επενδύσεων των νοικοκυριών.
Συγκεκριμένα, οι χρηματοοικονομικές επενδύσεις των νοικοκυριών (σε καταθέσεις, μετρητά, μετοχές, ομόλογα και άλλα επενδυτικά προϊόντα) μειώθηκαν από 22 δισ. ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο την περίοδο 2007 – 2009 σε αποεπένδυση ύψους 6,3 δισ. ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο την περίοδο 2012 – 2019, ενώ, λόγω της οικονομικής και πολιτικής αβεβαιότητας, με τη μείωση των χρηματοοικονομικών επενδύσεων τα νοικοκυριά έστρεψαν τις αποταμιεύσεις τους στο εξωτερικό.
Όπως υπογράμμισε ο κύριος Στουρνάρας η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρμόσει πολιτικές ενίσχυσης της εθνικής αποταμίευσης (κατά περίπου 9 ποσ.μον. του ΑΕΠ ), προκειμένου να διατηρήσει τόσο την εξωτερική όσο και τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και να καλύψει το σημαντικό επενδυτικό κενό.
Σε κάθε περίπτωση όπως είπε, δεδομένου του σημαντικού μεριδίου της αποταμίευσης των νοικοκυριών στις εθνικές αποταμιεύσεις και της σημαντικής απόκλισης από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, θα πρέπει κυρίως να ληφθούν μέτρα ενίσχυσης της αποταμίευσης των νοικοκυριών και του ιδιωτικού τομέα εν γένει.
Τέλος, όπως υποστήριξε ο διοικητής της ΤτΕ η δημιουργία του πέμπτου τραπεζικού πυλώνα, θα οδηγήσει σε αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων προθεσμίας ενθαρρύνοντας τις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών.
