Κύριε Χουλιάρα θα ήθελα να με ενημερώσετε για την έντονη σεισμική δραστηριότητα της τελευταίας εβδομάδας στην Κύπρο. Επίσης παρότι το μεγαλύτερο ρήγμα( από όσο ξέρω) είναι στην περιοχή της Πάφου την Παρασκευή το βράδυ είχαμε σεισμό 5,5 στην θαλάσσια περιοχή κοντά Λάρνακας -Λιβάνου. Πως εξηγείται ο σεισμός αυτός; Επίσης ενώ την δεκαετία του 1990 ειδικότερα το 1995-1996 η θαλάσσια περιοχή Πάφου έδωσε πολύ ισχυρούς σεισμούς 6.2-6.5 R γιατί την τελευταία δεκαετία η σεισμική δραστηριότητα ( αν και ήπια) έχει μετατοπιστεί στη περιοχή της Λεμεσού; Υπάρχει περίπτωση η σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων ημερών να ”ξυπνήσει” το ρήγμα της Πάφου ..εάν λάβουμε υπόψη πως την Τέταρτη είχαμε σεισμό 4.5 στην Λεμεσό και την Παρασκευή 5.5 στην θαλάσσια περιοχή Λάρνακας; Ευχαριστώ πολύ , περιμένω με ενδιαφέρον τις απαντήσεις σας.
Η Κύπρος βρίσκεται στη σεισμογόνο ζώνη των Άλπεων-Ιμαλαΐων, μέσα στην οποία εκδηλώνονται 15% των σεισμών παγκοσμίως. Η σεισμικότητα της Κύπρου αποδίδεται κατά κύριο λόγο στο «Κυπριακό Τόξο», που αποτελεί το τεκτονικό όριο μεταξύ της Αφρικανικής και Ευρασιατικής λιθοσφαιρικής πλάκας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό βρίσκεται στη θάλασσα στα δυτικά και νότια της Κύπρου. Κατά μήκος του τόξου αυτού παρατηρείται συγκέντρωση πολλών επικέντρων σεισμών, δείχνοντας ότι οι τεκτονικές κινήσεις σε όλο του το μήκος είναι η αιτία πολλών σεισμών (εικόνα 1) .
Εικόνα 1. Σεισμοτεκτονικό καθεστώς Ανατολικής Μεσογείου. Παρουσιάζονται τα επίκεντρα των σεισμών που έλαβαν χώρα μέσα στο 2011. Πηγή: Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης Κύπρου.
http://www.moa.gov.cy/moa/gsd/gsd.nsf/dmlIndex_gr/dmlIndex_gr?OpenDocument
Οι σημαντικότερες τεκτονικές δομές που έχουν παρατηρηθεί και μελετηθεί
στην περιοχή της Κύπρου είναι οι ακόλουθες:
1. Η ρηξιγενής ζώνη της Πάφου
2. Η ρηξιγενής ζώνη του Ακρωτηρίου Άσπρο
3. Η ρηξιγενής ζώνη του Αρακαπά
4. Η ρηξιγενής ζώνη της Γεράσας
5. Η ρηξιγενής ζώνη του Οβγού
Νεοτεκτονικοί χάρτες Πάφου (αριστερά) και Λεμεσού (δεξιά)
Με βάση τις μελέτες των νεοτεκτονικών δομών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με τη σεισμικότητα σύγχρονων και ιστορικών χρόνων, έχουν κατασκευαστεί χάρτες σεισμικής επικινδυνότητας για την περιοχή της Κύπρου (εικόνα 2)
Εικόνα 2. Οι σεισμικές ζώνες της Κύπρου όπως έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Αναθεώρησης των Ζωνών του Κυπριακού Αντισεισμικού Κώδικα τον Οκτώβριο του 2004. Οι τρεις σεισμικές ζώνες φαίνονται στον χάρτη και αναφέρονται σε αναμενόμενες εδαφικές επιταχύνσεις (PGA) κάτω από δυναμικές συνθήκες (σε περίπτωση σεισμού) με 10% πιθανότητα υπέρβασης σε 50 χρόνια. Οι τιμές δίνονται σαν ποσοστά της επιτάχυνσης της βαρύτητας g, όπου g=9.81m/s2.
Πηγή: Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης Κύπρου.
Απο την εικόνα 2 μπορεί κάποιος εύκολα να συμπεράνει πως η Κύπρος βρίσκεται σε μια σεισμογόνο ζώνη και ολόκληρο το νησί μπορεί να θεωρηθεί σεισμόπληκτη περιοχή. Όμως, η πιο σεισμόπληκτη περιοχή της Κύπρου είναι η παράκτια ζώνη που εκτείνεται από την Πάφο έως την Αμμόχωστο, διαμέσου της Λεμεσού και της Λάρνακας.
Όλα τα παραπάνω εξηγούν τη γένεση ισχυρών σεισμών τόσο στα ιστορικά χρόνια όσο και στις μέρες μας (εικόνα 3) και δείχνουν πως η Κύπρος είναι μια ενεργά σεισμικά περιοχή τόσο εξαιτίας της ίδιας της γεωμορφολογίας της όσο και εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης.
Εικόνα 3. Χωρική κατανομή, ως προς το μέγεθος, των τοπικών σεισμών της Κύπρου που έχουν καταγραφεί από ενόργανες καταγραφές κατά την περίοδο 1896-2010. Πηγή: Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης Κύπρου.
