Συνολικά πέντε μούμιες από την πλούσια αιγυπτιακή συλλογή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου μπήκαν στον αξονικό τομογράφο του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών (με αποστολή της εταιρείας Βεϊνόγλου), ενώ είχε προηγηθεί αναλυτική εξέτασή τους από αιγυπτιολόγους.

Όλες τους σχετίζονται με το ιερατείο της πόλης Αχμίμ, της περίφημης Πανοπόλεως της Μέσης Αιγύπτου, και είχαν συμβολή στην αιγυπτιακή κοινωνία από το 304 π.Χ. έως το 0.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Προσφέρθηκαν στο ελληνικό κράτος το 1884 από τον εύπορο ομογενή της Αιγύπτου Ιωάννη Δημητρίου, ο οποίος τις είχε αγοράσει ύστερα από ανασκαφές του Γάλλου αιγυπτιολόγου Γκαστόν Μασπερό. Πριν σταλούν στην Αθήνα, είχαν μελετηθεί υποτυπωδώς από τον ιατροφιλόσοφο Τάσο Νερούτσο, έναν αυτοδίδακτο αιγυπτιολόγο της Αλεξάνδρειας. Από τότε ουδείς τις αναζήτησε. Μέχρι το 2003, οπότε η αιγυπτιολόγος και πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Αιγυπτιολογίας Δρ. Αλίκη Μαραβέλια τις μελέτησε ενδελεχώς μαζί με τη δρα Ελένη Κλαδάκη. Το πρόγραμμα ξεκίνησε να υλοποιείται μετά το 2011, με συντελεστές τη δρα Αλίκη Μαραβέλια, την Ελένη Τουρνά, αρχαιολόγο και υπεύθυνη της Αιγυπτιακής Συλλογής του ΕΑΜ, τον δρα Νικόλαο Μποντόζογλου, ακτινολόγο και διευθυντή του Τομογράφου του Ιατρικού Κέντρου – το οποίο ήταν ο κύριος χορηγός του έργου -, και την ομάδα του, τον Στέφανο Γερουλάνο, ομότιμο καθηγητή Καρδιοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Ζυρίχης, τον Παναγιώτη Λάζαρη, συντηρητή της Αιγυπτιακής Συλλογής, και τον Κώστα Κούβαρη, ιατροδικαστή και ανθρωπολόγο.

Οι πέντε ιστορίες

Το 2016 οι μούμιες πέρασαν από τον τομογράφο. Σήμερα το πρωί αναμενόταν η παρουσίαση των πρώτων συμπερασμάτων για την ταυτότητά τους, ενώ στόχος είναι η απεικονιστική μελέτη για άλλες τέσσερις. Ποιοι ήταν όμως οι άνθρωποι που ταριχεύθηκαν στην αρχαιότητα; «Μία ήταν η Ταχρούδη-Μιν, ορχούμενη ιέρεια που προπόμπευε στις ειδικές λιτανείες προς τιμήν του θεού Μιν. Κόρη του Ιριτόχαρη, αρχιερέα του θεού Ρα-Ωράκχτυ και τέταρτου στην τάξη προφήτη του θεού Μιν. Ήταν ηλικίας λίγο μεγαλύτερης των 25 ετών, όμως υπολογίστε ότι το προσδόκιμο ζωής στην Αρχαία Αίγυπτο διαμορφωνόταν στο μέγιστο σε περίπου 40 έτη. Έχει ύψος 1,51 μ. και ενδεχομένως είχε αρχίσει η αποσύνθεση πριν από την ταρίχευσή της» λέει η Δρ. Μαραβέλια στο «Νσυν».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η δεύτερη μούμια ανήκει στον Θάου και είναι «ψευδομούμια», η πρώτη που έχει δημοσιευθεί μέχρι σήμερα σε επιστημονικά περιοδικά. Αυτό σημαίνει ότι «περιλαμβάνει οστά που προέρχονται από τουλάχιστον δύο διαφορετικούς ενηλίκους ατάκτως τοποθετημένα». Στη σαρκοφάγο του είναι γραμμένο στα ιερογλυφικά: «Μια επικήδεια προσφορά από τον φαραώ στον Οσιρι ώστε να προσφέρει άρτο, βόδια, πουλερικά και ζύθο».

Η τρίτη μούμια ανήκει στον Τέκχα. «Ένα αγόρι οκτώ ετών με ύψος 1,10 μ. στο οποίο έχει εφαρμοστεί η κλασική διαρινική απεγκεφάλωση, δηλαδή η αφαίρεση του εγκεφάλου μέσω του διαφράγματος, καθώς για τους αρχαίους Αιγυπτίους το κέντρο βάρους του ανθρώπου βρισκόταν στην καρδιά» σημειώνει η Δρ. Μαραβέλια.

Η ίδια εξηγεί ότι η τέταρτη μούμια που εξετάστηκε ήταν ο Τα-ντι-Θεντ-Αμούν, το όνομα του οποίου σχετίζεται με τον θεό Άμμωνα. Στην περίπτωσή του ο εγκέφαλος δεν αφαιρέθηκε αλλά συρρικνώθηκε.

Τέλος, έχουμε τον Σέκχεμ, την πιο καλά διατηρημένη από όλες. Ήταν ένας δυνατός άνδρας ηλικίας 20-30 ετών, που είχε ωστόσο διάφορα προβλήματα υγείας, μεταξύ άλλων στα δόντια του.

Η Αλίκη Μαραβέλια θεωρεί ότι η Αιγυπτιολογία έχει να προσφέρει σημαντικές συγκινήσεις. «Απαιτούνται όμως οικονομικοί πόροι. Σκεφθείτε ότι στο Ελληνικό Ινστιτούτο Αιγυπτιολογίας έχει γίνει μια ενδιαφέρουσα πρόταση για ανασκαφή κοντά στο Δέλτα του Νείλου, που δεν έχει προχωρήσει λόγω οικονομικής αδυναμίας».

 

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης