Ρεπορτάζ – Φωτογραφίες: Θάνος Ξυδόπουλος
Για πρώτη φορά καταγράφεται σε ρεπορτάζ η διατροφή των Ευζώνων μας. Μπορεί η κρίση και τα απανωτά μνημόνια να γονάτισαν την Ελληνική κοινωνία και να υποβάθμισαν τις διατροφικές συνήθειες των συμπολιτών μας, αλλά οι Εύζωνες που απαρτίζουν την Προεδρική Φρουρά έμειναν όρθιοι με ψυχή και σθένος παρά την ακόμα λιτή τους μεσογειακή διατροφή.
Το zougla.gr επισκέφθηκε το στρατόπεδο «Γεωργίου Τζαβέλλα» της Προεδρικής Φρουράς, το οποίο είναι το πιο καλά φυλασσόμενο στρατόπεδο της Χώρας, με έδρα την Ηρώδου του Αττικού. Εκεί είχαμε την δυνατότητα να μιλήσουμε με τον Διοικητή της Προεδρικής Φρουράς, συνταγματάρχη κ. Ροδόλφο Δημητρόγλου για την διατροφή και τα γεύματα των Ευζώνων. Αυτό που μας αποκάλυψε ο κ. Δημητρόγλου είναι ότι η κρίση έχει επηρεάσει και τον προϋπολογισμό για την διατροφή των στρατιωτών μας. Η Προεδρική Φρουρά εδώ και χρόνια έχει μία καθαρά στρατιωτική… διατροφή παρά το δύσκολο, επίπονο και σκληρό πρόγραμμα εκπαίδευσης.
Την τελευταία τετραετία όπως υποστηρίζει ο κ. Δημητρόγλου, «Έχουμε ζητήσει από το ΓΕΣ να μας εντάξει στο πρόγραμμα σίτισης των ειδικών δυνάμεων, πράγμα που δεν έχει υλοποιηθεί. Για να καταλάβετε το ετήσιο κόστος παρασκευής των γευμάτων της μονάδας μας φτάνει σήμερα τα 350.000 ευρώ, καθώς μαγειρεύουμε και στέλνουμε καθημερινά και συσσίτιο για τους φαντάρους που κάνουν την θητεία τους σε ΛΑΕΔ, Πολεμικό Μουσείο, Μετοχικό Ταμείο Στρατού και Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού. Για να ενταχθούμε στο πιο αναβαθμισμένο πρόγραμμα που ακολουθούν τα ειδικά σώματα σε Στρατό, Αεροπορία Ναυτικό, ο προϋπολογισμός θα έφτανε τα 700.000 ευρώ. Δηλαδή, σήμερα το κόστος παραγωγής για ένα συσσίτιο που λαμβάνει ένας φαντάρος κατά την διάρκεια της ημέρας φτάνει τα 0,98 λεπτά, ενώ αν είχαμε το πρόγραμμα συσσιτίου των ειδικών δυνάμεων θα έφτανε τα 3,03 ευρώ. Έτσι, έχουμε μάθει με τα σημερινά δεδομένα να έχουμε μια ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή και κάπως πιο μετρημένες μερίδες. Σαν μονάδα δίνουμε μεγάλη βαρύτητα στην ποιοτική κατασκευή των γευμάτων μας που γίνονται με αγνά υλικά και πιστοποιημένο ελληνικό ελαιόλαδο».
Φουλ ενέργεια
Να σημειώσουμε ότι πριν από κάθε παράταξη του τάγματος της Προεδρικής Φρουράς οι στρατιώτες λαμβάνουν ειδικό πρόγευμα με φρούτα και κυρίως μπάρες δημητριακών και μπανάνες που δίνουν σημαντική ενέργεια στους φαντάρους μας. Είναι κοινό μυστικό ότι η περιεκτικότητα που έχουν οι μπανάνες σε φυτικές ίνες, κάλιο, βιταμίνη C και Β6 υποστηρίζει την υγεία της καρδιάς. Οι μπανάνες περιέχουν επίσης τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που παίζει ρόλο στη διατήρηση της μνήμης και στην ενίσχυση της διάθεσης. Το κάλιο βοηθάει στην διατήρηση των υγρών στο σώμα και ρυθμίζει την κίνηση των θρεπτικών ουσιών και των αποβλήτων των κυττάρων. Βοηθά τους μυς να συστέλλονται και τα νευρικά κύτταρα να ανταποκρίνονται στα εξωτερικά ερεθίσματα και τις εντολές του εγκεφάλου. Διατηρεί σε καλό ρυθμό τους χτύπους της καρδιάς και μπορεί να μειώσει την επίδραση του νατρίου στην αρτηριακή πίεση.
Το πρόγραμμα συσσιτίου περιλαμβάνει πρωινό με γάλα ή τσάι μαρμελάδα, δημητριακά, αυγό, γαλοπούλα, μπέικον, μπανάνα. Mετά ακολουθεί το πρόγευμα το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει κουλούρι, χυμό ή κρουασάν, κέικ ανάμεικτο, τσουρέκι γεμιστό, πίτσα ατομική, τσουρέκι γεμιστό. Στο γεύμα προσφέρεται μεταξύ άλλων: μοσχάρι λεμονάτο, μακαρόνια, κοτόπουλο, φακές, σνίτσελ χοιρινό. Τέλος, στο δείπνο προσφέρεται μεταξύ άλλων ομελέτα με πατάτες, λουκάνικα ψητά, σαλάτα εποχής, βακαλάος , σπανακόρυζο και φρούτο εποχής.
Η ιστορία
Η Προεδρική Φρουρά έχει ιστορία 150 ετών. Ιδρύθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 1868 ως μάχιμο και τελετουργικό ταυτόχρονα Άγημα. Σταδιακά ο ρόλος της μετατράπηκε σε αποκλειστικά τελετουργικό, γνώρισμα που μπορεί να θεωρηθεί ότι υποδηλώνεται και από τις σταδιακές της ονομασίες: Ανακτορική Φρουρά, Φρουρά Σημαίας, Φρουρά Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη, Βασιλική Φρουρά και τέλος Προεδρική Φρουρά, από το 1974 μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
Το στρατόπεδο στο οποίο εδρεύει η Προεδρική Φρουρά παραμένει στην ίδια θέση από την αρχή της ιδρύσεώς της. Βρίσκεται κοντά στο σημερινό Προεδρικό Μέγαρο (πρώην Ανάκτορα) επί της οδού Ηρώδου Αττικού και φέρει τιμητικά το όνομα του Σουλιώτη οπλαρχηγού και ήρωα της Επανάστασης του 1821 Γεώργιου Τζαβέλλα.
- Σήμερα η Προεδρική Φρουρά έχει τις ακόλουθες υποχρεώσεις:
- Την εγκατάσταση τιμητικών φρουρών όλο το 24ωρο στο Μνημείo του Άγνωστου Στρατιώτη, στο Προεδρικό Μέγαρο και στην Πύλη Στρατοπέδου της Προεδρικής Φρουράς.
- Την επίσημη έπαρση και υποστολή της σημαίας στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.
- Την απόδοση τιμών στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και σε αρχηγούς Ξένων Κρατών.
- Την απόδοση τιμών στους πρεσβευτές ξένων κρατών κατά τη διάρκεια επίδοσης διαπιστευτηρίων στον Πρόεδρο.
- Συμμετοχή των Ευζώνων στους εθνικούς αγώνες
- Την Ευζωνική στολή, έτσι όπως την ξέρουμε σήμερα, τη βλέπουμε, σε πίνακες της περιόδου της Τουρκοκρατίας (1453-1821), να τη φορούν οι αρματωλοί και οι κλέφτες. Ο τσολιάς, με την φουστανέλα και το τσαρούχι, γίνεται σύμβολο της Εθνεγερσίας. Μετά την Επανάσταση του 1821 η στολή του Εύζωνα καθιερώνεται επίσημα σαν Εθνική ενδυμασία όλων των οπλαρχηγών και αγωνιστών της επαναστάσεως.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα συντάγματα ευζώνων αναδιοργανώθηκαν και συγκροτήθηκαν σε σύγχρονες Μονάδες Πεζικού μέσα στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας.
Η Ευζωνική στολή
Η στολή των Ευζώνων έχει μακρά ιστορία. Ο τύπος της αρχίζει να διαμορφώνεται από την εποχή του Ομήρου με τους “καλά-ζωσμένους” μαχητές που ονομάζοντας Εύζωνες (ευ-ζώνες) και ολοκληρώνεται κατά τους χρόνους της τουρκοκρατίας σε συγκεκριμένο τύπο στολής, με τη φουστανελά και το τσαρούχι. Απ’ο το 1821 και μετά η ευζωνική στολή καθιερώθηκε ως επίσημη Εθνική ενδυμασία.
Η κατασκευή της Ευζωνικής στολής δεν είναι μια απλή διαδικασία. Απαιτεί γνώσεις, πείρα εκ μέρους των κατασκευαστών, πολύ χρόνο και μεγάλο κόστος. Οι στολές είναι εξ’ ολοκλήρου χειροποίητες. Υπάρχουν δυο τύποι στολής: αυτή του αξιωματικού και εκείνη του οπλίτου και διακρίνεται σε χειμερινή και θερινή.
Τα κυρίως μέρη της ευζωνικής στολής είναι:
- Ο σκούφος (φάριο), φτιαγμένο από κόκκινη τσόχα. Ο σκούφος φέρει μια μεταξωτή μαύρη φούντα.
- Το πουκάμισο (υποδήτης), λευκό με μεγάλο άνοιγμα μανικιών.
- Το γιλέκο (φέρμελη), με κέντημα σπάνιας χειροποίητης τεχνικής. Το κέντημα του γιλέκου, με λευκά ή επίχρυσα νήματα, έχει διάφορα σχέδια μεγάλης παραδοσιακής και λαογραφικής σημασίας.
- Η φουστανέλλα, από λευκό ύφασμα 30 μέτρων. Οι δίπλες (πιέτες) της φουστανέλας είναι 400, όσα δηλαδή και τα χρόνια της τουρκοκρατίας.
- Η περισκελίδα, το μακρύ κόκκινο παντελόνι των αξιωματικών και οι μάλλινες λευκές κάλτσες των Ευζώνων
- Η ζώνη με τις φυσιγγιοθήκες της.
- Οι επικνημίδες (καλτσοδέτες), μαύρου χρώματος για τους Εύζωνες και μπλε για τους Αξιωματικούς.
- Εκτός από τα παραπάνω μέρη της στολής, που είναι κοινά στους Εύζωνες και τους αξιωματικούς, υπάρχουν ακόμη:
- Τα τουζλούκια (περικνημίδες), τα σταβάλια (μποτάκια κόκκινα) και η σπάθα του 1821 για τους Αξιωματικούς.
Ο ανάσπαστος (εσωτερική ζώνη που κρατά σταθερά τις κάλτσες στη θέση τους) και τα κρόσια (μπλε και άσπρου χρώματος κορδόνια, δηλαδή τα Εθνικά χρώματα της σημαίας) και τα παραδοσιακά τσαρούχια για τους Εύζωνες. Τα τσαρούχια είναι εξ’ ολοκλήρου χειροποίητα από σκληρό κόκκινο δέρμα και σόλα οπλισμένη με 60 καρφιά. Το ζευγάρι ζυγίζει περίπου τρία κιλά. Η μύτη του τσαρουχιού καταλήγει σε μια αιχμηρή προεξοχή που καλύπτεται από μια όμορφη, μαύρη φούντα.
Η Προεδρική Φρουρά εκτός από την Ευζωνική, τηρεί και την Κρητική στολή με την χαρακτηριστική της βράκα και το ζωσμένο στη μέση μαχαίρι. Η Κρητική στολή φοριέται τιμητικά από τους άνδρες σε ορισμένες επίσημες εθιμοτυπικές εκδηλώσεις. Με τον τρόπο αυτό στην Προεδρική Φρουρά αντιπροσωπεύονται όχι μόνο οι στεριανοί αλλά και οι νησιώτες. Έτσι η μεν Ευζωνική στολή αντιπροσωπεύει το μαχητή του Ηπειρωτικού χώρου, ενώ η Κρητική το μαχητή του Νησιωτικού Ελληνικού χώρου. Πρόσφατα στην προεδρική φρουρά έχει προστεθεί τιμητικά και η παραδοσιακή στολή του Πόντου.
