Πάνω από 6 δισ. ευρώ καταθέσεις ιδιωτών μετακινήθηκαν το 2010 σε τράπεζες στη βρετανική πρωτεύουσα, ενώ το παραδοσιακό «καταφύγιο» της Ελβετίας φαίνεται να έχει υποχωρήσει αισθητά στις προτιμήσεις, όσων «φυγαδεύουν» τα χρήματά τους.
Το αμέσως μεγαλύτερο ποσό, περί τα 2 δισ. ευρώ, μεταφέρθηκε στη Λευκωσία και κατά συντριπτική πλειονότητα σε κυπριακές τράπεζες και όχι σε υποκαταστήματα ή θυγατρικές ελληνικών τραπεζών.
Τα υπόλοιπα 6 δισ. ευρώ, από τα συνολικά 14 δισ. ευρώ που υπολογίζεται ότι «έφυγαν» από το ελληνικό πιστωτικό σύστημα με προορισμό το εξωτερικό, κατέληξαν σε Λουξεμβούργο, Γερμανία, Γαλλία και γενικά ευρωπαϊκές τράπεζες. Μικρό ποσό «μετανάστευσε» στη Νέα Υόρκη και σε άλλες αμερικανικές πόλεις.
Η προτίμηση στο Λονδίνο, σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών παραγόντων, οφείλεται στο ότι η Βρετανία είναι εκτός ευρωζώνης και κατά συνέπεια δεν επηρεάζεται από ζητήματα πέραν πιθανών κλυδωνισμών του ευρώ. Υπάρχει η εντύπωση ότι η βρετανική αγορά προσφέρεται και ως πρώτος σταθμός για να μεταφερθούν στη συνέχεια κεφάλαια σε φορολογικούς παραδείσους της Μάγχης.
Τα στοιχεία αυτά είναι εν γνώσει του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο ενεργοποιεί συμφωνία ενημέρωσης που έχει υπογραφεί με το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών και σύμφωνα με την οποία πληροφορείται η Ελλάδα για τους υπηκόους της, που έχουν δηλώσει κατοικία εκτός Βρετανίας, για να έχουν αφορολόγητους τους τόκους από τις καταθέσεις τους στις βρετανικές τράπεζες. Και μάλιστα η πληροφόρηση εκτείνεται στα ποσά των τόκων που κάθε καταθέτης έχει πιστωθεί.
Η προτίμηση στο Λουξεμβούργο οφείλεται αφενός στο γεγονός ότι και εκεί εύκολα ιδρύονται offshore εταιρίες, οπότε οι καταθέσεις μεταφέρονται στην εταιρία και έτσι παραμένουν αφορολόγητοι οι τόκοι τους. Παράλληλα, στο κρατίδιο αυτό υπάρχει μεγάλη δραστηριότητα αμοιβαίων κεφαλαίων μέσω των οποίων γίνονται επενδύσεις ανά τον κόσμο.
Για το τρέχον έτος τραπεζικοί κύκλοι εκτιμούν ότι το φαινόμενο απόσυρσης των καταθέσεων θα συνεχιστεί, ενώ παρατηρείται σημαντικός ρυθμός εκροών από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα, αφενός μεν γιατί πολλοί σηκώνουν από τις καταθέσεις για να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες, αφετέρου γιατί δεν έχει εκλείψει η φοβία στους καταθέτες.
Υπάρχει μάλιστα η εκτίμηση ότι οι συνολικές εκροές θα υπερβούν ακόμη και τα 30 δισ. ευρώ που ήταν το 2010. Ήδη το 2011 ξεκίνησε με το «αριστερό», καθώς η εγχώρια αποταμιευτική βάση υποχώρησε τον Ιανουάριο κατά 3 δισ. ευρώ. Τραπεζικοί παράγοντες από όλο το φάσμα του πιστωτικού συστήματος επιβεβαιώνουν την τάση στις καταθέσεις κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου, ενώ υπάρχουν και πληροφορίες που θέλουν το φαινόμενο να παρουσιάζει ακόμη μεγαλύτερη έξαρση σε σχέση με τις παραπάνω εκτιμήσεις, ανεβάζοντας συνολικά τις εκροές του Ιανουαρίου στα 4 δισ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τον καταμερισμό των 30 δισ. ευρώ, πέραν των όσων αναζήτησαν άλλους επενδυτικούς προορισμούς, ποσό της τάξης των 7 δισ. ευρώ κατευθύνθηκε στα «σεντούκια», ενώ 5 με 6 δισ. ευρώ τοποθετήθηκαν σε ομόλογα του Δημοσίου και A/K εξωτερικού.
Σημειώνεται ότι το σύνολο των καταθέσεων στο τέλος του 2010 διαμορφώθηκε σε 208,7 δισ. ευρώ, από τις οποίες τα 119,2 δισ. ευρώ βρίσκονται σε προθεσμιακές καταθέσεις, τα 66,7 δισ. ευρώ σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου και τα 22,8 δισ. ευρώ σε λογαριασμούς όψεως.
