Οι σπίλοι (ελιές) είναι καλοήθεις όγκοι του δέρματος που εμφανίζονται είτε από τη γέννηση, είτε αργότερα έως την ηλικία των 40 ετών περίπου. Ένας μέσος ενήλικας έχει τουλάχιστον 25 ελιές στο δέρμα του. Έχουν μέγεθος από λίγα χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά, σχήμα συμμετρικό, χείλη ομαλά και χρώμα ομοιογενές από καφέ ανοιχτό έως μαύρο. Το μελάνωμα είναι μια μορφή καρκίνου του δέρματος που μπορεί να εμφανιστεί είτε σε φυσιολογικό δέρμα είτε πάνω σε σπίλο. Σε αντίθεση με τον σπίλο έχει ασύμμετρο σχήμα, χείλη ανώμαλα και χρώμα ανομοιογενές.
Επειδή το μελάνωμα μπορεί να εμφανιστεί πάνω σε ελιά, οποιαδήποτε μεταβολή κάθε ελιάς θα πρέπει να μας οδηγήσει στο δερματολόγο. Ακόμη τα άτομα «υψηλού κινδύνου» ανάπτυξης μελανώματος είναι αυτά που έχουν: οικογενειακό ιστορικό μελανώματος, δέρμα ανοιχτόχρωμο που πάντα καίγεται από τον ήλιο και ποτέ δεν μαυρίζει, μεγάλο αριθμό σπίλων στο δέρμα τους, τα άτομα που έχουν υποστεί σοβαρά ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική ηλικία και τέλος που εκτίθενται υπερβολικά στον ήλιο.
Το μελάνωμα είναι αρκετά κακοήθης μορφή καρκίνου, σε προχωρημένο στάδιο δίνει μεταστάσεις σε λεμφαδένες καθώς και σε αλλά όργανα όπως στο ήπαρ και στους πνεύμονες. Αν βρεθεί όμως σε αρχικό στάδιο είναι θεραπεύσιμο και δεν απειλεί τη ζωή του ανθρώπου. Επομένως είναι σημαντική η πρόληψη αλλά και η έγκαιρη διάγνωση του.
Ωστόσο υπάρχουν κάποια σημάδια που πρέπει να δώσουμε προσοχή όταν τα παρατηρήσουμε στο σώμα μας. Σημαντικό είναι όταν υπάρξει αύξηση του μεγέθους του σπίλου ή αλλαγή του χρώματος ή στο σχήμα, και όταν αισθανθείτε πόνο ή κνησμό αλλά και η ελάχιστη αιμορραγία είναι επικίνδυνη.
Υπάρχουν κάποια μέτρα πρόληψης που πρέπει να γνωρίζετε όπως: εξέταση των σπίλων μια φορά το χρόνο από Δερματολόγο, αυτοεξέταση κάθε μήνα, αλλά και η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο 11πμ.-4μμ είναι πολύ σημαντικό.
Επιμέλεια: Μαργαρίτα Μπρίγκου
