Με πολιτική αστάθεια και κοινωνικές εντάσεις απειλούνται πολλές χώρες.
Σε παγκόσμια οικονομική κρίση θα μπορούσε να οδηγήσει το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, σύμφωνα με μελέτη του ελβετικού οίκου Prognos Α.G. για λογαριασμό του γερμανικού ιδρύματος Bertelsmann. Μάλιστα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ιδρύματος, Αart DeGeus σε δήλωσή του προειδοποιεί: «Πρέπει τώρα να εξασφαλίσουμε ότι θα αποτραπεί η μετάδοση της πυρκαγιάς».
Το ίδρυμα Bertelsmann Stiftung είναι ιδιωτικού δικαίου και έχει κύριο σκοπό το «κοινό καλό» σύμφωνα με το καταστατικό του. Οι εργασίες του βασίζονται στην πεποίθηση ότι ο συναγωνισμός σε συνδυασμό με την κοινωνική δέσμευση, είναι θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την κοινωνική πρόοδο.
Η έκθεση που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το ίδρυμα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ κινδυνεύει να εξελιχθεί σε πυρκαγιά για όλη την Ευρώπη, ίσως ακόμη και για τη διεθνή οικονομία, οδηγώντας σε παγκόσμια κρίση».
Μάλιστα, επισημαίνεται ότι ο αντίκτυπος δεν θα περιοριστεί στις χώρες της Νοτίου Ευρώπης, αλλά θα πλήξει όλη τη Γηραιά Ήπειρο, και θα επεκταθεί στις ΗΠΑ, στην Κίνα και σε άλλες αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Η μελέτη αναλύει τις χρηματοοικονομικές συνέπειες διαφόρων σεναρίων εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Για πρώτη φορά, το report ασχολείται με τον υπολογισμό των πιθανών συνεπειών στο ρυθμό ανάπτυξης της Γερμανίας ,καθώς και σε 42 σημαντικά βιομηχανικές και αναδυόμενες χώρες μέχρι το 2020, εάν ένα από τα τέσσερα σενάρια που εξετάζει, γίνουν πραγματικότητα.
Ειδικότερα για την Ελλάδα, το σενάριο περιλαμβάνει εθνική χρεοκοπία, μαζική υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος, έκρηξη της ανεργίας, μείωση της ζήτησης και άλλα προβλήματα, που σύντομα θα επηρεάσουν και τους εμπορικούς εταίρους της χώρας.
Μόνο για την Ελλάδα, η έκθεση εκτιμά ότι θα υπάρξει ζημία στην ανάπτυξη που μεταφράζεται σε 164 δισ. ευρώ ή 14.300 ευρώ κατά κεφαλήν μέχρι το 2020. Για τις 42 μεγαλύτερες οικονομίες που παρακολουθεί το ίδρυμα, οι συνολικές ζημίες υπολογίζονται στα 674 δισ. ευρώ συνολικά.
Στην περίπτωση όπου τον δρόμο της εξόδου ακολουθήσει και η Πορτογαλία, τότε η κατάσταση γίνεται ακόμη χειρότερη.
Η ζημία μόνο για τη Γερμανία υπολογίζεται στα 225 δισ. ευρώ μέχρι το 2020 καθώς εκτιμάται ότι θα υπάρξουν διαγραφές δανείων 99 δισ. ευρώ. Σε παγκόσμια κλίμακα, οι συνολικές ζημίες στην ανάπτυξη υπολογίζονται στα 2,4 τρισ. ευρώ.
Από αυτά, τα 365 δισ. ευρώ θα έπρεπε να επωμιζόταν οι ΗΠΑ και τα 275 δισ. ευρώ η Κίνα. Σε αυτό το σενάριο, οι κατά κεφαλή ζημίες εισοδήματος στη Γερμανία θα διαμορφωνόταν στα 2.790 ευρώ σε οκτώ χρόνια.
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δραματική εάν εκτός ευρώ βρεθεί τελικά και η Ισπανία. Σε αυτήν την περίπτωση η μείωση της ανάπτυξης, μόνο για τη Γερμανία, υπολογίζεται ότι θα αγγίξει τα 850 δισ. ευρώ μέχρι το 2020, δηλαδή 10.500 ευρώ κατά κεφαλήν.
Στις ΗΠΑ, το αντίστοιχο μέγεθος υπολογίζεται στο 1,2 τρισ. ευρώ, ενώ για τις 42 χώρες που παρακολουθεί το ίδρυμα οι συνολικές ζημίες υπολογίζονται στα 7,9 τρισ. ευρώ μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Στη χειρότερη περίπτωση, η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει πλήρως εκτός ελέγχου εάν φθάσουμε στο σημείο που αποσχιστεί η Ιταλία από την ευρωζώνη. Η Γερμανία θα χάσει 1,7 τρισ. ευρώ και θα πρέπει να διαγράψει χρέος 455 δισ. ευρώ. Σε αυτό το σενάριο, οι οικονομικές απώλειες στη Γερμανία (21.000 ευρώ κατά κεφαλή), θα είναι μεγαλύτερες από τις απώλειες που θα υποστούν οι χώρες που θα εξέλθουν της ευρωζώνης: η Ελλάδα θα χάσει 15.000 ευρώ στο κατά κεφαλή εισόδημα, η Πορτογαλία και η Ιταλία κοντά στις 17.000 ευρώ και η Ισπανία 20.500 ευρώ. Άλλη μία επίδραση θα ήταν η δραματική αύξηση της ανεργίας. Μόνο στη Γερμανία ο αριθμός των ανέργων θα αυξανόταν κατά 1 εκατ. μέχρι το 2015.
Αυτό το σενάριο μπορεί τελικά να οδηγήσει σε μια ισχυρή διεθνή ύφεση και σε παγκόσμια οικονομική κρίση. Μέχρι το 2020, οι απώλειες της ανάπτυξης για τις χώρες που εξετάζονται, θα έφθαναν συνολικά τα 17,2 τρισ. ευρώ. Σε απόλυτους όρους, η Γαλλία θα χρειαζόταν να υποστεί τις υψηλότερες απώλειες (2,9 τρισ. ευρώ), οι ΗΠΑ 2,8 τρισ. ευρώ, η Κίνα 1,9 τρισ. ευρώ και η Γερμανία 1,7 τρισ. ευρώ.
Στη γενική τους εκτίμηση, οι συγγραφείς αυτής της μελέτης καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι μια μεμονωμένη έξοδος της Ελλάδας και μια χρεοκοπία μιας χώρας της ευρωζώνης, μπορεί να είναι κάτι που η ΕΕ μπορεί να αντιμετωπίσει, από καθαρά οικονομική πλευρά.
Την ίδια στιγμή ωστόσο, είναι τρομερά δύσκολο να εκτιμήσει κανείς εάν και σε ποιο βαθμό αυτό μπορεί να προκαλέσει ένα κύμα περισσότερων εξόδων κρατών-μελών του νότου από την ευρωζώνη.
Εάν συμβεί αυτό, οι επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία θα είναι καταστροφικές. Η βαθιά ύφεση η οποία μπορεί να προκύψει από σειρά αποσχίσεων μελών της ευρωζώνης, δεν θα σταματήσει στα όρια της ΕΕ αλλά θα επηρεάσει σημαντικά και άλλες οικονομίες.
Εκτός από τα οικονομικά ρίσκα, ιδιαίτερα αυτές οι χώρες που θα εγκαταλείψουν την ευρωζώνη, θα αντιμετωπίσουν ραγδαία κλιμάκωση των κοινωνικών εντάσεων και πολιτικών ασταθειών.
Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος ενδεχόμενης εξόδου και χρεοκοπίας της Ελλάδας μπορεί να μετατραπεί σε οικονομική, πολιτική και κοινωνική πυρκαγιά που θα εξαπλωθεί ανεξέλεγκτα σε όλη την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, η διεθνής κοινότητα και όχι μόνο η ευρωπαϊκή, θα πρέπει να κάνει οτιδήποτε απαραίτητο ώστε να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη, έγκαιρα.
Επιμέλεια: Αννίτα Τριανταφυλλοπούλου
