Η επίγνωση των παραγόντων κινδύνου για τον καρκίνο του προστάτη μπορεί να βοηθήσει τους άνδρες να κατανοήσουν τόσο την πιθανότητα να τον αναπτύξουν όσο και τη σημασία του προληπτικού ελέγχου.
Οι ακόλουθοι παράγοντες φαίνεται να καθιστούν πιο πιθανό τον καρκίνο του προστάτη:
• Ηλικία: Καθώς οι άνδρες μεγαλώνουν, αυξάνεται ο κίνδυνος να αναπτύξουν καρκίνο του προστάτη. Περίπου το 60% των περιπτώσεων καρκίνου του προστάτη είναι άνδρες άνω των 65 ετών.
• Φυλή: Οι Αφροαμερικανοί άνδρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του προστάτη από τους λευκούς άνδρες. Οι Ισπανόφωνοι και οι Ασιάτες Αμερικανοί άνδρες έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του προστάτη από τους μη Ισπανόφωνους λευκούς άνδρες. Οι λόγοι για αυτές τις διαφορές είναι προς το παρόν ασαφείς.
• Γεωγραφία: Ο καρκίνος του προστάτη είναι πιο συχνός σε ορισμένες περιοχές. Τα ποσοστά είναι υψηλότερα στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία από ό,τι σε περιοχές όπως η Ασία, η Αφρική και η Κεντρική και Νότια Αμερική. Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν γιατί, αλλά παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η διατροφή, μπορεί να παίζουν ρόλο.
• Οικογενειακό ιστορικό: Οι άνδρες έχουν υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη εάν έχουν στενούς συγγενείς, όπως πατέρα ή αδελφό, με ιστορικό της πάθησης.
• Γενετικοί παράγοντες: Ορισμένες γενετικές αλλαγές μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Οι αλλαγές στα γονίδια BRCA, που αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού και του καρκίνου των ωοθηκών, μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο.
• Έκθεση σε χημικές ουσίες: Είναι πιθανό ορισμένες χημικές ουσίες να αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Για παράδειγμα, ορισμένα ευρήματα υποδεικνύουν ότι το AgentOrange – το οποίο χρησιμοποίησαν οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις στον πόλεμο του Βιετνάμ – μπορεί να συνδέεται με την εμφάνιση καρκίνου του προστάτη.
Σύμφωνα με την AmericanCancerSociety, δεν υπάρχει σαφής τρόπος πρόληψης του καρκίνου του προστάτη. Ωστόσο, προτείνει τους ακόλουθους τρόπους με τους οποίους ένα άτομο μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο:
• διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους
• τακτική άσκηση
• υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής που εστιάζει σε τρόφιμα όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, φρέσκα προϊόντα και καλές πηγές πρωτεΐνης
• μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος, επεξεργασμένων τροφίμων ή τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή επεξεργασμένους υδατάνθρακες.
Σε κάθε περίπτωση ο τακτικός προληπτικός έλεγχος με αιματολογικές εξετάσεις ή εξετάσεις του ορθού μπορεί να βοηθήσει στην έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη και να βελτιώσει τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας. Οι άντρες που λαμβάνουν διάγνωση όταν ο καρκίνος είναι ακόμα εντός του προστάτη ή έχει εξαπλωθεί μόνο σε κοντινούς ιστούς έχουν, κατά μέσο όρο, σχεδόν 100% πιθανότητα επιβίωσης για τουλάχιστον άλλα 5 χρόνια. Εάν ο άνδρας διαγνωστεί όταν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα, πιο απομακρυσμένα, μέρη του σώματος, το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης πέφτει στο 35%. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό οι άνδρες να γνωρίζουν τη σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου.
