Η ριζική προστατεκτομή διενεργείται για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη. Είναι η χειρουργική αφαίρεση του προστάτη αδένα και κάποιων από τις περιβάλλουσες δομές όπως οι σπερματοδόχοι κύστες και κάποιες φορές, οι λεμφαδένες. Η αφαίρεση του προστάτη, ο οποίος είναι ο υπεύθυνος αδένας για την παραγωγή του προστατικού υγρού, μπορεί να έχει μεγάλη επίπτωση στην στυτική λειτουργία του άνδρα.
Αν και έχουν γίνει αρκετές μελέτες πάνω στην ανάκτηση της στυτικής λειτουργίας μετά από ριζική προστατεκτομή, υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στον ορισμό της ανάκτησης της στύσης, στους χρόνους παρακολούθησης, και στους δείκτες που αποτελούν ένδειξη στυτικής δυσλειτουργίας. Οι εκτιμήσεις για την συχνότητα εμφάνισης στυτικής δυσλεοτουργίας παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις που κυμαίνονται από 6% έως 68% των περιστατικών.
Γνωρίζοντας ότι η σεξουαλική λειτουργία είναι πολύ μεγάλο κομμάτι της ποιότητας ζωής κάθε άνδρα, οι συγγραφείς της παρούσας έρευνας στόχευσαν στο να εντοπίσουν τους παράγοντες που μπορεί να συνεισφέρουν σε καλύτερη στυτική λειτουργία μετά την ριζική προστατεκτομή.
Για να το καταφέρουν αυτό, συγκέντρωσαν δεδομένα από όλους τουςάνδρες που υποβλήθηκαν σε ριζική προστατεκτομή σε συγκεκριμένη κλινική μεταξύ των ετών 2008 – 2017 και οι οποίοι συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο International Index of Erectile Function (IIEF) πριν και μετά την επέμβαση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ένα μεγάλο δείγμα 1.655 ανδρών με διάμεση ηλικία τα 62 έτη.
Οι περισσότεροι ασθενείς της μελέτης(71%) υποβλήθηκαν σε επέμβαση με διατήρηση των αγγειονευρωδών δεματίων. Στο 19% τα αγγειονευρώδη δεμάτια διατηρήθηκαν μόνο από τη μια πλευρά, ενώ στο 10% των περιστατικών δεν διασώθηκαν αγγειονευρώδη δεμάτια.
Επιπρόσθετα της συλλογής των επιδόσεων των ασθενών στο IIEF πριν την επέμβαση, τρεις μήνες μετά και έξι μήνες μετά, οι ερευνητές συνέλλεξαν τις ηλικίες των ασθενών κατά την επέμβαση, τις τυχόν συν-νοσηρότητες (σακχαρώδης διαβήτης, υπερλιπιδαιμία, υπέρταση, υπνική άπνοια) και την χρήση φαρμάκων από το στόμα για την στυτική δυσλειτουργία στον επανέλεγχο τριμήνου. Τέλος, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν εάν καπνίζουν με τις επιλογές να είναι «ποτέ», «πρώην καπνιστής» και «καπνιστής».
Η ανάλυση των δεδομένων αποκάλυψε ότι η νεότερη ηλικία, καλύτερη στυτική λειτουργία πριν την επέμβαση και η διατήρηση των αγγειονευρωδών δεματίων αμφίπλευρα, αποτελούν σημαντικούς δείκτες πρόγνωσης για την σύντομη ανάκτηση της στυτικής λειτουργίας μετά την ριζική προστατεκτομή. Από την άλλη, ιστορικό διαβήτη ή/και ιστορικό καπνίσματος συσχετίστηκαν με παρουσία στυτικής δυσλειτουργίας τρεις μήνες μετά το χειρουργείο.
Έκπληξη προκάλεσε το γεγονός ότι το 41% των ανδρών που παρουσίασε σύντομη ανάκτηση της στύσης, ανέφερε πτώση της στυτικής λειτουργίας έξι μήνες μετά την επέμβαση. Δεν ανιχνεύτηκε συσχετισμός της πτώσης αυτής με κάποιο παράγοντα.
Τελικά, αυτές οι πληροφορίες ίσως είναι χρήσιμες για τους άνδρες που υποβάλλονται σε ριζική προστατεκτομή καθώς ίσως τους βοηθήσουν να προετοιμαστούν καλύτερα για τις διακυμάνσεις στην στυτική τους λειτουργία. Παρόλα αυτά, η προσαρμογή σε αυτή την αλλαγή μπορεί να πάρει χρόνο και οι άνδρες να χρειαστούν συναισθηματική υποστήριξη από την οικογένεια, τους φίλους και ειδικούς ψυχικής υγείας κατά την δύσκολη αυτή περίοδο.