O Αμερικανός ποιητής και μυθιστοριογράφος Τζακ Κέρουακ ήταν η κατεξοχήν ηγετική μορφή του κινήματος Μπιτ («Beat»), που αναδύθηκε στις ΗΠΑ τη δεκαετία του ’50.
O Αμερικανός ποιητής και μυθιστοριογράφος Τζακ Κέρουακ ήταν η κατεξοχήν ηγετική μορφή του κοινωνικού και λογοτεχνικού κινήματος Μπιτ («Beat»), που αναδύθηκε στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 50. Ήταν «βασιλιάς των Μπητ», όπως το αποκάλεσε ο Άλεν Γκίνσμπεργκ. Ο γαλλοκαναδικής καταγωγής Κέρουακ έδωσε στο κίνημα το όνομά του («εξουθενωμένοι» και αργότερα «μακάριοι») και ύμνησε τους κώδικες του, που στηρίζονται στην προσωπική απελευθέρωση και την απόρριψη της καταναλωτικής κοινωνίας, με μια σειρά έργων, από τα οποία το εμβληματικότερο είναι το μυθιστόρημα «Στον δρόμο» («On the Road»), που κυκλοφόρησε το 1957.
Ο Ζαν – Λουί Λεμπρί ντε Κερουάκ γεννήθηκε στις 12 Μαρτίου 1922 στο Λόουελ της Μασαχουσέτης, όπου διαβιούσε μια πολυάριθμη κοινότητα Γαλλοκαναδών. Ο πατέρας του ήταν τυπογράφος και η μητέρα του εργαζόταν σε ένα εργοστάσιο υποδημάτων. Το πρωί πήγαινε σε γαλλικό σχολείο και το απόγευμα μάθαινε τα Αγγλικά ως δεύτερη γλώσσα.
Tο 1940 έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης ως αθλητικό ταλέντο. Η καριέρα του στο αμερικανικό ποδόσφαιρο τερματίστηκε άδοξα εξαιτίας ενός σοβαρού τραυματισμού στο πόδι, αλλά ξεχώρισε για τις επιδόσεις του στην αγγλική λογοτεχνία λαμβάνοντας υψηλούς βαθμούς. Εκεί γνώρισε τον Άλεν Γκίνσμπεργκ και τον Γουίλιαμ Μπάροουζ, το «Τρίο Στούτζες των Μπητ» , όπως αποκλήθηκαν αργότερα.
Το 1942, διέκοψε οριστικά τις σπουδές του και τον επόμενο χρόνο κλήθηκε να υπηρετήσει τη θητεία του στο Ναυτικό, κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ύστερα από έξι μήνες απαλλάχτηκε λόγω ψυχολογικών προβλημάτων και υπηρέτησε για λίγο στο αμερικάνικο εμπορικό ναυτικό.
Έκτοτε διέσχιζε τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό κάνοντας διάφορα επαγγέλματα, όπως τον υπάλληλο στους σιδηροδρόμους και τον δασοφύλακα, μέχρις ότου δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα «Η μικρή και η μεγάλη πόλη («The Town and the City», 1950), όπου υπάρχουν αναφορές για την οικονομική κατάρρευση της οικογένειάς του από μια πλημμύρα που κατέστρεψε τη μικρή τυπογραφική επιχείρηση του πατέρα του.
Ο Κέρουακ όμως δεν ήταν ικανοποιημένος από τον συμβατικό τρόπο μυθιστορηματικής αφήγησης και στο μυθιστόρημά του «Στον Δρόμο» («On the Road»), που κυκλοφόρησε στις 5 Σεπτεμβρίου 1957, ανέπτυξε μια νέα, αυθόρμητη, συνεχή, δίχως διορθωτικές επεμβάσεις γραφή, η οποία σόκαρε τους συγγραφείς που παρέμεναν στην αρχή τής ραφιναρισμένης επεξεργασίας του κειμένου. Το βιβλίο αυτό, που δεν έχει συγκεκριμένη μορφή, έχει θέμα του τα τρελά ταξίδια μιας παρέας από άφραγκους νέους και νέες, οι οποίοι διασχίζουν τη χώρα σε κάθε κατεύθυνση, ερωτευμένοι με τη ζωή, την ομορφιά, την τζαζ, το σεξ, τα ναρκωτικά, την ταχύτητα και τον μυστικισμό, αλλά με απόλυτη περιφρόνηση προς τα ξυπνητήρια, τα χρονοδιαγράμματα, τους οδικούς χάρτες, τις υποθήκες, τις συντάξεις, και όλες τις παραδοσιακές αμερικανικές ανταμοιβές τής σκληρής δουλειάς.
Το βιβλίο τράβηξε την προσοχή του κοινού στην ύπαρξη μιας ομάδας ποιητών του περιθωρίου, μεταξύ των οποίων ήταν οι Άλεν Γκίνσμπεργκ, Γκρέγκορι Κόρσο και Γουίλιαμ Μπάροουζ, οι οποίοι συνέβαλαν σημαντικά στη διάδοση του κινήματος Μπιτ.
Όλα τα έργα του Κέρουακ, στα οποία περιλαμβάνονται «Οι Αλήτες του Ντάρμα» («The Dharma Bums», 1958), «Οι Αντεργκράουντ» («The Subterraneans», 1958), «Δόκτωρ Σαξ» («Doctor Sax», 1959), «Ο Μοναχικός Ταξιδιώτης» («Lonesome Traveler», 1960), και «Έρημοι Αγγελοι»(«Desolation Angels»,1965), είναι αυτοβιογραφικά, στα περισσότερα δε ήρωες είναι άλλοι σημαντικοί συγγραφείς του κινήματος Μπιτ.
Ο Τζακ Κέρουακ πέθανε στις 21 Οκτωβρίου 1969 σε νοσοκομείο του Σεντ Πίτερσμπεργκ της Φλώριδας από κίρρωση του ήπατος. Συνήθιζε να πίνει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ (κυρίως ουίσκι), ακόμη και όταν έγραφε.
Ο συγγραφέας νυμφεύτηκε τρεις φορές. Από τον δεύτερο γάμο απέκτησε μια κόρη τη Ζαν Κέρουακ (1952-1996), η οποία ακολούθησε τα χνάρια του πατέρα της. Η τρίτη του γυναίκα, με την οποία πορεύτηκε ως το βιολογικό του τέλος ήταν η ελληνικής καταγωγής παιδική του φίλη Στέλλα Σάμπας (Σαμπατακάκη), η οποία για πολλά χρόνια διαχειρίστηκε τα πνευματικού του δικαιώματα.
Τζακ Κέρουακ – Αποφθέγματα
1. «Μάθε τους κανόνες σαν επαγγελματίας, ώστε να μπορείς να τους σπάσεις σαν καλλιτέχνης»
2. «Μία μέρα θα βρω τις κατάλληλες λέξεις και θα είναι απλές»
3. «Ο καλύτερος δάσκαλος είναι η εμπειρία και όχι η διαστρεβλωμένη άποψη κάποιου άλλου»
4. «’Ισως αυτό να είναι η ζωή. Ένα κλείσιμο του ματιού στα αστέρια»
5. «Τίποτα πίσω μου, όλα είναι μπροστά μου όπως είναι πάντα στον δρόμο»
6. «Μη χρησιμοποιείτε το τηλέφωνο. Οι άνθρωποι δεν είναι ποτέ έτοιμοι να το απαντήσουν. Χρησιμοποιήστε την ποίηση»
7. «Το λάθος μου, η αποτυχία μου δεν είναι τα πάθη που έχω, αλλά η αδυναμία μου να τα ελέγξω»
8. «Αυτό θα πει Μπιτ. Ζήσε τη ζωή σου; Όχι, αγάπησε τη ζωή σου. Όταν θα ‘ρθουν να σε πετροβολήσουν, τουλάχιστον δεν θα ‘χεις γυάλινο σπίτι, θα ‘χεις μονάχα το γυάλινο κορμί σου»
9. «Η νύχτα είναι πιο μεγάλη από τη μέρα γι’ αυτούς που ονειρεύονται και η μέρα είναι πιο μεγάλη από τη νύχτα γι’ αυτούς που πραγματοποιούν τα όνειρά τους»
10. «Να είσαι ερωτευμένος με τη ζωή σου, με κάθε λεπτομέρειά της»
11. «Οι μόνοι άνθρωποι για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που τρελαίνονται να ζουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που επιθυμούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριούνται ή λένε κάτι κοινότοπο, αλλά καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν καταπληκτικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά που εκρήγνυνται σαν αράχνες ανάμεσα στ’ άστρα»
12. «Κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να περάσει από αυτή τη ζωή, χωρίς να βιώσει ούτε μία φορά την αίσθηση ότι εξαρτάται μόνο από τον εαυτό του, μαθαίνοντας τη δική του αλήθεια και τη δύναμή του»
13. «Στο τέλος, δεν θα θυμάσαι τις ώρες που πέρασες δουλεύοντας στο γραφείο ή κουρεύοντας το γρασίδι. Σκαρφάλωσε λοιπόν σε εκείνο το βουνό»
14. «Δεν είχα τίποτε να προσφέρω σε κανέναν, εκτός από τη σύγχυσή μου».
