Ζήσης Ψάλλας
Ερευνητές από την Κίνα προσπάθησαν να κατανοήσουν την τύχη της διαιτητικής φρουκτόζης στο σώμα και τις οδούς που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό της, σε μια ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο «Chinese Medical Journal».
Οι ερευνητές ξεκινούν εξηγώντας ότι το μεγαλύτερο μέρος της φρουκτόζης που προσλαμβάνουμε απορροφάται από τα κύτταρα που επικαλύπτουν το έντερο. Οι μεταφορείς πρωτεϊνών που ονομάζονται GLUT5 και GLUT2, που εκφράζονται από τα εντερικά κύτταρα, διευκολύνουν αυτή την απορρόφηση, με το GLUT5 να δείχνει την υψηλότερη σχέση με τη φρουκτόζη. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτοί οι υποδοχείς ρυθμίζονται ως απόκριση στα επίπεδα φρουκτόζης. Η ανεπάρκεια GLUT5 μπορεί να οδηγήσει σε δυσαπορρόφηση φρουκτόζης και εντερική δυσλειτουργία. Στην πραγματικότητα, μελέτες σε ποντίκια έχουν δείξει ότι η διαγραφή του GLUT5 μπορεί να προκαλέσει εντερικά προβλήματα όπως αέρια και συσσώρευση υγρών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το GLUT5 είναι ένας πιθανός υποψήφιος στόχος για φάρμακα για ορισμένες ασθένειες που προκαλούνται από τη φρουκτόζη.
Όταν η φρουκτόζη εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος, τα επίπεδά της (αν και πολύ χαμηλότερα από τη γλυκόζη) συγκρατούνται από τα νεφρά και το συκώτι, τα δύο κρίσιμα μεταβολικά σημεία στο σώμα μας. Σε αυτά τα όργανα, η φρουκτόζη ανακατευθύνεται για παραγωγή γλυκόζης, μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται «γλυκονεογένεση». Ωστόσο, αυτή η αντίδραση απαιτεί τη διάσπαση ενός μορίου που ονομάζεται «ATP» (η κύρια πηγή ενέργειας στα κύτταρα). Έτσι, η υπερβολική πρόσληψη φρουκτόζης μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση του ATP στα κύτταρα.
Στη συνέχεια, η μελέτη μιλά για αλλαγές σε επίπεδο γονιδίων που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό της φρουκτόζης. Μια πρωτεΐνη που ονομάζεται ChREBP είναι ένας κρίσιμος ρυθμιστής γονιδίων που εμπλέκονται στην απορρόφηση, μεταφορά και αποικοδόμηση σακχάρων. Μελέτες σε ποντίκια δείχνουν ότι η ChREBP είναι απαραίτητη για την απορρόφηση και την εκκαθάριση της φρουκτόζης. Ωστόσο οι μοριακοί μηχανισμοί που ρυθμίζουν την ενεργοποίηση της ChREBP ως απάντηση στη διέγερση της φρουκτόζης παραμένουν λιγότερο κατανοητοί.
Αυτά τα ευρήματα ρίχνουν φως στο πώς η αύξηση της κατανάλωσης φρουκτόζης μπορεί να οδηγήσει σε ανισορροπία σε διάφορες μεταβολικές οδούς στο σώμα και στη συνέχεια να προκαλέσει διάφορες ασθένειες. Φαίνεται για άλλη μια φορά ότι αυτό που τρώμε παίζει τεράστιο ρόλο στην υγεία μας.