Ζήσης Ψάλλας
Πολλοί καρκίνοι θεραπεύονται όταν είναι στα πρώτα στάδιά τους με εγχείρηση. Αλλά σε μερικούς άτυχους ασθενείς ο καρκίνος επιστρέφει μυστηριωδώς μετά από χρόνια. Κατά τη διάρκεια της περιόδου «ύπνωσης» του καρκίνου, η οποία μερικές φορές διαρκεί δεκαετίες, ο ασθενής δεν έχει συμπτώματα και ο όγκος είναι μη ανιχνεύσιμος με τα συνηθισμένα διαγνωστικά εργαλεία.
Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες γνώριζαν ελάχιστα για αυτές τις περιόδους «ύπνωσης», ωστόσο η έρευνα υποδηλώνει ότι πρόκειται για έναν κρίσιμο χρόνο στην εξέλιξη του όγκου.
Οι περισσότεροι θάνατοι καρκινοπαθών οφείλονται σε μετάσταση κοινών καρκίνωνΑκόμη και μετά την επιτυχή εγχείρηση του καρκινικού όγκου και την αποβολή του από το σώμα, μερικά καρκινικά κύτταρα που αποκολλήθηκαν από τον αρχικό όγκο ίσως πήγαν σε άλλα σημεία του σώματος και εξακολουθούν να υπάρχουν σε κατάσταση αδράνειας. Αν «ξυπνήσουν» μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να αναπτυχθούν σε μεταστατικούς όγκους.
Να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι θάνατοι καρκινοπαθών οφείλονται σε μετάσταση κοινών καρκίνων.
Πρόσφατα, μια ομάδα Αμερικανών ερευνητών από το Cold Spring Harbor Laboratory που μελετά τη μετάσταση καρκίνων στους πνεύμονες εντόπισε έναν από τους τρόπους που τα αδρανή καρκινικά κύτταρα ενεργοποιούνται. Η πυροδότηση γίνεται μέσω της χρόνιας φλεγμονής.
Όταν ο ιστός των πνευμόνων αντιμετωπίζει μια χρόνια φλεγμονή, όπως αυτή που προκαλείται π.χ. από τον καπνό των τσιγάρων, τα αδρανή καρκινικά κύτταρα του μαστού ή του προστάτη που έχουν βρεθεί στους πνεύμονες είναι σε θέση να «ξυπνήσουν» και να αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται.
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Mikala Egeblad, έδειξε σε ποντίκια ότι η παρατεταμένη φλεγμονή των πνευμόνων που προκλήθηκε είτε από την έκθεση των πειραματόζωων στον καπνό του τσιγάρου είτε από μια ενδοτοξίνη βακτηρίων είχε ως συνέπεια τα κοινά λευκά αιμοσφαίρια που ονομάζονται ουδετερόφιλα να «ξυπνήσουν» τα κοντινά τους αδρανή καρκινικά κύτταρα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Τα ουδετερόφιλα, στα οποία κανονικά βασιζόμαστε για να σκοτώσουμε τους εισβολείς όπως είναι τα παθογόνα βακτηρίδια και οι μύκητες, έχουν διάφορους τρόπους καταστροφής των μικροσκοπικών εχθρών μας. Ένας από αυτούς είναι να διώχνουν το DNA τους έξω από την κυτταρική μεμβράνη. Σε συνδυασμό με τα τοξικά ένζυμα, αυτό το εξαγόμενο DNA σχηματίζει μια παγίδα (που ονομάζεται εξωκυτταρική παγίδα ουδετερόφιλων ή NET) που μπορεί να σκοτώσει ένα παθογόνο. Η νέα έρευνα δείχνει ότι η παρατεταμένη φλεγμονή των πνευμόνων προκαλεί σχηματισμό ΝΕΤ στην περιοχή γύρω από τα αδρανή καρκινικά κύτταρα και τα κάνει να ξυπνούν.
Στο φαινόμενο της αδράνειας των καρκινικών κυττάρων έχει εστιάσει ένα μέρος της σύγχρονης έρευνας γύρω από τον καρκίνο. Για πολλά χρόνια, τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να υπάρχουν στο σώμα χωρίς να ενεργοποιούνται, δηλαδή χωρίς να πολλαπλασιάζονται, όταν ξαφνικά κάτι τα πυροδοτεί. Τι άλλο μπορεί να τα «ξυπνήσει» εκτός από τη χρόνια φλεγμονή; Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να είναι το ψυχολογικό στρες. Το ψυχολογικό στρες, τόσο το οξύ όσο και το χρόνιο, πιστεύεται ότι μπορεί να είναι ένας ουσιαστικός παράγων ανάπτυξης και εξέλιξης του καρκίνου. Ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων υποδηλώνει ότι οι αλλαγές που προκαλεί στις ορμόνες μπορεί να πυροδοτούν την ογκογένεση και την μετάσταση. Τα στοιχεία προέρχονται από έρευνες σε πειραματόζωα αλλά και από μεμονωμένες παρατηρήσεις σε ασθενείς. Ωστόσο, οι ακριβείς μηχανισμοί με τους οποίους το ψυχολογικό στρες επηρεάζει την ογκογένεση και την καρκινογένεση παραμένουν ελάχιστα κατανοητοί μέχρι σήμερα.
σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης
