Συγκρατημένα αισιόδοξο τόσο για την επιτυχή ολοκλήρωση της εν εξελίξει αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος όσο και για τη διευθέτηση της διαμάχης με το ΔΝΤ εμφανίζεται το Βερολίνο.
Σύμφωνα με την οικονομική επιθεώρηση «Handelsblatt», η Ευρωζώνη προετοιμάζει «τις πρώτες μικρές διευκολύνσεις για την Ελλάδα». Η εφημερίδα επικαλείται σχετικό έγγραφο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Κρίσιμες ημέρες σχετικά με το εάν και με ποιο τρόπο θα καταστεί δυνατόν να συγκεραστούν οι διαμετρικά αντίθετες απόψεις, κυρίως μεταξύ ΔΝΤ και Γερμανίας, όσον αφορά στη διαχείριση του ελληνικού χρέους, υποστηρίζει ότι διανύουμε τα γερμανικά Μέσα. Στο Βερολίνο, πάντως, πνέει ένας άνεμος συγκρατημένης αισιοδοξίας.
Όπως είπαν στην «Deutsche Welle» πηγές του γερμανικού Υπουργείου Οικονομικών, μπορεί ενίοτε να εκφράζονται εντός του ΔΝΤ διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης του ελληνικού ζητήματος, εντούτοις αποφασιστικής σημασίας είναι η θέση του ευρωπαϊκού τμήματος του Ταμείου, που είναι άλλωστε επιφορτισμένο με το εν λόγω θέμα και το οποίο ευθυγραμμίζεται σε γενικές γραμμές με τις ευρωπαϊκές θέσεις: ότι, δηλαδή, ισχύουν οι αποφάσεις του Μαΐου που προβλέπουν την έναρξη της σχετικής συζήτησης για το ελληνικό χρέος μετά το 2018, εφόσον χρειαστεί και εφόσον πληρούνται φυσικά οι προϋποθέσεις.
Η γερμανική κυβέρνηση, λοιπόν, δεν προτίθεται να συναινέσει σε μια ελάφρυνση του χρέους «εδώ και τώρα», όπως την αξιώνουν διάφοροι αξιωματούχοι εντός αλλά και εκτός του ΔΝΤ.
Γερμανικές παραχωρήσεις
Με δεδομένο ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε και η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επιθυμούν διακαώς τη συμμετοχή του ΔΝΤ -προκειμένου να μην αθετήσουν την υπόσχεση που είχαν δώσει στους βουλευτές τους αλλά και για να μη έρθουν σε ανοιχτή σύγκρουση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης- το Βερολίνο φέρεται διατεθειμένο να κάνει ορισμένες εκπτώσεις, «καλά ζυγισμένες». Αυτό σχολιάζουν αναλυτές, υποστηρίζοντας πως οι αποφάσεις αυτές δεν θα έχουν ούτε πολιτικό αλλά ούτε και οικονομικό κόστος.
Οι εκτιμήσεις των ίδιων αναλυτών στη γερμανική πρωτεύουσα συγκλίνουν, υποστηρίζοντας πως οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις θα καταλήξουν (πιθανότατα εντός Δεκεμβρίου) σε έναν νέο οδικό χάρτη για το χρέος, ο οποίος θα προβλέπει τη λήψη δεσμευτικών μεσοπρόθεσμων μέτρων για μετά το 2018. «Εμείς ουδέποτε έχουμε αποκλείσει το ενδεχόμενο ελάφρυνσης του χρέους εν γένει», υπάρχει άλλωστε και η συμφωνία του Μαΐου, σχολιάζει πηγή του γερμανικού ΥΠΟΙΚ.
Ουσιαστικά θα πρόκειται για μια αναβαθμισμένη μορφή της συμφωνίας του Μαΐου που θα εξειδικεύει και θα «φωτογραφίζει» μέτρα σε τέτοιο βαθμό, που αφενός θα ικανοποιεί το ΔΝΤ και αφετέρου δεν θα φέρνει σε δύσκολη θέση τους «προεκλογικούς» Μέρκελ και Σόιμπλε.
Θα πρόκειται λοιπόν για συμφωνία-περίγραμμα, δεσμευτικών παρεμβάσεων. Όλα αυτά, βέβαια, υπό την αίρεση ότι θα τηρηθούν στο ακέραιο οι συμπεφωνημένες με τους δανειστές προϋποθέσεις.
Χωρίς αυτήν, άλλωστε, δεν μπορεί να υπάρξει νέα εκταμίευση δόσης προς την Ελλάδα. Όπως εξηγούσε πηγή του γερμανικού ΥΠΟΙΚ στην «DW», σε περίπτωση που συνεχίσει να εκκρεμεί η σχετική απόφαση, θα πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η επιτροπή Προϋπολογισμού της Bundestag, από την οποία περνά η εκταμίευση δόσεων, θα παραπέμψει το ζήτημα στην Ολομέλεια, σε μια φάση κατά την οποία η χώρα διανύει ήδη μια παρατεταμένη άτυπη προεκλογική περίοδο.
Επιθυμία λοιπόν και της γερμανικής κυβέρνησης είναι να κλείσει γρήγορα τόσο το ζήτημα της αξιολόγησης όσο και το θέμα της συμμετοχής του ΔΝΤ. Το πλέον απευκταίο σενάριο για το Βερολίνο είναι η αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης στις αρχές του ερχόμενου χρόνου, ο οποίος με διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις αλλά και την ορκωμοσία του «απρόβλεπτου» Τραμπ δεν προμηνύει απαραίτητα τα καλύτερα.
Αντιπαραγωγική η συζήτηση για 4ο μνημόνιο
Μέχρι στιγμής, όπως λένε στη γερμανική πρωτεύουσα, η αριστερή κυβέρνηση Τσίπρα τηρεί σχεδόν κατά γράμμα τα συμφωνηθέντα.
Σε αυτά τα συμφραζόμενα στο Βερολίνο δεν βρίσκουν ευήκοα ώτα ούτε τα σενάρια περί ενός νέου, 4ου μνημονίου, καθώς άπαντες γνωρίζουν ότι αυτό θα έφερνε αναπόφευκτα μια νέα πολιτική και οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Όπως σχολιάζουν αναλυτές, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες γνωρίζουν ότι η ελληνική κοινωνία δεν αντέχει άλλα μέτρα, ενώ ένα νέο μνημόνιο θα ισοδυναμούσε με πολιτική αυτοκτονία για τον Αλέξη Τσίπρα. Και αυτό είναι το τελευταίο που θα ήθελε η καγκελάριος Μέρκελ στην παρούσα φάση.
Η «Süddeutsche Zeitung» σχολίαζε προ ημερών ότι «το Βερολίνο και όλοι οι λοιποί πρωταγωνιστές θέλουν διακαώς να παραμείνει στην εξουσία η νυν ελληνική κυβέρνηση και να διασφαλιστεί η κοινωνική ειρήνη στη χώρα», κυρίως λόγω του προσφυγικού και της κρίσης στις σχέσεις Ε.Ε.-Τουρκίας. Η προσφυγική κρίση δεν είναι όμως ο μόνος λόγος που το Βερολίνο επιθυμεί να διατηρηθούν οι νυν πολιτικοί συσχετισμοί στην Αθήνα. Μέχρι στιγμής, όπως λένε στη γερμανική πρωτεύουσα, η αριστερή κυβέρνηση Τσίπρα τηρεί σχεδόν κατά γράμμα τα συμφωνηθέντα, κάτι το οποίο δεν μπορεί να εγγυηθεί κανείς για την περίπτωση μιας νέας (συντηρητικής) κυβέρνησης.
Έτοιμη η «διευκόλυνση» για το ελληνικό χρέος
Κατά την «Handelsblatt», ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) επιδιώκει να απαλλάξει την Ελλάδα από τον κίνδυνο των υψηλών επιτοκίων.
«Τη Δευτέρα ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ θα παρουσιάσει τα σχετικά μέτρα στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης.
»Από το (γερμανικό) Υπουργείο Οικονομικών διαφαίνεται συγκατάθεση στις βραχυπρόθεσμες διευκολύνσεις για το χρέος» σημειώνει η γερμανική εφημερίδα και προσθέτει: «Στο έγγραφο περιέχονται τρία διαφορετικά μέτρα. Η περίοδος αποπληρωμής δανείων από τον παλαιό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης (EFSF) παρατείνεται κατά τέσσερα έτη, κατά μέσο όρο. Επιπλέον, θα μπορούσαν να διαγραφούν κάποια τέλη για την Ελλάδα, ώστε η χώρα να εξοικονομήσει τον επόμενο χρόνο 220 εκατομμύρια ευρώ. Αλλά το κεντρικό ζήτημα είναι να προστατευθεί η Αθήνα από τον κίνδυνο των αυξανόμενων επιτοκίων. (…) Για να επιτευχθεί αυτό, ο ESM θα μπορούσε να εκδώσει δάνεια με προθεσμία εξόφλησης 30 ετών ή να αξιοποιήσει τα λεγόμενα swaps επιτοκίων».
Σύμφωνα πάντα με τη «Handelsblatt», όλα αυτά τα μέτρα «θα μπορούσαν, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ESM, να μειώσουν το χρέος κατά 21,8 μονάδες του ΑΕΠ μέχρι το 2060». Μία τέτοια εξέλιξη «είναι σημαντική για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), την παραμονή του οποίου στο ελληνικό πρόγραμμα επιθυμούν οι Ευρωπαίοι. Κυβερνητικές πηγές (στο Βερολίνο) αναφέρουν ότι τώρα πλέον το ΔΝΤ θα μπορούσε να συμπεριλάβει τα βραχυπρόθεσμα μέτρα στην ανάλυσή του για τη βιωσιμότητα του χρέους. Ωστόσο, το ΔΝΤ επιμένει σε περαιτέρω διευκολύνσεις, κάτι που απορρίπτει ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε». Η εφημερίδα προσθέτει ότι το Σαββατοκύριακο υπάρχει πιθανότητα τηλεφωνικής συνδιάσκεψης για το ελληνικό ζήτημα με τη συμμετοχή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και άλλων υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης με εκπροσώπους της Ε.Ε., του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
Deutsche Welle
