Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δύο κρατικά δάνεια ύψους 900 εκατ. ευρώ, που χορηγήθηκαν από την Ιταλία στην αεροπορική εταιρεία Alitalia το 2017, είναι παράνομα σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, και καλείται να τα επιστρέψει.
Σε άλλη απόφασή της, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η Italia Trasporto Aereo S.p.A. («ITA») δεν είναι ο οικονομικός διάδοχος της Alitalia και, ως εκ τούτου, δεν είναι υπόχρεος επιστροφής των πιο παράνομων κρατικών ενισχύσεων που έλαβε η Alitalia. Η Επιτροπή διαπίστωσε επίσης ότι οι εισφορές κεφαλαίου της Ιταλίας ύψους 1,35 δισεκατομμυρίων ευρώ στη νέα εταιρεία είναι σύμφωνες με τις συνθήκες της αγοράς και ως εκ τούτου δεν αποτελούν κρατική ενίσχυση σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ.
Σε σχετικές δηλώσεις της η Επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ τόνισε πως «η Ιταλία απέδειξε ότι υπάρχει σαφής διακοπή μεταξύ της Alitalia και της νέας αεροπορικής εταιρείας ITA και ότι η επένδυσή της στην ITA είναι σύμφωνη με τους όρους τους οποίους ένας ιδιώτης επενδυτής θα είχε αποδεχτεί. Μόλις η ITA αρχίσει τις δραστηριότητές της, εναπόκειται στην Ιταλία και τη διοίκηση της αεροπορικής εταιρείας να χρησιμοποιήσουν αυτήν την ευκαιρία μια για πάντα».
Το 2020, η Ιταλία ίδρυσε έναν νέο αερομεταφορέα, τον ITA, ο οποίος σχεδιάζει να αναλάβει μέρος των περιουσιακών στοιχείων και των σχετικών δικαιωμάτων της Alitalia. Σε ξεχωριστή απόφαση σήμερα, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δύο κρατικά δάνεια ύψους 900 εκατ. ευρώ, που χορηγήθηκαν από την Ιταλία στην Alitalia το 2017, είναι παράνομα σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.
Οι κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις προβλέπουν ότι μια νέα εταιρεία που αποκτά περιουσιακά στοιχεία άλλης εταιρείας δεν φέρει ευθύνη για παρελθούσες ενισχύσεις που έλαβε ο πωλητής, εάν οι δύο εταιρείες διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους – με άλλα λόγια, εάν υπάρχει «οικονομική ασυνέχεια» μεταξύ των δύο εταιρειών.
Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, η «οικονομική ασυνέχεια» εκτιμάται με βάση ορισμένα κριτήρια που έχουν καθοριστεί από τα δικαστήρια της Ένωσης, όπως το εύρος των περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται και η οικονομική λογική της συναλλαγής.
Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, με βάση το σχέδιο της Ιταλίας για τη νέα εταιρεία και τους όρους υπό τους οποίους ορισμένα περιουσιακά στοιχεία θα μεταφερθούν από την Alitalia στην ITA, υπάρχει οικονομική ασυνέχεια μεταξύ της Alitalia και της ITA. Κατά συνέπεια, η ITA δεν θα είναι υπεύθυνη για τα 900 εκατομμύρια ευρώ, πλέον των τόκων, που πρέπει να αποπληρώσει η Alitalia στην Ιταλία μετά τη σημερινή ξεχωριστή απόφαση της Επιτροπής.
Το σχέδιο που σχεδιάστηκε από την Ιταλία περιλαμβάνει μια σειρά στοιχείων για τη διασφάλιση της οικονομικής ασυνέχειας μεταξύ των δύο εταιρειών:
Όσον αφορά τις πτήσεις, η ITA θα έχει σημαντικά μειωμένη περίμετρο δραστηριοτήτων. Θα εκμεταλλευτεί λιγότερο από το μισό στόλο αεροσκαφών της Alitalia. Θα επικεντρωθεί στις κερδοφόρες διαδρομές και θα αφήσει τις ζημιογόνες.
Η Ιταλία δεσμεύτηκε επίσης ότι θα χρησιμοποιήσει μόνο έναν αριθμό θέσεων απογείωσης και προσγείωσης της Alitalia που είναι ανάλογες της ικανότητας πτήσης της.
Η ITA θα μπορεί να αναλάβει μόνο περιορισμένα τμήματα των επιχειρήσεων διαχείρισης και συντήρησης της Alitalia. Αυτές οι δραστηριότητες θα πωλούνται σε ανοικτούς, διαφανείς, χωρίς διακρίσεις και χωρίς όρους διαγωνισμούς.
Το brand της Alitalia θα πωληθεί σε ανοιχτό διαγωνισμό σε πλειοδότη. Η ITA θα μπορεί να υποβάλλει προσφορές σε ανταγωνισμό με άλλους πλειοδότες.
Το πρόγραμμα πίστης της Alitalia MilleMiglia θα πωληθεί επίσης σε διαγωνισμό, στον οποίο η ITA δεν θα μπορεί να συμμετάσχει. Αυτό γίνεται για να αποφευχθεί η άμεση μεταφορά πελατών μεταξύ των δύο εταιρειών.
Σε σύγκριση με την Alitalia, η ITA θα έχει μια πιο βιώσιμη δομή κόστους, όσον αφορά τον στόλο και τις συμβάσεις εργασίας. Θα προσλάβει σημαντικά μειωμένο αριθμό προσωπικού από την αγορά, συμπεριλαμβανομένης της Alitalia, αλλά βάσει νέων συμβάσεων εργασίας, με βάση τις συνθήκες της αγοράς. Επίσης, θα εκσυγχρονίσει τον στόλο του μέσω ψηφιοποίησης και αεροσκαφών νέας γενιάς με αποδοτικά καύσιμα.
Ενέσεις κεφαλαίου
Στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή αξιολόγησε επίσης εάν ορισμένες εισφορές κεφαλαίου από το ιταλικό κράτος στην ITA, ύψους 1,35 δισεκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια (εκ των οποίων 700 εκατομμύρια ευρώ φέτος), θα πραγματοποιηθούν σε συνθήκες αγοράς και ως εκ τούτου δεν ισοδυναμούν με κρατική ενίσχυση.
