Ζήσης Ψάλλας
Το διαρρέον έντερο εμφανίζεται συχνότερα σε ηλικιωμένους, σε ασθενείς με καρκίνο ή άλλες χρόνιες ασθένειες, καθώς και σε άτομα με ιδιαίτερα αγχωτικό τρόπο ζωής.
Ορισμένα μόρια καταστρέφουν τις συνδέσεις που μοιάζουν με φερμουάρ μεταξύ των κυττάρων που σχηματίζουν την επένδυση του εντέρου. Τα μικρόβια και άλλες τοξίνες στη συνέχεια διαρρέουν μέσω αυτών των κενών που σχηματίζονται και μπορούν να προκαλέσουν ανοσοαπόκριση, συμβάλλοντας σε μια ποικιλία ασθενειών που συνδέονται με τη χρόνια φλεγμονή, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, η άνοια, η αθηροσκλήρωση, η ίνωση του ήπατος, ο καρκίνος, ο διαβήτης και η αρθρίτιδα.
Οι ερευνητές της Σχολής Ιατρικής του University of California, στο Σαν Ντιέγκο, ήταν σε θέση να προσομοιώσουν, για πρώτη φορά, συνθήκες διαρροής του παχέος εντέρου, χρησιμοποιώντας 3D μοντέλα ανθρώπινων εντέρων που παράγονται από κύτταρα ασθενών.
Η επένδυση του εντέρου δεν είναι ομαλή, περισσότερο μοιάζει με τραχύ έδαφος, με πολλές κορυφές και κοιλάδες. Στο κάτω μέρος κάθε κοιλάδας, γνωστής ως κρύπτη (crypt), υπάρχουν μικρές δεξαμενές βλαστικών κυττάρων. Για να παραγάγουν οργανοειδή του εντέρου, οι ερευνητές συνέλεξαν ένα μικροσκοπικό ποσό από αυτά τα βλαστοκύτταρα από βιοψίες ασθενών και τα μεγάλωσαν στο εργαστήριο. Στο έντερο ενός ατόμου, τα βλαστοκύτταρα αυτά διαφοροποιούνται ή εξειδικεύονται σε τέσσερις διαφορετικούς τύπους κυττάρων που αποτελούν την επένδυση του εντέρου, αλλά στο εργαστήριο, έξω από το σώμα, σχημάτισαν «μίνι-έντερα».
Για να προσομοιώσουν το διαρρέον έντερο, οι ερευνητές εξέθεσαν την επιφάνεια της εντερικής επένδυσης σε διάφορους τύπους βακτηρίων τα οποία «στρέσαραν» τις συνδέσεις των κυττάρων, προκαλώντας τελικά διάσπαση. Με αυτό το νέο μοντέλο, η Ghosh και η ομάδα της επιβεβαίωσαν ότι οι συνδέσεις μεταξύ των κυττάρων ελέγχονται από το stress-polarity signaling pathway. Βρήκαν επίσης ότι η οδός που διατηρεί ανέπαφη την επένδυση του εντέρου αρχίζει να διασπάται με τη γήρανση και καθώς αναπτύσσονται οι όγκοι του παχέος εντέρου.
Οι ερευνητές θέλουν να εξετάσουν στο μέλλον τις ασθένειες που προκαλούνται από διαρροές μέσω του παχέος εντέρου. Σχεδιάζουν επίσης να δοκιμάσουν διάφορους τρόπους για να σφίξουν τις συνδέσεις στο πλαίσιο της γήρανσης, της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, του καρκίνου και άλλων παθήσεων για να δουν αν μπορούν να μειώσουν ή να αποτρέψουν την έναρξη και την εξέλιξη αυτών των ασθενειών.
