Οι αλλαγές στον εκλογικό νόμο αποτελούν άμεση προτεραιότητα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Το εκλογικό σύστημα θα αφορά τις μεθεπόμενες και όχι τις επόμενες εκλογές. Σύμφωνα με τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα μέχρι στιγμής, το νέο εκλογικό σύστημα θα είναι ενισχυμένης αναλογικής με μπόνους στο πρώτο κόμμα ανάλογα με τις επιδόσεις του. Καταργείται, δηλαδή, το de facto μπόνους των 50 εδρών που ίσχυε μέχρι και τις πρόσφατες εκλογές. Επίσης, ο νέος εκλογικός νόμος θα προβλέπει τη δυνατότητα να ψηφίσουν οι Έλληνες του εξωτερικού είτε σε κάλπες που θα στηθούν σε πρεσβείες και προξενεία είτε διά επιστολικής ψήφου. Οι Έλληνες του εξωτερικού δεν θα «σταυρώνουν» βουλευτές. Η ψήφος τους θα είναι ισότιμη με των υπολοίπων εκλογέων και θα προσμετράται στο κόμμα. Αυτή η αλλαγή πιθανότατα θα συντελέσει στην αύξηση του αριθμού βουλευτών Επικρατείας.
Παράλληλα, μελετάται η αύξηση του μίνιμουμ ποσοστού που απαιτείται για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή, από το 3% που είναι σήμερα στο 4 ή και το 5%. Στο θέμα αυτό θα υπάρξουν αντιρρήσεις. Κατά τη Νέα Δημοκρατία, η αύξηση αυτή κρίνεται απαραίτητη για την αποφυγή συγκυριακών συμμαχιών με μικρούς και πρόσκαιρους κομματικούς μηχανισμούς με ορατή ημερομηνία λήξης, όπως συνέβη στο πρόσφατο παρελθόν.
Το νομοσχέδιο βρίσκεται υπό κατάρτιση στο Υπουργείο Εσωτερικών. Πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή σύντομα και πάντως εντός του φθινοπώρου. «Κλειδί» για την ψήφιση του νέου εκλογικού νόμου θα είναι η στάση του ΚΙΝΑΛ.
Παρατήρηση 1η: Οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με απλή αναλογική σύμφωνα με απόφαση της Βουλής επί θητείας ΣΥΡΙΖΑ. Για να υπάρξει ανατροπή αυτής της απόφασης, έτσι ώστε οι επόμενες εκλογές να διεξαχθούν με τον νέο εκλογικό νόμο, απαιτούνται τουλάχιστον 200 ψήφοι στη Βουλή. Αθροιστικά οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και του ΚΙΝΑΛ είναι 180. Οπότε, μία τέτοια προοπτική είναι ανέφικτη.
Παρατήρηση 2η: Αν ωστόσο ο νέος εκλογικός νόμος επιχειρηθεί να περάσει μέσω της συνταγματικής αναθεώρησης του επίμαχου άρθρου 52, τότε οι ψήφοι που απαιτούνται ώστε η πρόνοια του νέου εκλογικού νόμου να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές είναι 180. Πάλι, λοιπόν, η στάση του ΚΙΝΑΛ θα είναι καταλυτική.
Παρατήρηση 3η: Τι θέλει το ΚΙΝΑΛ
Το Κίνημα Αλλαγής προτείνει το μπόνους προς το πρώτο κόμμα να είναι μόνον 25 έδρες. Αν το ποσοστό του πρώτου κόμματος ξεπερνά το 25%, τότε αυξάνεται το μπόνους κατά μία έδρα και για κάθε επιπλέον 1%. Ως ανώτατο ωστόσο όριο του μπόνους προς το πρώτο κόμμα, το Κίνημα Αλλαγής θέτει τις 35 έδρες.
Το ΚΙΝΑΛ δεν επιθυμεί αύξηση του απαραίτητου ποσοστού για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή που σήμερα είναι το 3%.
