Εδώ και αρκετά χρόνια, η διεθνής βιβλιογραφία διερευνά τη σχέση του στρες με τη γυναικεία σεξουαλικότητα και εστιάζεται πιο συγκεκριμένα στη σεξουαλική επιθυμία και διέγερση. Ερευνητικές υποθέσεις κι ευρήματα υποστηρίζουν την ισχυρή συσχέτιση του αντιλαμβανόμενου στρες που προκύπτει από ψυχολογικά προβλήματα και ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης με την εμφάνιση διαταραχών στη σεξουαλική διέγερση της γυναίκας.
Επειδή, όμως, το στρες δεν είναι πάντα αντιλαμβανόμενο, οι ερευνητές στράφηκαν στη χρήση βιολογικών δεικτών του στρες και τη συσχέτισή τους με τη γυναικεία σεξουαλική διέγερση.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το στρες δεν είναι το άγχος. Είναι η κατάσταση της διαταραχής της σύνθετης δυναμικής ισορροπίας του οργανισμού μας, που ονομάζεται ομοιόσταση και πολλές φορές δεν γίνεται αντιληπτή από εμάς. Η ομοιόσταση προκαλείται συνεχώς από παράγοντες που προέρχονται είτε από το εσωτερικό του οργανισμού μας είτε από το εξωτερικό περιβάλλον και ονομάζονται στρεσογόνοι παράγοντες. Η διαταραχή της ομοιόστασης κινητοποιεί άμεσα τους μηχανισμούς που διαθέτουμε για την αντιμετώπιση του ερεθίσματος και την προσαρμογή του οργανισμού μας στην αλλαγή.
Το σύστημα του στρες είναι ο βασικός συντονιστής της παραπάνω διαδικασίας, αφού ενεργοποιεί την απάντηση στον στρεσογόνο παράγοντα, με σκοπό την επαναπροσαρμογή του οργανισμού και την επαναφορά του στην ηρεμία. Η ενεργοποίηση του συστήματος του στρες έχει ως αποτέλεσμα την έκκριση κορτιζόλης από τα επινεφρίδια. Υψηλές τιμές κορτιζόλης, λοιπόν, σε έναν οργανισμό σημαίνουν ότι βρίσκεται σε στρες και συνεπώς η τιμή της κορτιζόλης μπορεί να είναι ενδεικτική για το στρες που έχει το άτομο τη στιγμή της μέτρησης.
Σε μια μελέτη του 2009 μετρήθηκε η κορτιζόλη σε γυναίκες κατά τη διάρκεια της ανταπόκρισής τους σε ένα σεξουαλικό ερέθισμα, ενώ παράλληλα εκτιμήθηκε και η γενετήσια διέγερση. Οι γυναίκες ήταν χωρισμένες σε δύο ομάδες, μία ομάδα που ανέφερε ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης και μία με ελεύθερο ιστορικό. Η απάντηση που περίμεναν οι ερευνητές στο σεξουαλικό ερέθισμα ήταν η μείωση της κορτιζόλης, αφού το στρες θεωρητικά αναστέλλει την απάντηση στο σεξουαλικό ερέθισμα.
Η κορτιζόλη βρέθηκε μειωμένη κατά την απάντηση στο ερέθισμα και στις δύο ομάδες, αλλά η μείωσή της ήταν μικρότερη στην ομάδα που είχε ιστορικό κακοποίησης. Η μικρότερη μείωση της κορτιζόλης συσχετίστηκε επίσης και με μικρότερη γενετήσια διέγερση.
Η μελέτη επιβεβαιώνει τις υποθέσεις που θεωρούν τη σεξουαλική κακοποίηση ισχυρό χρόνιο στρεσογόνο παράγοντα που επιδρά αρνητικά στη σεξουαλική διέγερση της γυναίκας.
Το άρθρο υπογράφει η Αλ. Γυφτοπούλου, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, επιστημονική συνεργάτιδα του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
