Ζήσης Ψάλλας
Δεν είναι οι επιμέρους περιοχές του εγκεφάλου αλλά οι συνδέσεις τους που έχουν σημασία. Οι νευροεπιστήμονες προτείνουν ένα νέο μοντέλο για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος. Αυτή η άποψη δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί και πώς ο εγκέφαλος διαφέρει μεταξύ των ατόμων. Οι ερευνητές δημοσίευσαν τη δουλειά τους σε ειδικό τεύχος του περιοδικού Science.
Το δεξί μας ημισφαίριο είναι για τη δημιουργικότητα και το αριστερό για την ορθολογική σκέψη. Αυτό είναι ένας αστικός μύθος που πηγάζει από μια κλασική άποψη για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός μας, δηλαδή ότι έχουμε πολλές περιοχές του εγκεφάλου που όλες έχουν μια συγκεκριμένη λειτουργία. Παρόλο που αυτή η «αρθρωτή» άποψη του εγκεφάλου έχει αντικατασταθεί, μπορεί να βρεθεί σε πολλά σχολικά βιβλία.
Θα πρέπει να δούμε τη λειτουργία του εγκεφάλου διαφορετικά, σύμφωνα με τους νευροεπιστήμονες Stephanie Forkel στο Πανεπιστήμιο Radboud και τον Michel Thiebaut de Schotten από το Πανεπιστήμιο του Bordeaux. Οι εγκεφαλικές λειτουργίες δεν εντοπίζονται σε μεμονωμένες περιοχές του εγκεφάλου, αλλά προκύπτουν από τις συνδέσεις μεταξύ αυτών των περιοχών.
«Δείτε τη γλώσσα ως παράδειγμα», λέει η Forkel. «Εδώ, το αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών. Για να επικοινωνήσετε, πρέπει να κατανοήσετε πολύ γρήγορα τι λέγεται σε ένα δεδομένο πλαίσιο και να εξετάσετε τις συναισθηματικές προθέσεις που εξαρτώνται από το ποιον μιλάτε. Εάν ο εγκέφαλος δούλευε σε σπονδυλωτή θέση, δεν θα μας επέτρεπε να έχουμε όλους αυτούς τους διαφορετικούς υπολογισμούς γλώσσας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα».
Οι συνδέσεις μπορούν να ενισχύσουν ή να μειώσουν τα σήματα του εγκεφάλου και να καθορίσουν τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου, σύμφωνα με τους νευροεπιστήμονες. Υπάρχει μια ισχυρή σχέση μεταξύ του προτύπου των συνδέσεων των περιοχών του εγκεφάλου και της δραστηριότητάς τους κατά τη διάρκεια των γνωστικών εργασιών. Είναι δυνατό να προβλεφθεί πού θα εμφανιστεί μια λειτουργία στον εγκέφαλο με βάση τις εγκεφαλικές συνδέσεις.
Ένα σημαντικό κενό στην κλασική άποψη του αρθρωτού εγκεφάλου είναι ότι δεν μπορεί να εξηγήσει τη μεταβλητότητα μεταξύ των ατόμων. «Ο καθένας έχει διαφορετικό εγκέφαλο, που δεν μοιάζει καθόλου με τον εγκέφαλο των σχολικών βιβλίων. Αυτό είναι κάτι που συνειδητοποίησα όταν δούλεψα με μεταθανάτιους εγκεφάλους. Η έρευνα νευροαπεικόνισης, τις περισσότερες φορές, κάνει όλους τους εγκεφάλους των συμμετεχόντων να ταιριάζει σε έναν τυπικό εγκέφαλο. που οδηγεί σε απώλεια της γνώσης για τη μεταβλητότητα μεταξύ των ανθρώπων. Αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα στη νευροεπιστήμη αυτή τη στιγμή», λέει η Forkel.
