Οι σταθερές πολιτικές στην κοινωνική ασφάλιση, στην πρόνοια, στην ισότητα των φύλων, στο φορολογικό, στην προσαρμογή του συνταξιοδοτικού αλλά ακόμα και στην εξωστρέφεια μιας χώρας, είναι σημαντικοί παράγοντες για την ενίσχυση της οικογένειας και την αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης, με δεδομένο μάλιστα ότι οι νέες γενιές δεν κάνουν πολλά παιδιά.
Αυτό ήταν το συμπέρασμα της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για το Δημογραφικό, που συνεδρίασε από κοινού με την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, με θέμα ημερήσιας διάταξης την «αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος».
Οι δύο επιτροπές είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν από τον Γκούναρ Άντερσον (Gunnar Andersson), καθηγητή Δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και Δημήτριο Μιχαηλάκη, καθηγητή Κοινωνικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Linköping, οι οποίοι έδωσαν μια συγκριτική εικόνα για το σκανδιναβικό μοντέλο που ισχύει και για το πόσο θετικά λειτούργησε στην αύξηση της γονιμότητας.
Ο κ. Άντερσον έδωσε μεταξύ άλλων έμφαση στην ανάγκη προσαρμογής του συνταξιοδοτικού, ενώ έκανε λόγο για δημογραφική πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί, καθώς οι νέες γενιές, όπως είπε, δεν κάνουν πολλά παιδιά.
Όπως ανέφερε, στις βόρειες χώρες η γονιμότητα αυξήθηκε κατά μέσο όρο την περίοδο 1975-2017, και ενώ τη δεκαετία του 1970 ήταν σε χαμηλά επίπεδα, με τις κοινωνικές παροχές που δόθηκαν αυξήθηκε και παρέμεινε μέχρι σήμερα σε ισχυρά αυξημένα ποσοστά.
«Τη δεκαετία του 1980 το σύστημα γονικών αδειών επηρέασε την ανάκαμψη της γονιμότητας, ενώ η ισότητα των δύο φύλων έδωσε περαιτέρω ώθηση» σημείωσε.
«Η αύξηση της γονιμότητας είναι βασικό στοιχείο για το πώς η Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Εύκολη λύση δεν υπάρχει, ούτε μία μπορεί να είναι. Είναι σαν ένα μεγάλο πλοίο που προσπαθείς να του αλλάξεις ρότα. Στη Γερμανία θέσπισαν ένα σύστημα αντιγράφοντας το σκανδιναβικό μοντέλο και περίμεναν να ανέβει αμέσως η γονιμότητα. Δεν έγινε όμως από την πρώτη χρονιά αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι αυξάνεται» τόνισε ο κ. ‘Αντερσον.
Ακόμα, υποστήριξε ότι η μετανάστευση δεν δείχνει ότι μακροχρόνια έχει αντίκτυπο στο δημογραφικό.
«Η μετανάστευση απλά είναι το κερασάκι στην τούρτα. Οι νέοι που μεταναστεύουν προσαρμόζονται γρήγορα στα μοτίβα της υπογεννητικότητας στη χώρα που ζουν» σημείωσε, ενώ διευκρίνισε ότι «στη Σουηδία οι μετανάστες έχουν ίδιες κοινωνικές παροχές και πρόνοια με τους Σουηδούς».
Παρουσιάζοντας τα στοιχεία για το δημογραφικό σε σχέση με τις σκανδιναβικές χώρες, ο καθηγητής Δημήτριος Μιχαηλάκης, έδωσε έμφαση στη γονική ασφάλιση και μέριμνα, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Η Σουηδία έχει το υψηλότερο ποσοστό γονιμότητας. Η γονική ασφάλιση και μέριμνα και η κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη της χώρας, είναι δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες που έχουν συμβάλει σε αυτό. Στην αγορά εργασίας στηρίζεται η γονική μέριμνα ώστε να συνδυαστεί η οικογένεια και η επαγγελματική ζωή. Υπάρχει παιδική φροντίδα η οποία χρηματοδοτείται μέσω των φόρων. Η γονική ασφάλιση είναι βασική προϋπόθεση για την απόφαση τεκνοποίησης. Οι γονείς διδύμων παίρνουν για παράδειγμα 660 μέρες γονικής άδειας για δίδυμα και τους καταβάλλεται το 80% του μισθού τους. Τη χρήση γονικής άδειας μπορούν να την κάνουν και η μητέρα και ο πατέρας».
Όπως επεσήμανε ο κ. Μιχαηλάκης, η Σουηδία που αντιμετώπισε μεγάλο πρόβλημα με τη μείωση της γονιμότητας τη 10ετία του 1990 λόγω οικονομικής κρίσης, κατάφερε να το αντιμετωπίσει, εφαρμόζοντας όμως σταδιακά, πολιτικές περικοπών κοινωνικής πρόνοιας και φροντίδας.
«Η Σουηδία, στη βαθιά κρίση που πέρασε τη 10ετία του 1990 είχε στάσιμες μισθολογικές παροχές. Μειώσεις 40% έγιναν σταδιακά σε 10 χρόνια, ενώ στην Ελλάδα έγινε “μπαμ” κι έξω και οδήγησε στη λιτότητα. Οι αλλαγές γίνονται σταδιακά όχι απότομα» ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
«Η ένταξη της Σουηδίας στην ΕΕ, οδήγησε περισσότερους νέους εκτός της χώρας. Τέλη του 1990 γεννήθηκαν ασυνήθιστα λίγα παιδιά. Το 1989, είχε τον χαμηλότερο δείκτη από το 1935, ενώ μετά το 2000 τα ποσοστά γεννήσεων άρχισαν να αυξάνονται και η Σουηδία μέχρι σήμερα είναι η δημοφιλέστερη μέσα στην ΕΕ. Η δε ανεργία κυμαίνεται στο 6,5% ενώ στις μεγάλες πόλεις είναι πολύ πιο χαμηλή».
«Το δημογραφικό πρέπει να το δούμε σαν ένα μέρος μεγαλύτερου πακέτου. Πρέπει να συμβαδίζει μαζί με άλλες ενέργειες και αξίες» τόνισε ο κ. Μιχαηλάκης ενώ εστιάζοντας στις διαφορές των πολιτικών μεταξύ Ελλάδας και Σουηδίας σημείωσε:
«Βασική διαφορά μεταξύ Σουηδίας και Ελλάδας είναι ότι στη Σουηδία η αξία της ισότητας είναι ιερή. Είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που εδώ στην Ελλάδα δεν υπάρχει. Επίσης, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη και την Ελλάδα, στη Σουηδία υπάρχει ένα σταθερό φορολογικό σύστημα που λειτουργεί αναλογικά και τα οικονομικά του κράτους ήταν και είναι καλά, γιατί πρώτον λειτουργεί και δεύτερον οι άνθρωποι έχουν πειστεί ότι αυτά που δίνουν τα παίρνουν πίσω με σχολεία, υποδομές, πάρκα και ποιότητα ζωής. Υπάρχει σεβασμός. Στα πανεπιστήμια για παράδειγμα δεν θα δεις “γκράφιτις”. Αν δει κάποιος κάτι στραβό θα ειδοποιήσει τις αρχές για να το διορθώσουν».
Έμφαση όμως έδωσε και στις πολιτικές εξωστρέφειας, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Η εξωστρέφεια είναι σταθερή στη Σουηδία. Είναι διέξοδος από τη σημερινή κρίση ακόμα και στο δημογραφικό. Είναι αστείο ακόμα και να το σκέφτεσαι όχι να το λες ότι η Ελλάδα θα γίνει Σουηδία».
Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών για το πώς αντιμετωπίζονται οι μετανάστες στη Σουηδία, ο κ. Μιχαηλάκης επεσήμανε ότι «από την αρχή ήταν κύριο το σύνθημα όλοι μέσα στο σύστημα».
«Και όχι μόνο το λέγανε αλλά κάνανε και ένα σύστημα για όλους. Όταν έρχεται ένας μετανάστης με παιδιά παίρνει αυτόματα τις κοινωνικές παροχές και το επίδομα. Παρότι επιβαρύνεται το κράτος μειώνονται οι εντάσεις μεταξύ των κοινωνικών ομάδων» ανέφερε.
Έμφαση στο να δοθεί ευκαιρία στους νέους που έφυγαν από την Ελλάδα είτε να επιστρέψουν είτε να συνεργαστούν με τις ελληνικές επιχειρήσεις, έδωσε ο γενικός γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, Θεολόγος Λαμπριανίδης.
«Ο στόχος μας πρέπει να είναι να επιστρέψουν όσοι έφυγαν από τη χώρα. Η Ελλάδα είναι ένα μέρος που μπορεί ευχάριστα να ζει κανείς λόγω της ποιότητας της καθημερινής ζωής. Είναι ιδανικός τόπος για να έρθουν να εγκατασταθούν άτομα υψηλής εξειδίκευσης, “ταλέντα του κόσμου”» υπογράμμισε και τόνισε ότι η έλευση επιχειρήσεων θα οδηγήσει στην επιστροφή Ελλήνων επιστημόνων που ζουν στο εξωτερικό.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
