Στο στόχαστρο της Σερβίας βρέθηκε η Ντόρα Μπακογιάννη, έπειτα από την απόφαση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης να αποδεχτεί αίτημα του Κοσόβου για ένταξή του στον οργανισμό. Η Ολομέλεια ενέκρινε την Τρίτη, 16 Απριλίου, τη γνωμοδοτική έκθεση που συντάχθηκε υπό την εισήγηση της Ντόρας Μπακογιάννη, η οποία είναι και επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας.
Η εκπρόσωπος της Σερβίας, Biljana Pantić Pilja, σε μια ομιλία – χείμαρρο, αποκάλεσε τη Ντόρα Μπακογιάννη «υποκρίτρια», προσθέτοντας ότι η Σερβία είναι «ένα μικρό έθνος, αλλά δεν θα παραδοθεί ποτέ». «Θέλω να σας συγχαρώ για αυτό που κάνετε σήμερα γιατί θα μείνετε στην ιστορία ως κάποια που παραβίασε, πολύ βίαια, όλους τους κανόνες», σχολίασε στη συνέχεια η εκπρόσωπος της Σερβίας.
Δείτε την ομιλία – καταπέλτη της Biljana Pantić Pilja:
Έντονη ήταν επίσης η αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς: «Για πρώτη φορά στην Ιστορία, προτείνεται η ένταξη στο Συμβούλιο της Ευρώπης σε κάτι που δεν είναι κράτος και δεν πληροί τις βασικές προϋποθέσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Αντίθετα, εδώ και 11 χρόνια αρνείται να σχηματίσει την Ένωση Σερβικών Δήμων, που είναι διεθνής του υποχρέωση, και εφαρμόζει πολιτική τρόμου κατά του σερβικού λαού και εθνοκάθαρσης. Με αυτή την απόφαση, που επιβλήθηκε από τα ισχυρά κράτη υπονομεύονται τα ίδια τα θεμέλια του Συμβουλίου της Ευρώπης και η διεθνής έννομη τάξη».
Η έκθεση εγκρίθηκε με 131 ψήφους υπέρ, 29 κατά και 11 αποχές μετά από τρεις ώρες συζήτησης και περισσότερες από 65 παρεμβάσεις. Από την Ελλάδα υπέρ της ένταξης του Κοσόβου στον Οργανισμό ψήφισαν οι: Ντόρα Μπακογιάννη, Γιώργος Σταμάτης, Άννα Ευθυμίου και Ευριπίδης Στυλιανίδης (ΝΔ). Αρνητική ψήφο έδωσε η Νίνα Κασιμάτη (ΣΥΡΙΖΑ). Απείχαν οι Αλέξης Τσίπρας και Γιώργος Παπανδρέου.
Βούτσιτς: «Ξέρω πολύ καλά ποιος έδωσε την εντολή να εγκαταλείψετε τις αρχές σας. Ντροπή σας»
Πριν ακόμα καταλήξει σε κάποια απόφαση η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ντόρα Μπακογιάννη είχε δεχθεί πυρά και από τον πρόεδρο της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Τότε, ο Σέρβος ηγέτης είχε κατηγορήσει την εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι άλλαξε στάση πάνω στο θέμα μετά από ένα τηλεφώνημα και παραιτήθηκε από τον όρο «η Πρίστινα να εφαρμόσει πρώτα την Ένωση Σερβικών Δήμων (ZSO)».
Ο πρόεδρος της χώρας, σε διάγγελμά του από το Παλάτι της Σερβίας, είχε αναφέρει ότι γνωρίζει ποιος «έδωσε την εντολή»: «Ξαφνικά μετάνιωσε (…). Μετά θυμήθηκε ότι το ZSO δεν είναι σημαντικό. Μετά θυμήθηκε ότι ούτε η απαλλοτρίωση ήταν σημαντική. Ξέρω πολύ καλά ποιος έδωσε την εντολή να εγκαταλείψετε τις αρχές σας και να συμπεριφέρεστε έτσι. Ντροπή σας».
Ο Βούτσιτς είχε πει ακόμα ότι οι δυτικοί νομικοί εμπειρογνώμονες ανέφεραν ότι το ZSO δεν είναι μόνο ένα εσωτερικό ζήτημα, αλλά μια διεθνής νομική υποχρέωση της Πρίστινα. «Στη συνέχεια έλαβαν μια επιστολή από τον Κούρτι και τον Οσμάνι με την οποία αναλαμβάνουν να σχηματίσουν το ZSO, μόλις γίνουν δεκτοί ως μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Λένε ψέματα για χιλιοστή φορά. Και η ουσία είναι ότι όσοι το εγκρίνουν, ξέρουν ότι λένε ψέματα».
Σημειώνεται ότι η ZSO είναι ένα σχέδιο για αυτοδιοικούμενη ένωση δήμων με πλειοψηφικό σερβικό πληθυσμό στο Κοσσυφοπέδιο. Η πρόταση προήλθε από τη Συμφωνία των Βρυξελλών του 2013, που υπέγραψαν οι κυβερνήσεις του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας.
«Το Κόσοβο, η Σερβία και η Ντόρα Μπακογιάννη» – Τι γράφει ο γερμανικός Τύπος
«Η πρώην υπουργός Εξωτερικών Μπακογιάννη τάχθηκε ξεκάθαρα υπέρ του αιτήματος ένταξης του Κοσσυφοπεδίου […] – και θα μπορούσε να υποτεθεί πως αυτό έγινε σε συνεννόηση με τον αδερφό της, τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη», σχολιάζει η Frankfurter Allgemeine Zeitung. «Μετά από περισσότερες από 300 ημέρες εργασιών, δύο ενημερωτικά ταξίδια στο Κόσοβο και δεκάδες συνομιλίες σε όλη την Ευρώπη η Μπακογιάννη είναι σίγουρη πως διερεύνησε τα πάντα εξονυχιστικά, προκειμένου να συντάξει την έκθεσή της, όπως δήλωσε στο Στρασβούργο.
Το πόρισμά της: “Το Κοσσυφοπέδιο μπορεί να θεωρηθεί ως μία λειτουργική κοινοβουλευτική δημοκρατία με ισχυρά εχέγγυα για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, όπως και τη συνταγματική κατοχύρωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών”. Επιπλέον, καθώς το Κόσοβο θα υπαχθεί και στη δικαιοδοσία του ΕΔΔΑ σε περίπτωση που ενταχθεί στο Συμβούλιο της Ευρώπης, η Μπακογιάννη εκτιμά πως αυτό θα συμβάλει “σημαντικά και στον μεγαλύτερο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”».
Ως αναμενόταν, η Σερβία εκδήλωσε άμεσα τη δυσαρέσκειά της. «Ένας Σέρβος βουλευτής της Συνέλευσης κατηγόρησε τη Μπακογιάννη πως, τασσόμενη στο πλευρό “του λεγόμενου Κοσόβου”, παραβίασε “με τον πιο βάναυσο τρόπο” το διεθνές δίκαιο και όλες τις αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης».
Όπως επισημαίνει και η F.A.Z., «τα σερβικά μέσα που πρόσκεινται στην κυβέρνηση παρουσιάζουν την Ελληνίδα εδώ και εβδομάδες ως προδότρια της υποτιθέμενα αγαστής ελληνοσερβικής φιλίας, προσβάλλοντάς την με τον χειρότερο τρόπο. Η Μπακογιάννη από την πλευρά της κάλεσε το Βελιγράδι να είναι ειλικρινές, αναφέροντας πως οι επικρίσεις από τη Σερβία “δεν σχετίζονται καθόλου” με τα κριτήρια ένταξης που εξέτασε στην έκθεσή της. Οι επικριτές είναι κατ’ αρχήν αντίθετοι με την ίδια την ύπαρξη του κράτους του Κοσσυφοπεδίου».
Πάντως ο Σέρβος πρόεδρος Βούτσιτς ελπίζει ακόμη πως μπορεί να αποτρέψει την ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στον οργανισμό. «Τον Μάιο αναμένεται η ετήσια συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των 46 κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Βάσει ωστόσο των όσων διαφαίνονται σήμερα, το Κόσοβο έχει καλές πιθανότητες να συμπληρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία των 2/3 για την ένταξή του», καταλήγει η εφημερίδα της Φρανκφούρτης.
