Τα σπερματοζωάρια, ως ζωντανοί οργανισμοί, είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Επομένως, μια ενδεχόμενη αλλαγή στην σύστασή τους μπορεί, σύμφωνα με τους ειδικούς, να έχει ως συνέπεια αλλαγές και στην ζωτικότητά τους. Συνήθεις ύποπτοι για την καταστροφή στον αριθμό των σπερματοζωαρίων είναι οι γνωστές ελεύθερες ρίζες, οι οποίες προκαλούν βλάβες στις μεμβράνες και το DNA του κυττάρου.
Παράγονται ενδογενώς στο σώμα, αλλά μπορούμε να τις αποκτήσουμε και από την διατροφή, αλλά και τον τρόπο ζωής μας (π.χ. με το κάπνισμα και την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ). Διατροφικές ασπίδες ενάντια στην δράση των ελεύθερων ριζών είναι μεταξύ άλλων:
* Το λυκοπένιο, μια ουσία που βρίσκεται σε μεγάλη ποσότητα στο σπέρμα και την οποία μπορούμε να βρούμε στις σάλτσες ντομάτας και λιγότερο στις φρέσκιες ντομάτες.
* Οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και Ε, οι οποίες βελτιώνουν την ποιότητα του σπέρματος και βρίσκονται στα εσπεριδοειδή και στα ωμά λαχανικά (βιταμίνη C) και στα «καλά» έλαια, τους σπόρους και τα λιπαρά ψάρια (βιταμίνη Ε).
* Το σελήνιο, ένα ακόμα αντιοξειδωτικό το οποίο επηρεάζει τα κύτταρα του Leydig, τα «εργοστάσια» παραγωγής τεστοστερόνης στον άνδρα. Μάλιστα σύμφωνα με έρευνες, η πρόσθετη λήψη του σε συμπληρώματα αυξάνει την κινητικότητα του σπέρματος και τις πιθανότητες γονιμοποίησης.
* Ο Ψευδάργυρος και το Φυλλικό οξύ παίζουν σημαντικό ρόλο στην σύνθεση του DNA και του RNA, επομένως πιθανή έλλειψή τους να έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγή σπέρματος και κατ’ επέκταση την υπογονιμότητα. Ο ψευδάργυρος, ο οποίος είναι γνωστός και για τις αφροδισιακές του ιδιότητες, βρίσκεται στα οστρακοειδή, στα αυγά και στο κρέας, ενώ το Φυλλικό οξύ στα πράσινα λαχανικά και στα δημητριακά ολικής άλεσης.
Η παχυσαρκία, ως συνέπεια της κακής διατροφής, μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα στην ανδρική γονιμότητα. Για την ακρίβεια, το αυξημένο σωματικό λίπος δεσμεύει την ελεύθερη τεστοστερόνη του αίματος, ενώ υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι ευνοεί τη μετατροπή της τεστοστερόνης στη γυναικεία ορμόνη οιστρογόνο. Έτσι, έχει αποδειχθεί ότι οι παχύσαρκοι άντρες έχουν μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης, κάτι που επιδρά αρνητικά στην λειτουργικότητα του σπέρματος.
Το αλκοόλ, έχει επίσης αρνητικό αντίκτυπο στην ανδρική γονιμότητα. Σύμφωνα με έρευνες, η υπερβολική κατανάλωσή του μειώνει τον αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, εξαιτίας της παραγωγής από τον οργανισμό μιας ουσίας της ακεταλδεΰδης κατά την κατανάλωσή του, η οποία είναι τοξική για το σπέρμα. Εκτός της παχυσαρκίας και το αλκοόλ είναι υπεύθυνο για τον καταβολισμό της τεστοστερόνης και της μετατροπής της σε οιστρογόνο, ενώ καταστρέφει τις βιταμίνες εκείνες που όπως αναφέραμε παραπάνω προστατεύουν το σπέρμα από την δράση των ελεύθερων ριζών. Η με μέτρο κατανάλωση αλκοολούχων ποτών – ένα με δύο ποτήρια την εβδομάδα – δεν ενέχει κινδύνους για το σπέρμα, ενώ συγκεκριμένα το κόκκινο κρασί χάρη στις πολυφαινόλες φαίνεται να το προστατεύει.
Τέλος, η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των ελεύθερων ριζών, επηρεάζοντας έτσι αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος. Η κατανάλωσή της με μέτρο από την άλλη πλευρά έχει φανεί πως έχει ευεργετικές επιδράσεις στην ταχύτητα και την αποτελεσματικότητά του.
Επιμέλεια: Παύλος Διονυσόπουλος
Πηγή: in2life.gr
