Μάρτυρας της Χριστιανικής Εκκλησίας, η μνήμη του οποίου εορτάζεται στις 18 Ιουλίου.
Ο Αιμιλιανός καταγόταν από το Δορύστολο της Θράκης (σημερινή Σιλίστρα Βουλγαρίας) και μαρτύρησε επί βασιλείας του βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη (361-363).
Ο Αιμιλιανός, υπηρετούσε ως δούλος στο σπίτι ενός επιφανούς ειδωλολάτρη, ο οποίος, όταν πληροφορήθηκε τη χριστιανική του ιδιότητα, τον κακοποίησε βάναυσα και τον απείλησε με χειρότερα, αν δεν άλλαζε την πίστη του.
Ο Άγιος όχι μόνο δεν φοβήθηκε από τις απειλές, αλλά με θάρρος πήγε στον ειδωλολατρικό ναό και με σφυρί συνέτριψε όλα τα είδωλα που βρίσκονταν εκεί. Αυτό προκάλεσε την οργή των ιερέων, οι οποίοι μεθόδευσαν και πέτυχαν να συλληφθεί και να οδηγηθεί στο δικαστήριο.
Η σταθερή ομολογία πίστεως στον Ιησού Χριστό από μέρους του Αιμιλιανού εξαγρίωσε τους ειδωλολάτρες, που τον υπέβαλαν σε διάφορους εξευτελισμούς και φρικτά βασανιστήρια, στα οποία πρωτοστατούσε με ιδιαίτερη σφοδρότητα ο ίδιος ο εργοδότης του.
Η ακλόνητη πίστη και η γενναιότητα που επέδειξε ο Άγιος Αιμιλιανός, ακόμη και την ώρα που τον έριξαν στην αναμμένη φωτιά, όπου και παρέδωσε το πνεύμα στο Σωτήρα Χριστό, συγκίνησαν τη σύζυγο του πρώην κυρίου του, η οποία και κήδευσε το λείψανό του με λαμπρότητα και ιερή ευλάβεια, όπως αρμόζει στην ιερότητα του ανθρωπίνου σώματος, ως εικόνας του Θεού.
Απολυτίκιο
Ως προσφορά και ολοκάρπωμα θείον, δια πυρός προσενέχθεις τω Δεσπότη, τοις όμβροις των χαρίτων σου ευφραίνεις νυν ημάς, πυρ γαρ το ουράνιον, τη ψυχή περιφερών, ώσπερ αύραν έφερες, την κατάφλεξιν Μάρτυς. Αλλά μη παύση πάντοτε φρουρείν, τους σε τιμώντας, Αιμιλιανέ ένδοξε.
Λαογραφία
Απέναντι από τις Σπέτσες στην πελοποννησιακή ακτή είναι χτισμένο το εκκλησάκι του Άι-Μιλιανού. Στη μνήμη του συγκεντρώνονται από τα γύρω μέρη με καΐκια και κάνουν λειτουργία, ιδιαίτερα οι ναυτικοί. Το θαλάσσιο στενό, στο μέρος που βρίσκεται το εκκλησάκι είναι δυσκολοπέραστο, γιατί σχηματίζεται ρεύμα. Σύμφωνα, λοιπόν, με την παράδοση, γνωστή και σήμερα στους Σπετσιώτες, το εκκλησάκι αυτό το έχτισε ένας έμπορος-ναυτικός που μετέφερε κρασιά στις Σπέτσες. Τέτοιος ήταν ο κίνδυνος που πέρασε στο μέρος εκείνο, ώστε, όταν γλύτωσε, έχτισε το εκκλησάκι με κρασί! Κατά την παράδοση, είδε έναν νέο στο κατάστρωμα της μπρατσέρας του, σαν Άγιο, που του έδωσε θάρρος και τον οδήγησε στο πλαϊνό λιμανάκι. Αργότερα, βρήκαν την εικόνα του Αγίου Αιμιλιανού στο σημείο όπου ο καπετάνιος έχτισε το εκκλησάκι.
Πηγή: sansimera.gr