Είναι πραγματικά άξιο θαυμασμού το πως καταφέρνει ο Ντέιβιντ Μπάουι, χωρίς να κάνει το παραμικρό, να βρίσκεται διαρκώς στο προσκήνιο. Ο άλλοτε «νονός» των αλλαγών έχει αποσυρθεί ουσιαστικά στη Νέα Υόρκη χωρίς όμως να το επιβεβαιώσει ποτέ. Ωστόσο, ειδικά αυτή την χρονιά το όνομά του απασχόλησε ουκ ολίγες φορές τον διεθνή Τύπο.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου ήταν πανταχού παρών χωρίς να κουνήσει το μικρό του δαχτυλάκι – αν και για την ακρίβεια δεν δέχθηκε να συμμετέχει σε κάποια από τις τελετές. Αντ’ αυτού προβλήθηκε μίνι αφιέρωμα για χάρη του κατά την διάρκεια της τελετής έναρξης ενώ κατά την διάρκεια του βαρύγδουπου catwalk της τελετής λήξης έπαιζε στο repeat το εμβληματικό «Heroes» εν είδει ανεπίσημου ύμνου των Αγώνων.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η έκθεση όμως που θα παρουσιαστεί την επόμενη χρονιά στο μουσείο του Λονδίνου Victoria & Albert με τίτλο «David Bowie is» έρχεται ως επιστέγασμα μιας άκρως περιπετειώδους και συγκλονιστικής καριέρας η οποία, πέρα από την επιρροή που άσκησε σε ό,τι ακολούθησε από το 1969 ως σήμερα, χωρίστηκε τόσο έξυπνα και τόσο διακριτά σε περιόδους. Σίγουρα δεν θα μπορούσε να βρεθεί καταλληλότερος χώρος, καθώς ο Μπάουι αποτελεί την επιτομή της βρετανικότητας – ακόμη και όταν οι μουσικοί δρόμοι που κατά καιρούς επέλεγε απομακρύνονταν αισθητά από αυτήν.

Στο αφιέρωμα του V&A θα παρουσιαστούν εκατοντάδες εκθέματα ενδεικτικά όλων των καλλιτεχνικών σταδίων του Μπάουι: από την γκλαμ ροκ περσόνα του Ziggy μέχρι το θέατρο καμπούκι, από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό ως το music hall, από «το θέατρο της σκληρότητας» του Αντονέν Αρτό, το γαλλικό chanson, το θέατρο του Μπρεχτ και την αβανγκάρντ ως την σχέση του με καλλιτέχνες από άλλες μορφές τέχνης. Όπως ο συγγραφέας Γουίλιαμ Μπάροουζ, ο εικαστικός Ντέιμιεν Χιρστ, οι σχεδιαστές Κενζάι Γιαμαμότο, Αλεξάντερ Μακ Κουίν και Εντί Σλιμάν, οι φωτογράφοι Μπράιαν Ντάφι, Σουκίτα Μασαγιόσι, αλλά και σκηνοθέτες όπως ο Νίκολας Ρεγκ.

Το μουσείο είχε την δυνατότητα να εισχωρήσει στα άδυτα της προσωπικής συλλογής του καλλιτέχνη στη Νέα Υόρκη – η οποία απαρτίζεται από 60.000 αντικείμενα – και να επιλέξει 300 από αυτά τα οποία θεώρησε ότι εξυπηρετούσαν τους στόχους της έκθεσης. Ο επιμελητής του αφιερώματος, Τζέφρι Μαρς, σημειώνει σχετικά με την απόφαση του μουσείου: «Ο Μπάουι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της σύγχρονης κοινωνίας ακριβώς επειδή εστίασε στην προσωπική αυτοέκφραση, την οποία τώρα εμείς, στη Δύση τουλάχιστον, θεωρούμε δεδομένη. Ίσως, ο Μπάουι να μην είχε αυτή την πρόθεση όταν το έκανε, αλλά βοήθησε τον κόσμο να αλλάξει και οι κυματισμοί αυτών των αλλαγών συνεχίζουν να επιδρούν ως σήμερα».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Το μουσείο διέψευσε δημοσίευμα του «Observer» σύμφωνα με το οποίο στην έκθεση θα συμμετείχε ενεργά και ο γνωστός για την τάση του να ελέγχει τα πάντα Μπάουι. «Δεν είμαι συν-επιμελητής και δεν συμμετείχα σε καμία από τις αποφάσεις που αφορούν την έκθεση. «Ένας κοντινός φίλος μου λέει ότι δεν δείχνω συντετριμμένος ή συγκλονισμένος ούτε ανεξέλεγκτα οργισμένος με αυτή την εξέλιξη» έγραψε με το χαρακτηριστικό χιούμορ του ο 65χρονος μουσικός στη σελίδα του στο Facebook, εννοώντας ότι το όλο εγχείρημα… μάλλον τελεί υπό την σκιώδη συγκατάθεσή του.

Πάντως, κανένας από το V&A δεν έχει βρεθεί διά ζώσης με τον Μπάουι και, δεδομένου ότι αποφεύγει τις περιττές πτήσεις με αεροπλάνο, δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ο ίδιος δεν συμμετέχει.
Η Βικτόρια Μπρόουκς, υπεύθυνη του τμήματος «Theatre and Performance» του μουσείου, σχολιάζει σχετικά με νόημα: «Λυπάμαι που λέω ότι δεν τον έχω συναντήσει. Φυσικά θα το ήθελα πολύ και το ίδιο πιστεύω και αυτός, αλλά επειδή το μουσείο έχει πάντα τον απόλυτο έλεγχο των παραγωγών του, ίσως να είναι καλύτερα που δεν τον συναντήσαμε».

Πάντως, παρά τα όσα καλά αφιερώματα έχουν γίνει και σε άλλα βρετανικά ή αμερικανικά μουσεία, όπως συνέβη πρόσφατα στο ΜοΜΑ, η έκθεση «David Bowie is» προαναγγέλλεται ως το πιο σημαντικό που έχει γίνει ποτέ για τον «Λεπτό Λευκό Δούκα». Εκτός από την ικανοποίηση των φανατικών θαυμαστών του, στοχεύει και στη μύηση πολλών νέων σε ηλικία επισκεπτών στην τέχνη του Μπάουι, οι οποίοι πιθανόν να μην γνωρίζουν την τεράστια επιρροή που έχει ασκήσει ο καλλιτέχνης στις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες: «Είναι σχεδόν αδύνατον σήμερα να βρεις έναν ποπ καλλιτέχνη που να μην έχει επηρεαστεί από τον Μπάουι» έχει γράψει ο βιογράφος του Τόμας Φόργκετ.

Ο ίδιος ο Μπάουι – με την άνεση που θα χαρακτήριζε οποιονδήποτε είχε κάνει έστω και τα μισά από όσα εκείνος – δεν αγχώνεται καθόλου για την υστεροφημία του καθώς είναι δεδομένη. Οι διάφορες φωτογραφίες του που κυκλοφορούν σποραδικά τον δείχνουν να ζει ευτυχισμένος στη Νέα Υόρκη μαζί με την αγαπημένη του Ιμάν και την δωδεκάχρονη κόρη του Αλεξάντρια, αλλά και να περνά ευχάριστες και ουσιαστικές ώρες με τον γιο του, τον σκηνοθέτη Ντάνκαν Τζόουνς, προσπαθώντας να αναπληρώσει τον χαμένο χρόνο από την περίοδο του έντονου βίου του. Άλλωστε, τι άλλο του μένει πια να αποδείξει;

info:
Η έκθεση «David Bowie is» θα φιλοξενηθεί στο Victoria &Albert Museum από τις 23 Μαρτίου ως τις 28 Ιουλίου 2013. Εισιτήρια στην ιστοσελίδα του μουσείου www.vam.ac.uk.

Επιμέλεια: Μάριος Μπουμπής

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης