Ο πληθωρισμός συνιστά διαχρονικό πρόβλημα για την τουρκική οικονομία. Όταν τη δεκαετία του 1990 είχε ανέλθει κατά διαστήματα στο 90%, όλοι μιλούσαν για το «τέρας του πληθωρισμού». Εντούτοις το αυστηρό πρόγραμμα περικοπών μετά την οικονομική κρίση του 2001, η βοήθεια του ΔΝΤ και η πολιτική σταθερότητα που επέφερε η ανάληψη της εξουσίας από το AKP του Ερντογάν είχαν οδηγήσει σε μείωση των τιμών καταναλωτή. 16 σχεδόν χρόνια μετά όμως τα προβλήματα επανέρχονται δριμύτερα.
Με 25,2% ο πληθωρισμός βρέθηκε τον Οκτώβριο στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας 15ετίας. Οι υψηλότερες ανατιμήσεις αφορούν στα είδη ένδυσης και υποδημάτων, οι τιμές των οποίων αυξήθηκαν κατά 12,74% σε μηνιαία βάση. Η αύξηση στις τιμές των ακινήτων ανήλθε στο 4,15%, στα έπιπλα στο 3,44% ενώ στα τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά στο 3,22%.
Παρουσιάζοντας τα στοιχεία ο υπουργός Οικονομικών Αλμπαϊράκ προέβλεψε ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει το Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Και αυτό παρά τις περί του αντιθέτου εκτιμήσεις επιφανών οικονομολόγων που προβλέπουν ότι το ανοδικό ράλι τιμών στην Τουρκία θα συνεχιστεί και την ερχόμενη χρονιά.
«Συμβολική» η αξία των μέτρων
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα η Άγκυρα και που προβλέπει, μεταξύ άλλων, οριζόντια μείωση κατά τουλάχιστον 10% στην τιμή των αγαθών αλλά και πάγωμα στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου έως το τέλος του έτους, έχουν περισσότερο συμβολική σημασία. «Όλα δείχνουν ότι ο πληθωρισμός συνεχίζει να καλπάζει με υψηλές ταχύτητες», σχολιάζει ο τούρκος οικονομολόγος Ουγκούρ Γκιούρζες.
Η αύξηση των τιμών καταναλωτή οφείλεται και στην αδυναμία του τουρκικού νομίσματος. Εξαιτίας και της διαμάχης με τις ΗΠΑ με αφορμή την κράτηση του αμερικανού πάστορα Μπράνσον, η λίρα απώλεσε σημαντικό μέρος της αξίας της. Η απελευθέρωση του πάστορα και η συνακόλουθη άρση μέρους των αμερικανικών κυρώσεων καθώς και η αύξηση των βασικών επιτοκίων εκ μέρους της τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας στο 24% οδήγησαν σε μικρή αποκλιμάκωση των πιέσεων.
Ο οικονομολόγος Oυγκούρ Γκιούρζες εκτιμά ωστόσο ότι η εξέλιξη αυτή δεν θα έχει άμεσο αντίκτυπο στη διακύμανση του πληθωρισμού. «Διαπιστώνουμε ότι έχει επιβραδυνθεί μεν η αύξηση των τιμών των παραγωγών. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τις τιμές ενέργειας που αυξάνονται σε ετήσια βάση κατά 80%. Αυτό θα επηρεάσει σταδιακά τις τιμές στο λιανικό εμπόριο», επισημαίνει ο ειδικός, προβλέποντας ακόμη πιο δύσκολες μέρες για τους καταναλωτές.
