Ένα από τα πιο πολιτικά και συνταρακτικά ανθρώπινα κείμενα της αρχαιότητας, σε σκηνοθεσία του Καλλιτεχνικού Διευθυντή Γιάννη Χουβαρδά, στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 30 και 31 Ιουλίου.
Στο ρόλο του Ορέστη ο Νίκος Κουρής ενώ την Ηλέκτρα ερμηνεύει η Στεφανία Γουλιώτη.
«Σώμα δεν έχω πια, μόνο σαν όνομα υπάρχω» Ορέστης (Α’ επεισόδιο)
Ο Ορέστης διδάχτηκε το 408 π.Χ λίγο πριν ο Ευριπίδης εγκαταλείψει οριστικά την Αθήνα και εγκατασταθεί στη Μακεδονία. Πρόκειται για ένα έργο με βαθιά πολιτική σκέψη και ανθρώπινες προεκτάσεις.
Ο Ορέστης γίνεται μητροκτόνος υπακούοντας στη θεϊκή βούληση. Η πράξη του, ανίερη, διασαλεύει την ηθική τάξη των πραγμάτων και τον βυθίζει στην παραφροσύνη. Όμως δεν εγκαταλείπει. Παλεύει για την επιείκεια των συμπολιτών του, αγωνίζεται για την ίδια του τη ζωή και διεκδικεί τη σωτηρία του. Λίγο πριν η Αθηναϊκή δημοκρατία καταρρεύσει, σε μια εποχή αμφιβολίας και αλλαγών, ο Ευριπίδης κρατά την παραδοσιακή φόρμα της τραγωδίας αλλά φέρνει το μύθο πιο κοντά στα ανθρώπινα μέτρα.
Τη λύση θα δώσει (;) τελικά ο από μηχανής θεός, προηγουμένως όμως το έργο θα φωτίσει εύστοχα πολυσήμαντα θέματα ανθρώπινης ηθικής, πολιτικής πρακτικής αλλά και μεμονωμένης και συλλογικής ευθύνης.
Η παράσταση
Στην παράσταση του Εθνικού Θεάτρου, ο Ορέστης, η Ηλέκτρα και τα άλλα πρόσωπα του δράματος είναι μυθικές οντότητες εγκλωβισμένες μέσα στο χρόνο και το χώρο του αρχαίου θεάτρου. Σαν τον Τάνταλο κουβαλούν το άχθος της οικογενειακής ιστορίας, το άχθος μιας τραγωδίας που δεν καθαίρεται. Απέναντι στα μυθικά πρόσωπα της ιστορίας εμφανίζεται ένα χορός νέων γυναικών και ανδρών.
Προερχόμενος από μια άλλη, τη σημερινή, εποχή, ο χορός αρχικά διστάζει, έπειτα συμπάσχει, συμμετέχει ενεργά, ταυτίζεται και βιώνει την ιστορία των Ατρειδών, μια ιστορία γεμάτη συγκρούσεις, αίμα, ανατροπές, ενοχές και απολογίες. Η παράσταση ανιχνεύει το μύθο θέτοντας ερωτήματα για τις σχέσεις των γενεών, των φύλων, της κοινωνικής συνοχής και της επιβίωσης των νέων ανθρώπων σε ένα εχθρικό κόσμο.
Το τέλος του έργου και των μυθικών προσώπων, αριστοτεχνικά ειρωνικό από τον Ευριπίδη, φέρνει την ομάδα των νέων σημερινών ανθρώπων αντιμέτωπη με τη σημασία της Ιστορίας και του Μύθου στη δική τους ζωή.
Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση: Στρατής Πασχάλης
Σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς
Σκηνικά – Κοστούμια: Γιοχάννες Σουτς
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσσα Τριανταφύλλη
Διανομή
Ηλέκτρα: Στεφανία Γουλιώτη
Ελένη: Τάνια Τρύπη
Ορέστης: Νίκος Κουρής
Μενέλαος: Ακύλλας Καραζήσης
Τυνδάρεως: Χρήστος Στέργιογλου
Πυλάδης: Κώστας Βασαρδάνης
Άγγελος: Μανώλης Μαυροματάκης
Ερμιόνη: Γεωργιάννα Νταλάρα
Φρύγας: Νίκος Καραθάνος
Απόλλων: Γιώργος Γλάστρας
Χορός: Λαμπρινή Αγγελίδου, Πολυξένη Ακλίδη, Ελένη Βεργέτη, Κωνσταντίνος Γαβαλάς, Άννα Καλαϊτζίδου, Κόρα Καρβούνη, Γιάννης Κλίνης, Ρηνιώ Κυριαζή, Ζωή Κυριακίδου, Ηρώ Μπέζου, Λένα Παπαληγούρα, Βιργινία Ταμπαροπούλου, Γιώργος Τζαβάρας, Θάνος Τοκάκης, Αργυρώ Χιώτη
Περίληψη
Μετά τη μητροκτονία, ο Ορέστης «μαραζώνει, άρρωστο αγρίμι σ’ ένα στρώμα», κυνηγημένος από τις Ερινύες και καταδικασμένος σε θάνατο από την πόλη. Στο πλάι του βρίσκεται η Ηλέκτρα. Στο Άργος καταφθάνουν από την Τροία ο Μενέλαος και η Ελένη.
Είναι η τελευταία ελπίδα για τα δύο αδέλφια που προσδοκούν από τον Μενέλαο να παρέμβει αλλά ούτε αυτός ούτε ο Τυνδάρεως – πατέρας της Ελένης- σκοπεύουν να τους βοηθήσουν. Τότε ο Ορέστης στρέφεται στον φίλο του, Πυλάδη, που αποδεικνύει τη φιλία του αποφασίζοντας να τον στηρίξει, με κίνδυνο τη ζωή του.
Όταν η λαϊκή ετυμηγορία ανακοινώνεται και είναι καταδικαστική για τα δύο αδέλφια, οι τρεις τους καταστρώνουν ένα σχέδιο εκδίκησης: θέλοντας να εκδικηθούν το Μενέλαο για την προδοσία του, αποφασίζουν να σκοτώσουν την Ελένη. Η Ηλέκτρα μάλιστα προτείνει να πιάσουν όμηρο την κόρη της Ελένης, Ερμιόνη. Οι ήρωες παγιδεύονται μέσα στις πράξεις τους, ενώ προσπαθούν απεγνωσμένα να διασωθούν. Κι ενώ οδηγούνται σε έναν φαύλο κύκλο βίας και αίματος, τη λύση έρχεται να δώσει η παρέμβαση του από μηχανής θεού, Απόλλωνα.
Ορέστης στο Εθνικό Θέατρο
Ο Ορέστης έχει παρουσιαστεί στο Εθνικό Θέατρο δύο φορές, το 1971 – παράσταση που επαναλήφθηκε το 1973 – σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, με Ορέστη το Νίκο Κούρκουλο και το Δημήτρη Μαλαβέτα στην επανάληψη και το 1982 σε σκηνοθεσία Γιώργου Σεβαστίκογλου με Ορέστη το Νικήτα Τσακίρογλου. Για αναλυτικές πληροφορίες για τις προηγούμενες παραστάσεις επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Εθνικού Θεάτρου ή επικοινωνήστε με το Τμήμα Προβολής και Επικοινωνίας.
Χορηγός παράστασης: Εμπορική Τράπεζα
Περιοδεία
30-31 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
4 Αυγούστου, Βύρωνας, Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη»
7 Αυγούστου, Καβάλα, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων
22 Αυγούστου Άργος, Αρχαίο Θέατρο
25 Αυγούστου Γιάννενα, Υπαίθριο Θέατρο Ε.Η.Μ.
29 Αυγούστου, Ελευσίνα, Παλαιό Ελαιουργείο
6 Σεπτεμβρίου, Πάτρα, Ρωμαϊκό Ωδείο
10 Σεπτεμβρίου, Αθήνα, Αττικό Άλσος
14 Σεπτεμβρίου, Νέα Σμύρνη, Άλσος Νέας Σμύρνης
18 Σεπτεμβρίου, Λάρισα, Κηποθέατρο Αλκαζάρ
24-25-26 Σεπτεμβρίου, Ιταλία, Βιτσέντζα, Θέατρο Olimpico
