Ο Κερκ Ντάγκλας, ο οποίος γεννήθηκε σαν σήμερα στις 9 Δεκεμβρίου του 1916 ήταν ένας άνθρωπος του κινηματογράφου, που άφησε τη δική του σφραγίδα στη μεγάλη οθόνη και συμβολίζει τη χρυσή εποχή του αμερικανικού σινεμά. Υπήρξε ηθοποιός, σκηνοθέτης, κινηματογραφικός παραγωγός και συγγραφέας. Στην 60χρονη καριέρα του, ο δημοφιλής καλλιτέχνης εμφανίσθηκε σε περισσότερες από 90 ταινίες και αναδείχθηκε σ’ έναν από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς που ανέδειξε το Χόλιγουντ. Ο σπουδαίος ηθοποιός έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 103 ετών στις 5 Φεβρουαρίου του 2020. Προοδευτικών αρχών, βοήθησε αρκετούς «μαυροπινακισμένους» καλλιτέχνες της Μακαρθικής περιόδου (δεκαετία του 1950) να επανέλθουν στην κανονικότητα και στο επάγγελμά τους. Γιος του είναι ο γνωστός ηθοποιός και παραγωγός Μάικλ Ντάγκλας.
Ωστόσο ο διάσημος ηθοποιός είχε συνδεθεί, με μια από τις πιο σκοτεινές φήμες που κυκλοφορούσαν επί δεκαετίες στο Χόλιγουντ, ότι επιτέθηκε σεξουαλικά στη Νάταλι Γουντ, όταν εκείνη ήταν έφηβη, κατά τη συνάντησή τους σε ξενοδοχείο του Λος Άντζελες.
Η αδελφή της Νάταλι Γουντ, Λάνα, το 2021 δημοσίευσε ένα βιβλίο, στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρει πως ο Κερκ Ντάγκλας βίασε την αδελφή της επιβεβαιώνοντας τις φήμες ετών.
Η Λάνα αναφέρει στο βιβλίο της ότι είχε υποσχεθεί στη Νάταλι Γουντ να μη συζητήσει ποτέ το θέμα της σεξουαλικής επίθεσης που δέχθηκε από τον Ντάγκλας, αλλά οι φήμες φούντωσαν όταν ο ηθοποιός πέθανε το 2020, σε ηλικία 103 ετών και το όνομά του άρχισε να «τρεντάρει» μαζί με της Νάταλι, στο Twitter.
Η Λάνα, η οποία έχει παίξει, μεταξύ άλλων, σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές όπως το «Πέιτον Πλέις», θεώρησε ότι έχουν αλλάξει πολλά από τότε που έδωσε την υπόσχεσή της στην αδελφή της κι ότι μπορούσε πλέον να μιλήσει ανοικτά. «Είμαι σίγουρη ότι θα με συγχωρήσει που έσπασα τελικά εκείνη την υπόσχεση», έγραψε.
Ο γιος του Κερκ Ντάγκλας, Μάικλ, σε δήλωση μέσω του υπευθύνου δημοσίων σχέσεών του, ευχήθηκε ο πατέρας του και η Νάταλι Γουντ «να αναπαυθούν εν ειρήνη».
Ο Κερκ Ντάγκλας, ηλικίας άνω των 35 την εποχή που φέρεται να επιτέθηκε σεξουαλικά στη Νάταλι Γουντ, άφησε εποχή με τις ερμηνείες του σε ταινίες όπως ο «Σπάρτακος», «Η Ωραία και το Κτήνος». Ήταν επίσης ένας από τους πρώτους αστέρες του Χόλιγουντ που δημιούργησε δική του εταιρεία παραγωγής, αλλά κι ένας επιφανής φιλελεύθερος ακτιβιστής κατά του μακαρθισμού, καθώς πρωταγωνίστησε στην προσπάθεια να σπάσει η λεγόμενη «μαύρη λίστα» στη Μέκκα του Κινηματογράφου, δηλαδή ο αποκλεισμός ηθοποιών, σκηνοθετών και σεναριογράφων επειδή συνδέονταν με το κομμουνιστικό κίνημα ή θεωρούνταν συμπαθούντες και συνοδοιπόροι του τη δεκαετία του 1950.
Μέσω του Douglas Foundation, που ίδρυσε το 1964 με τη δεύτερη σύζυγό του, Αν, «για να βοηθούν αυτούς που δεν θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους εαυτούς τους», δώρισαν εκατομμύρια δολάρια.
Στον Ντάγκλας απονεμήθηκε το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας το 1981 και εκείνο της Λεγεώνας της Τιμής τέσσερα χρόνια αργότερα, από τη Γαλλία, καθώς και ένα τιμητικό Όσκαρ το 1996 από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών για τα 50 χρόνια παρουσίας του «ως δημιουργικής και ηθικής δύναμης» στον κόσμο της Έβδομης Τέχνης.
Ωστόσο οι αποκαλύψεις μετά θάνατον έρχονται να αμαυρώσουν την άψογη εικόνα του σταρ του Χόλιγουντ.
Ειδικότερα η νεότερη αδελφή της Γουντ αποκάλυψε στα απομνημονεύματά της, που κυκλοφόρησαν το 2021, το όνομα του εδώ και καιρό υπόπτου: του Κερκ Ντάγκλας.
«Θυμάμαι ότι η Νάταλι ήταν ιδιαίτερα όμορφη όταν τη συνοδεύσαμε με τη μητέρα μας εκείνη τη νύχτα στην είσοδο του Chateau Marmont», γράφει η Λάνα Γουντ στο βιβλίο της με τίτλο «Little Sister» («Μικρή Αδελφή»), υποστηρίζοντας ότι το περιστατικό συνέβη το καλοκαίρι του 1955, περίπου την εποχή που η Νάταλι Γουντ μετείχε στα γυρίσματα του γουέστερν «Η Αιχμάλωτος της Ερήμου» («The Searchers»).
Τη συνάντηση είχε κανονίσει η μητέρα τους, Μαρία Ζαχαρένκο, πιστεύοντας ότι «μπορεί να άνοιγε πολλές πόρτες γι’ αυτήν [τη Νάταλι] μ’ ένα απλό γνέψιμο της διάσημης, όμορφης κεφαλής [του Ντάγκλας]».
«Φάνηκε σαν να πέρασε πολλή ώρα μέχρι να επιστρέψει η Νάταλι στο αυτοκίνητο και να με ξυπνήσει, χτυπώντας την πόρτα», γράφει.
«Έδειχνε χάλια. Ήταν αναμαλλιασμένη και πολύ αναστατωμένη κι άρχισαν να ψιθυρίζουν βιαστικά με τη μαμά. Δεν μπορούσα να τις ακούσω ή να καταλάβω τι έλεγαν. Προφανώς, κάτι κακό είχε συμβεί στην αδελφή μου, αλλά ό,τι κι αν ήταν αυτό, ήμουν πολύ μικρή για να μου το πουν».
Η εξομολόγηση της Νάταλι Γουντ στην αδελφή της
Σύμφωνα με τη Λάνα Γουντ, η αδελφή της δεν συζήτησε τι είχε συμβεί τότε, μέχρι που και οι δύο ενηλικιώθηκαν. Αφού περιέγραψε πώς την οδήγησαν στη σουίτα του Ντάγκλας, η Νάταλι φέρεται να είπε στην αδελφή της «και, εεε, με πόνεσε Λάνα». «Ήταν σαν μια εξωσωματική εμπειρία. Τρομοκρατήθηκα, ήμουν συγχυσμένη», θυμάται η Λάνα ότι της είπε.
Η Λάνα, που ήταν περίπου οκτώ ετών όταν φέρεται να συνέβη το περιστατικό, θυμάται τη μάνα τους και την αδελφή της να συμφωνούν ότι θα καταστρεφόταν η καριέρα της Νάταλι, αν έβγαινε ανοικτά και κατηγορούσε τον Ντάγκλας.
«Ξέχασέ το», συμβούλεψε η Ζαχαρένκο την κόρη της, σύμφωνα με το βιβλίο, μεγάλο μέρος του οποίου εστιάζει στον θάνατο της Νάταλι Γουντ το 1981, όταν βρέθηκε το πτώμα της ανοικτά της νήσου Καταλίνα, στην Καλιφόρνια.
Ο Κερκ Ντάγκλας είχε παραδεχθεί ότι ήταν λάτρης του ποδόγυρου και απατούσε τη γυναίκα του. Μιλώντας για τον Ντάγκλας στο Associated Press τον Δεκέμβριο του 2016, αρκετούς μήνες πριν ξεσπάσει το κίνημα #Me Too, η ηθοποιός Νιλ Άνταμς είπε, χαριτολογώντας, ότι «δεν υπήρχε περίπτωση να κάτσεις δίπλα του χωρίς να συρθεί το χέρι του στο πόδι σου».
Στα απομνημονεύματά του, που δημοσιεύθηκαν το 1998, ο Ντάγκλας αναφέρθηκε εν συντομία και στη Νάταλι Γουντ. Περιγράφει πώς ένα βράδυ που γυρνούσε με το αυτοκίνητό του στο σπίτι του, σταμάτησε σε ένα φανάρι, άνοιξε η πόρτα του προπορευόμενου ΙΧ και «ένα όμορφο κορίτσι με σουέτ σακάκι πήδηξε έξω» και έτρεξε προς το μέρος του. «Σας παρακαλώ, κ. Ντάγκλας, θα μπορούσατε να υπογράψετε στο σακάκι μου;», του είπε. «Ένιωσα υποχρεωμένος να το κάνω, και την ώρα εκείνη η γυναίκα που οδηγούσε το όχημα βγήκε έξω και μου σύστησε τη νεαρή. ”Αυτή είναι η κόρη μου. Παίζει κι αυτή σε ταινίες. Τη λένε Νάταλι Γουντ”. Ήταν η πρώτη φορά που συνάντησα τη Νάταλι. Την είδα κι άλλες φορές αργότερα, προτού πεθάνει σε εκείνο το φρικτό ατύχημα», έγραψε.
Ποιος ήταν ο Κερκ Ντάγκλας
Ο Ισούρ Ντανιέλοβιτς, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στο Άμστερνταμ της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, από γονείς ιουδαϊκού θρησκεύματος και ρωσικής καταγωγής.
Παιδί πολυμελούς φτωχής οικογένειας μεταναστών (ο πατέρας του ήταν ρακοσυλλέκτης), έκανε σαράντα διαφορετικές δουλειές μέχρις ότου αναγνωρισθεί το ταλέντο του στην υποκριτική.
Μετά την αποφοίτησή του από το κολέγιο το 1939, οι υποκριτικές του ικανότητες του έδωσαν μια υποτροφία στην Ακαδημία Δράματος της Νέας Υόρκης. Το 1941 κατετάγη στο ναυτικό, ενώ οι ΗΠΑ είχαν μπει στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1944, πήρε απαλλαγή ως τραυματίας πολέμου. Λίγο πριν επιστρέψει από το μέτωπο, ο Ντάγκλας είδε στο εξώφυλλο του περιοδικού LIFE τη φωτογραφία μίας συμφοιτήτριάς του στη δραματική ακαδημία, της Νταϊάνα Ντιλ και είπε στους συμπολεμιστές του ότι θα την παντρευτεί μια μέρα. Πράγματι, λίγο μετά την παντρεύτηκε και μαζί απέκτησαν δύο παιδιά, τον γνωστό ηθοποιό Μάικλ Ντάγκλας και τον Τζόελ. Ωστόσο, ο γάμος τους δεν μακροημέρευσε και το 1951 χώρισαν.
Μετά τον πόλεμο, ο Ντάγκλας επέστρεψε στη Νέα Υόρκη, όπου δούλεψε ως εκφωνητής στο ραδιόφωνο, ενώ άρχισε να κάνει και τις πρώτες του εμφανίσεις στο θέατρο. Μία άλλη συμφοιτήτριά του, η διάσημη σταρ Λορίν Μπακόλ, μετέπειτα σύζυγος του θρυλικού Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, τον βοήθησε να πάρει τον πρώτο του ρόλο στον κινηματογράφο, στην ταινία του 1946 «Αμαρτωλές γυναίκες» δίπλα στην Μπάρμπαρα Στάνγουικ.
Το 1947 εμφανίζεται στην κινηματογραφική μεταφορά του δράματος «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», πλάι στις Ρόζαλιντ Ράσελ και Κατίνα Παξινού και το 1949, ενώ είχε παίξει στην ταινία του Μάνκιεβιτς «Γράμμα σε τρεις γυναίκες», μπαίνει στην πρώτη κατηγορία των σταρ και λαμβάνει την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Α’ ανδρικού ρόλου στο εξαιρετικό φιλμ του Μαρκ Ρόμπσον «Φλογισμένα Πάθη», όπου υποδύεται έναν ανήθικο πυγμάχο.
Το 1951, ωστόσο, είναι ένα έτος καθοριστικό, καθώς πρωταγωνιστεί στο δυνατό φιλμ του Γουίλιαμ Γουάιλερ «Αστυνομική Ιστορία», όπου υποδύεται έναν σκληροτράχηλο αστυνομικό και στο αριστουργηματικό δράμα του μεγάλου Μπίλι Γουάιλντερ «Το τελευταίο Ατού», όπου ερμηνεύει μοναδικά τον ρόλο ενός δημοσιογράφου χωρίς ηθικούς φραγμούς. Ενδεικτικό της υποκριτικής του ικανότητας είναι ότι παίζει και στις δυο ταινίες αρνητικούς ήρωες, ενώ και στις δύο ταινίες στο τέλος πεθαίνει.
Στη λεωφόρο της δόξας
Με την ταινία του Βινσέντε Μινέλι «Η Ωραία και το Κτήνος» λαμβάνει ακόμη μία υποψηφιότητα για Όσκαρ Α’ ρόλου, παίζοντας έναν παραγωγό του Χόλιγουντ, που πατά επί πτωμάτων για να πετύχει. Το 1954, αφού ίδρυσε την εταιρεία «Βryna Productions», αφιερωμένη στη μητέρα του και με στόχο να αποδεσμευτεί από το σύστημα των μεγάλων στούντιο του Χόλιγουντ, μπαίνει στην εκκλησία για να παντρευτεί για δεύτερη και τελευταία φορά, καθώς με την Αν Μπάιντενς παρέμεινε παντρεμένος μέχρι το τέλος της ζωής του. Με την Μπάιντενς απέκτησε δύο παιδιά, ενώ μαζί έζησαν το δράμα του χαμού του ενός απ’ τα δύο, το 2004.
Η δεκαετία του ΄50 μοιάζει πλέον με λεωφόρο της δόξας για τον Ντάγκλας. Η ερμηνευτική του δεινότητα είναι πρόδηλη. Ο σκληροτράχηλος ηθοποιός μοιάζει με πλαστελίνη στα χέρια άξιων σκηνοθετών. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς. Ερμηνείες και ταινίες που δύσκολα θα ξεχαστούν – θα ξεπεραστούν. Ένα ελάχιστο κομμάτι της φιλμογραφίας του, που εκτείνεται σε περίπου 100 ταινίες, σε 60 δημιουργικά χρόνια, περιλαμβάνει φιλμ που πάντα θα κοσμούν τον παγκόσμιο κινηματογράφο όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Μία χρονιά πριν να συναντηθεί στα πλατό με τον Κιούμπρικ, θα λάβει ακόμη μία υποψηφιότητα για το Όσκαρ A’ ανδρικού ρόλου, στην ταινία του Βινσέντε Μινέλι «Η ζωή ενός ανθρώπου» (1956), υποδυόμενος τον ζωγράφο Βαν Γκονγκ.
Το 1957 θα πρωταγωνιστήσει στο συγκλονιστικό αντιπολεμικό δράμα του Κιούμπρικ «Σταυροί στο Μέτωπο», ενώ τον ίδιο χρόνο προβάλλεται και το κλασικό γουέστερν «Αίμα στον Πράσινο Βάλτο» του Τζον Στάρτζες, παίζοντας δίπλα στον φίλο του και επίσης κορυφαίο ηθοποιό Μπαρτ Λάνκαστερ, τον ρόλο του Ντοκ Χόλιντεϊ.
Το 1960 στον «Σπάρτακο» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ κρατά δικαίως τον ομώνυμο ρόλο, καθώς η ερμηνεία του ξεφεύγει από τα τετριμμένα παρουσιάζοντας έναν μυθικό ήρωα ως ένα απλό γενναίο άνθρωπο. Ο ίδιος ο Ντάγκλας επέβαλε τον Κιούμπρικ, ο οποίος δημιούργησε μεγάλα προβλήματα στην παραγωγή, με την εμμονή του στην τελειότητα. Επίσης, ο Ντάγκλας θα σπάσει τον Μακαρθισμό και θα επιβάλει στο σενάριο τον αριστερό Ντόναλντ Τράμπο. Το 1962, στο σύγχρονο γουέστερν «Ασύλληπτος Επαναστάτης» του Ντέιβιντ Μίλερ και σε σενάριο Τράμπο, θα ερμηνεύσει μοναδικά τον ατίθασο και αναρχικό χαρακτήρα του ήρωα που δεν υποτάσσεται στα κοινωνικά δεσμά και όρια, περιδιαβαίνοντας τη σύγχρονη δύση.
Το 1964, στο πολιτικό θρίλερ «Επτά ημέρες του Μαΐου» του Τζον Φρανκενχάιμερ και πάλι δίπλα στον Μπαρτ Λάνκαστερ, θα δώσει ένα ρεσιτάλ στον ρόλο ενός αξιωματικού σωστού βράχου ηθικής και αρχών. Να σημειωθεί ότι το σενάριο της ταινίας αυτής τοποθετημένο στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου περιστρέφεται γύρω από τον πυρηνικό αφοπλισμό και μια συνωμοσία κατά του Προέδρου από έναν λαοφιλή στρατηγό.
Ωστόσο, η ταινία που ξεχωρίζει ο ίδιος είναι το υπαρξιακό δράμα «Συμβιβασμός» (1969) που περιγράφει την ιστορία ενός επιδερμικά απόλυτα πετυχημένου επαγγελματία, που νιώθει ότι είναι ξοφλημένος και κάνει ότι μπορεί για να αλλάξει ζωή. Δίπλα του η εκθαμβωτική Φέι Ντάναγουεϊ, ενώ σκηνοθεσία και σενάριο υπογράφει ο αμφιλεγόμενος Ηλίας Καζάν, ο οποίος για πολλούς κάνει μια αυτοκριτική, για τη θλιβερή στάση του στην εποχή του μακαρθισμού.
Ο Κερκ Ντάγκλας εν αντιθέσει με τον ήρωα του «Συμβιβασμού», δεν υπήρξε ποτέ ένας τόσο σύνθετος άνθρωπος. Όπως τον χαρακτήρισαν τα παιδιά του και πολλοί που τον γνώρισαν ήταν ένας «υπέροχος άνθρωπος», ένας σωστός άντρας. Με αγάπη για τον συνάνθρωπο και ειδικά τον φτωχό, τον κατατρεγμένο, που είχε σταθερές αξίες και δεν έκανε συμβιβασμούς, τουλάχιστον προς όφελός του. Δεν ήταν παραδόπιστος, λάτρευε αυτό που έκανε με κάθε κόστος. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους νέους κινηματογραφιστές έλεγε πάντα ότι «να μη σκέφτονται ποτέ τις εισπράξεις και τους υπενθύμιζε ότι οι ταινίες που απέρριπταν τα στούντιο ως μη εμπορικές άφησαν το στίγμα τους στην ιστορία του σινεμά». Επιπλέον είχε έμφυτο το χάρισμα του χιούμορ. Μάλιστα, όταν απέκτησε ένα σοβαρό πρόβλημα στη φωνή του πριν περίπου 20 χρόνια, πρότεινε σε όλους τους φίλους του παραγωγούς να επιστρέψουν στον βωβό κινηματογράφο…
To 1973 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, την περιπέτεια «Skalawag», για να ακολουθήσει το γουέστερν «Posse» δύο χρόνια αργότερα. Από τη δεκαετία του 1980 ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, γράφοντας βιβλία αναμνήσεων, βιβλία για παιδιά και μυθιστορήματα. Το 1996 τιμήθηκε με Όσκαρ για το σύνολο του έργου του στον κινηματογράφο.
