Έχει παρατηρηθεί ότι στις επιτελικές επιχειρήσεις αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού υπάρχει μια πολύ μικρή συμμέτοχη γυναικών. Αυτός ο περιορισμένος αριθμός γυναικών σε ηγετικές θέσεις παγκοσμίως, έχει ενδεχομένως σαν αποτέλεσμα τη μειονεκτική θέση των γυναικών ως προς την προστασία της αναπαραγωγικής τους υγείας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό των ΗΠΑ, όπου η ομάδα δράσης για την αντιμετώπιση της πανδημίας αποτελούταν αποκλειστικά από άνδρες. Η μη συμμετοχή των γυναικών στον άμεσο επιχειρησιακό σχεδιασμό σε συνδυασμό με τη μειωμένη εκπροσώπηση τους στον πολιτικό στίβο και τα κέντρα λήψης αποφάσεων, είναι πολύ πιθανό να συνέβαλε στη λήψη μέτρων και αποφάσεων που θέτουν σε κίνδυνο τη γυναικεία αναπαραγωγική υγεία.
Σε τέσσερις πολιτείες μάλιστα προσπάθησαν να απαγορεύσουν τις διακοπές κύησης με τη δικαιολογία ότι δεν πρόκειται για επείγουσα ιατρική ανάγκη. Αν και σε ομοσπονδιακό επίπεδο δεν ενθαρρύνθηκαν οι προσπάθειες αυτές, στην πολιτεία του Τέξας η απαγόρευση τελικά πέρασε με σκοπό την εξοικονόμηση κλινών και πόρων κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Απαγορευτήκαν μάλιστα και οι διακοπές κύησης με φαρμακευτική αγωγή, οι οποίες δεν είναι χειρουργικές διαδικασίες και δε απαιτούν τη χρήση ιατρικών εγκαταστάσεων και πόρων. Ευτυχώς τελικά με νέα εντολή του δικαστηρίου επιτράπηκαν ξανά οι διακοπές κύησης με την προϋπόθεση ότι σε κάθε περίπτωση οι κλινικές θα διαθέτουν έναν αριθμό κλινών για τους ασθενείς με COVID-19. Το πρόβλημα αυτό δυστυχώς δεν περιορίστηκε μόνο στην πολιτεία του Τέξας. Στην πραγματικότητα σε πολλές πολιτείες χρειάζεται ακόμα και σήμερα να διεκδικείται συνεχώς το δικαίωμα στη διακοπή κύησης, ενώ στις πολιτείες των Alaska, Arkansas, και Mississippi η διακοπή κύησης απαγορεύεται.
Οι ειδικοί έρχονται να απαντήσουν πολύ ξεκάθαρα στο ερώτημα εάν οι διακοπές κύησης θεωρούνται βασική φροντίδα υγείας. Υπενθυμίζουν καταρχάς ότι τα άτομα ζητούν τη διακοπή κύησης ακριβώς τη στιγμή που τη χρειάζονται, ενώ αδιαφιλονίκητα γνωρίζουν το σώμα τους, την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση και τη ζωή τους καλύτερα από τον καθένα. Επίσης τονίζουν ότι αν και πρόκειται για μια ιατρική διαδικασία χαμηλής επικινδυνότητας, ο κίνδυνος αυξάνεται όσο η ηλικία της κύησης μεγαλώνει.
Η διακοπή κύησης περιλαμβάνεται σε γενικές γραμμές στη βασική και απαραίτητη ιατρική φροντίδα καθώς δε χωρά χρόνος αναμονής. Η ηλικία της κύησης αυξάνεται ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στον έξω κόσμο. Υπάρχουν επίσης γυναίκες με χρόνια νοσήματα που χρειάζονται άμεσα τη διακοπή κύησης για να μην επιδεινωθεί το νόσημα τους. Σε άλλες περιπτώσεις ενδέχεται το έμβρυο να έχει πολλές ανωμαλίες και να μην υπάρχει χρονικό περιθώριο αναμονής.
Συμπερασματικά η διακοπή κύησης είναι βασική συνιστώσα ενός ολοκληρωμένου συστήματος υγείας. Είναι μια υπηρεσία με μικρό χρονικό περιθώριο ενώ η μη παροχή της μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή την υγεία και την ευημερία της γυναίκας. Η σχετική έρευνα μάλιστα έχει δείξει σημαντική αύξηση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα σε γυναίκες που είχαν μη προγραμματισμένες κυήσεις.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της πανδημίας βιώνουν έτσι κι αλλιώς μεγαλύτερες πιέσεις και πιο έντονο στρες . Όχι μόνο είναι αυτές που κυρίως παρέχουν φροντίδα στους ασθενείς με COVID-19, καθώς το νοσηλευτικό προσωπικό σε παγκόσμιο επίπεδο στελεχώνεται σε μεγάλο βαθμό από γυναίκες, αλλά αναλαμβάνουν και άλλους ρόλους όπως είναι η φροντίδα του σπιτιού και των παιδιών. Πριν την πανδημία οι εκτιμήσεις έδειχναν ότι οι γυναίκες εργάζονταν τρεις φορές περισσότερο από τους άνδρες χωρίς να πληρώνονται. Το κλείσιμο των σχολείων μάλιστα κατά τη διάρκεια του κορωνοϊού αύξησε ακόμα περισσότερο τις απαιτήσεις και το στρες των γυναικών.
Ας μη ξεχνάμε άλλωστε και τα εκατομμύρια των γυναικών εκπαιδευτικών, και όχι μόνο, που έπρεπε να εργάζονται από το σπίτι ενώ παράλληλα να ανταποκρίνονται σε όλες τις απαιτήσεις του νοικοκυριού και της ανατροφής των παιδιών.
Σο πλαίσιο αυτό μπορεί κανείς να δει πώς η απαγόρευση της πρόσβασης των γυναικών σε υπηρεσίες αναπαραγωγικής υγείας έρχονται να επιβαρύνουν το ήδη υπάρχον στρες που βιώνουν στην καθημερινότητα τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Οι διακοπές κύησης, όμως, δεν είναι η μονή παράμετρος της αναπαραγωγικής υγείας που επηρεάζεται από την κρίση της πανδημίας. Ο περιορισμός της παροχής υπηρεσιών από τις κλινικές έχει σαν αποτέλεσμα τη μειωμένη πρόσβαση σε μεθόδους αντισύλληψης. Στη λατινική Αμερική για παράδειγμα εκτιμάται ότι 18 εκ γυναίκες θα χάσουν την πρόσβαση τους σε σύγχρονες αντισυλληπτικές μεθόδους.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτή η πρακτική της μειωμένης παροχής υπηρεσιών αναπαραγωγικής υγείας μπορεί οδηγήσει σε μητρική νοσηρότητα και θνησιμότητα, σε αυξημένο αριθμό εφηβικών κυήσεων, καθώς σε έξαρση των σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Μια αμερικανική μελέτη στην οποία συμμετείχαν 2,000 άτομα βρήκε ότι σχεδόν το 1/3 των συμμετεχόντων άλλαξε τα σχέδια οικογενειακού προγραμματισμού εξαιτίας του COVID-19. Επιπρόσθετα:
Σχεδόν το 61% δήλωσε ότι νιώθει στρες και άγχος αναφορικά με τη γονιμότητα και τον οικογενειακό προγραμματισμό εξαιτίας του COVID-19.
Από τις γυναίκες που άλλαξαν τα σχέδια τους, σχεδόν οι μισές εξέφρασαν την ανησυχία τους αναφορικά με την πρόσβαση σε προγεννητική φροντίδα ενώ μία στις τέσσερις δήλωσε ότι καθυστερεί την τεκνοποίηση καθώς οι κλινικές γονιμότητας έχουν αναστείλει την παροχή θεραπειών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Τέλος οι δυο βασικοί λόγοι για τους όποιους ο ιός καθυστέρησε τα πλανά για τεκνοποίηση ήταν η πρόσβαση σε προγεννητική φροντίδα και οικονομικά ζητήματα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι και σε προηγούμενες επιδημίες οι γυναίκες ήταν λιγότερο πιθανό να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση της κρίσης με αποτέλεσμα οι ιδιαίτερες ανάγκες τους να μη βρίσκουν ανταπόκριση. Για παράδειγμα η απομείωση των πόρων για την αναπαραγωγική υγεία κατά τη διάρκεια της έξαρσης του Ebola στη Sierra Leone συνέβαλε σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά μητρικής θνησιμότητας. Ο περιορισμός της πρόσβασης σε υπηρεσίες φροντίδας της αναπαραγωγικής υγείας ακόμα και σε πλούσιες χώρες, όπως η ΗΠΑ, μπορεί σύμφωνα με τους ειδικούς να έχει παρόμοια αποτελέσματα.
Τα διδάγματα του παρελθόντος δείχνουν ότι η συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων είναι απαραίτητη. Μια πιο ισορροπημένη εκπροσώπηση των δυο φύλων στις αρμόδιες υπηρεσίες υγείας των κρατών και η ισότιμη συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων θα διασφαλίσει ότι οι γυναίκες δεν είναι πλέον αόρατες και ότι οι ανάγκες τους ακούγονται έτσι ώστε να αποφεύγονται καταστροφικές συνέπειες όπως είναι η αυξημένη μητρική και νεογνική θνησιμότητα.
Οι πανδημίες μπορεί να είναι αναπόφευκτες αλλά οι καταστροφικές συνέπειες τους στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία δεν είναι.
Πηγή: andrologia.gr
