Ωρολογιακή βόμβα το Πικέρμι

Ρεπορτάζ: Σωτήρης Σκουλούδης

Σχεδόν έναν χρόνο μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι και την απώλεια 101 ανθρώπων, και εν μέσω καλοκαιρινής -και αντιπυρικής- περιόδου, το zougla.gr διερευνά, με το παράδειγμα του όμορου Δήμου της Ραφήνας-Πικερμίου, τι έμαθε η Πολιτεία από την εθνική αυτή τραγωδία και τι μέτρα λαμβάνει προκειμένου να μην επαναληφθεί ένα αντίστοιχο τραγικό γεγονός. Πολλά έχουν ακουστεί για τις ευθύνες των αρμοδίων, ο εισαγγελέας έχει ασκήσει διώξεις, η κυβέρνηση εξαγγέλει ότι αναμόρφωσε τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.

Επιστημονική αλλά και κοινή παραδοχή αποτελεί πια ότι η πρόληψη είναι η πιο αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα, δηλαδή οι ενέργειες που γίνονται πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, καθώς εάν φτάσει η ώρα της καταστολής, όπως φάνηκε και στο Μάτι, μάλλον είναι ήδη πολύ αργά, όσες πυροσβεστικές δυνάμεις και να ριχτούν στη μάχη της κατάσβεσης.

Στην ουσία όμως, τι έχει συμβεί; Ποια πρακτικά μέτρα που θα μπορούσαν να αποτρέψουν την ανάφλεξη της μοιραίας πρώτης φλόγας ή που θα διευκόλυναν το έργο της Πυροσβεστικής στο ενδεχόμενο εξάπλωσης της πυρκαγιάς, έχουν ληφθεί; 

Η απάντηση που προκύπτει από την αυτοψία του zougla.gr, όσο και από την παραδοχή του δημάρχου της περιοχής, είναι ξεκάθαρη.

Σχεδόν τίποτα δεν έχει αλλάξει, και οι κάτοικοι των περιοχών αυτών παραμένουν απροστάτευτοι, με το ενδεχόμενο μιας νέας πυρκαγιάς, με ανεξέλεγκτες συνέπειες, να παραμένει τόσο υπαρκτό, όσο ακριβώς και την περσινή χρονιά, την ίδια περίοδο. 

Η Δρ. Αθηνά Πρόγιου, Μηχανολόγος-Μηχανικός, Φυσικός-Περιβαλλοντολόγος και κάτοικος της περιοχής, μιλώντας στο zougla.gr αναφέρει ότι η κατάσταση είναι κακή και θα γίνεται όλο και χειρότερη. «Η διαχείριση της καύσιμης ύλης- που η περιοχή είναι γεμάτη από αυτή- είναι ο μοναδικός τρόπος για να οχυρωθεί το Πικέρμι. Θα έπρεπε να υπάρχει ένα σχέδιο αντιμετώπισης, δεδομένου ότι έχουμε ξανακαεί στην περιοχή. Επίσης, με την κλιματική αλλαγή τα φαινόμενα της πυρκαγιάς επιτείνονται και θα έπρεπε να είμαστε ακόμα πιο προσεχτικοί. Πλέον ακόμα και ένα μικρό μελτέμι, πόσο μάλλον οι θυελώδεις άνεμοι που πνέουν στην περιοχή, μπορούν να οδηγήσουν σε μια καταστροφή», προειδοποιεί, τονίζοντας: «Απαιτούνται πόροι, χρήματα και σχεδιασμός για όλα αυτά. Μα πάνω από όλα, απαιτείται πολιτική βούληση».

Ο Ηλίας Ταμπάογλου, κάτοικος της περιοχής, αναφέρει: «Στην περιοχή δεν έχει γίνει καμία αποψίλωση, τα χόρτα όπως βλέπετε είναι τεράστια. Οι καθαρισμοί έπρεπε να έχουν γίνει μέχρι το τέλος Μαϊου. Ζούμε πάνω σε μια “βόμβα”, από μια σπίθα μόνο μπορεί να έχουμε μια νέα τραγωδία… Θα πρέπει ο Δήμος σε συνεργασία με τους κατοίκους να σκύψει πάνω από το ζήτημα επειγόντως». 

Δείτε την αυτοψία και το ρεπορτάζ του zougla.gr:

Δήμαρχος Ραφήνας-Πικερμίου: «Η παραβατικότητα των κατοίκων και η ανυπαρξία του κράτους υπαίτιοι για το αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών»

Το zougla.gr είχε μια ενδιαφέρουσα συνομιλία για το ζήτημα με τον δήμαρχο της Ραφήνας-Πικερμίου Ευάγγελο Μπουρνούς, ο οποίος επανεξελέγη στις δημοτικές εκλογές του Ιουνίου για δεύτερη συνεχόμενη φορά. Κατά τον δήμαρχο, το πρόβλημα ξεκινάει από τη «μεγάλη η παραβατικότητα των κατοίκων»! Και εξηγεί:

Για τη Διώνη υπάρχει πρόβλεψη να οικιστεί με 20.000 κατοίκους, σήμερα όμως έχει μόλις 3.000 κατοίκους, άρα υπάρχουν πάρα πολλά αδόμητα οικόπεδα. Το κόστος του καθαρισμού για το κάθε οικόπεδο ανέρχεται στα 400 ευρώ, επί 3.000 οικόπεδα τα οποία είναι αδόμητα, απαιτούνται δηλαδή 1.200.000 ευρώ ώστε να τα καθαρίσουμε όλα. Φυσικά δεν υπάρχει αυτό το ποσό. Εμείς κάνουμε αυτό που προβλέπει ο Νόμος, δηλαδή στέλνουμε επιστολές στους οικοπεδούχους να καθαρίσουν τις ιδιοκτησίες τους, και εάν δεν το πράξουν, προβλέπονται κυρώσεις από τον Εισαγγελέα και πρόστιμα. 

Όμως, όταν η παραβατικότητα των κατοίκων είναι συνολική, τότε δεν μπορεί ένας Δήμος να κάνει τίποτα και ούτε να αντικαταστήσει το κράτος. Αναγκαστικά, επεμβένουμε μόνο εκεί όπου υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Όσον αφορά για τους κοινόχρηστους χώρους δε, όπου και εκεί υπάρχει μεγάλο πρόβλημα όπως διαφάνηκε και στην αυτοψία του zougla.gr, φαίνεται ότι οι ενέργειες είναι αποσπασματικές και μερικές φορές βασίζονται στο… φιλότιμο. Ο Δήμος για να κόψει δέντρα πρέπει να έχει άδεια από το Δασαρχείο -που προϋποθέτει τη σύνταξη ολοκληρωμένης σχετικής μέλετης που δεν έχει γίνει. Καθαρισμοί, αποχλοώσεις και αποψίλωση δέντρων γίνονται, κάποιες φορές, κατά τον δήμαρχο, με τη συνδρομή εθελοντών. Αύριο Τετάρτη 3 Ιουλίου ο Δήμος παραλαμβάνει ένα τρακτέρ-καταστροφέα, που θα αξιοποιηθεί για τους καθαρισμούς.

«Προσπαθούμε να αντεπεξέλθουμε όπως μπορούμε», αναφέρει ο Ευάγγελος Μπουρνούς.

Στο ερώτημα του zougla.gr για το αν θεωρεί ότι η περιοχή του είναι επαρκώς προστατευμένη, ο δήμαρχος μας διαβεβαίωσε πως… φυσικά και δεν είναι.

Και εξηγεί: «Ένας περιαστικός Δήμος δεν μπορεί να θωρακιστεί από τη φωτιά στο 100%. Ο βασικός λόγος εδώ είναι ότι η περίμετρος του Πικερμίου και των όμορων περιοχών “ακουμπάει” πάνω στον δασικό ορεινό όγκο της Πεντέλης. Η Διεύθυνση Δασών λοιπόν -το έχω πει και δημόσια αυτό- δεν έχει κάνει τις οφειλόμενες αντιπυρικές ζώνες ώστε να υπάρχει απόσταση μεταξύ του δάσους και του νόμιμου οικιστικού ιστού, απόσταση 8 μέτρων όπως προβλέπεται. Οι περιοχές αυτές έχουν καεί τρεις φορές στο παρελθόν. Σε όλες τις περιπτώσεις, αυτό συνέβη από φωτιές που προήλθαν από τον ορεινό και τον δασικό όγκο, και όχι από φωτιά που ξεκίνησε εντός του δήμου ή από κάποιο οικόπεδο».

Όσον αφορά στο πώς… νιώθουν οι κάτοικοι της περιοχής του για όλα αυτά, σε συνέχεια και της περσινής τραγωδίας, ο δήμαρχος είναι… αφοπλιστικός:

«Βεβαίως και δεν υπάρχει κανένα αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες. Κι αυτό διότι το κράτος αντιμετωπίζει την Πολιτική Προστασία ως πάρεργο. Δεν υπάρχει καμία διαφορά από πέρσι. Κάποια ευαισθητοποίηση παραπάνω υπάρχει και έχω δει μεγαλύτερο όγκο… χαρτιών να διακινούνται σε επίπεδο υπηρεσιών. 

Πρακτικό αποτέλεσμα όμως δεν έχω δει»…

Ακούστε τις δηλώσεις του δημάρχου:

Δείτε το φωτορεπορτάζ του zougla.gr στο Πικέρμι:

Αφημένα σκουπίδια και μπάζα -πιθανές εστίες πυρκαγιάς- σε πολλά σημεία. 

Μεγάλα κλαδιά, ξερά και αφρόντιστα ψηλά χόρτα, στα περισσότερα σημεία του Πικερμίου.

Ακόμα και μπάζα έχουν αφεθεί μέσα σε οικόπεδα.

Τα καλώδια της ΔΕΗ σε πολλά σημεία περνάνε κυριολεκτικά μέσα από τα πεύκα! Ο κίνδυνος, ειδικά σε περιπτώσεις υψηλών θερμοκρασιών, είναι τεράστιος. 

Άλλες εικόνες από αφρόντιστα οικόπεδα αλλά και κοινόχρηστους χώρους:

Υπάρχουν όμως και πολλοί συνειδητοποιημένοι οικοπεδούχοι που καθαρίζουν τις περιουσίες τους.

Στο Ντράφι υπήρχε κάποτε ένα πυροφυλάκιο, για τον έλεγχο ολόκληρης της περιοχής. Κάηκε, και δεν αντικαταστάθηκε ποτέ.

Οι κάτοικοι του Πικερμίου, πάντως, εδώ και καιρό έχουν αυτο-οργανωθεί προκειμένου να επικοινωνούν άμεσα μεταξύ τους και στη συνέχεια με τις Αρχές, αναφέροντας τους εγκαίρως κινδύνους και τις πυρκαγιές.

Δείτε το σχετικό ρεπορτάζ του zougla.gr:

Δείτε την έρευνα του zougla.gr για τις πυρκαγιές: