Γράφει ο Καθ. Ηλίας Ν. Μπρούντζος MD, PhD, EBIR, Διευθυντής Τμήματος Επεμβατικής Ακτινολογίας Mediterraneo Hospital
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (ΚΥΠ) είναι μια μη καρκινική αύξηση του όγκου του προστάτη, πολύ συχνή σε μεσήλικες και ηλικιωμένους άνδρες. Η πάθηση αυτή συνήθως προκαλεί απόφραξη της εκροής της ουροδόχου κύστης με εξουθενωτικά συμπτώματα και σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής του ασθενούς. Για την αντιμετώπιση της ΚΥΠ υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές επιλογές, μία εκ των οποίων είναι ο εμβολισμός προστατικής αρτηρίας (ΕΠΑ) ο οποίος είναι αποτελεσματικός και παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα για τον ασθενή.
Τι είναι ο εμβολισμός προστατικής αρτηρίας και πώς πραγματοποιείται
Ο εμβολισμός προστατικής αρτηρίας (ΕΠΑ) είναι μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική για την θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας προστάτη (ΚΥΠ). Πρόκειται για μια σχετικά νέα εφαρμογή μιας δοκιμασμένης σε άλλα όργανα τεχνολογίας. Ο εμβολισμός πραγματοποιείται με επιτυχία εδώ και αρκετές δεκαετίες στην Επεμβατική Ακτινολογία. Ο ΕΠΑ επιλύει το πρόβλημα γρήγορα, έχει καλά μακροχρόνια αποτελέσματα και διατηρεί τον προστάτη. Στόχος της επέμβασης είναι να σταματήσει εν μέρει τη ροή του αίματος που τροφοδοτεί τον προστάτη. Χωρίς ροή αίματος ο μη φυσιολογικά διευρυμένος προστατικός ιστός μειώνεται και τα συμπτώματα βελτιώνονται ή εξαφανίζονται.
Ο εμβολισμός πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και δεν έχουμε απώλεια αίματος. Ένα μικρό άνοιγμα διαμέτρου 1,5 mm δημιουργείται στη βουβωνική χώρα, μέσω του οποίου εισάγεται ένας λεπτός καθετήρας στην αρτηρία.
Ο καθετήρας κατευθύνεται προς τις προστατικές αρτηρίες, ενώ ο επεμβατικός ακτινολόγος παρακολουθεί την εξέλιξη της επέμβασης χρησιμοποιώντας την ακτινοσκόπηση σε ειδικό μηχάνημα που λέγεται ψηφιακός αγγειογράφος.
Η επέμβαση διαρκεί γενικά από 1 έως 2 ώρες, ενώ ο ασθενής διατηρεί τις αισθήσεις του. Οι περισσότεροι ασθενείς δεν εμφανίζουν συμπτώματα κατά τη διάρκεια της επέμβασης, αλλά ορισμένοι μπορεί να εμφανίσουν ήπιο πόνο ή αίσθημα καψίματος στην ουρήθρα ή γύρω από τον πρωκτό, τα οποία ελέγχονται εύκολα με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Γενικά, έξι ώρες μετά τον εμβολισμό, ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι και ενθαρρύνεται να ουρήσει, ενώ παίρνει εξιτήριο από το νοσοκομείο σε 1 έως 3 ημέρες.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του ΕΠΑ
- Μη χειρουργική επέμβαση που γίνεται με τοπική αναισθησία.
- Ασφαλής και κλινικά αποδεδειγμένη θεραπεία
- Χαμηλό ποσοστό παρενεργειών
- Αποτελεσματική και μακροχρόνια θεραπεία που λύνει προβλήματα ούρησης και άλλα εξουθενωτικά συμπτώματα
- Διατήρηση στυτικών και σεξουαλικών λειτουργιών
Οι επιπλοκές είναι εκείνες που συνήθως συνδέονται με οποιοδήποτε τύπο αγγειακής παρέμβασης, ήτοι αιμάτωμα στο σημείο της παρακέντησης, μώλωπες στη βουβωνική χώρα και το άνω μέρος του μηρού. Επίσης, υπάρχει μία μικρή πιθανότητα (περίπου 10%) να έχουμε αίμα στα ούρα και λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.
Συχνές ερωτήσεις για τον Εμβολισμό Προστατικής Αρτηρίας
- Πότε είναι ο ΕΠΑ η καλύτερη επιλογή για μένα;
Ο ΕΠΑ αντιπροσωπεύει την καλύτερη επιλογή θεραπείας για εσάς, εάν υποφέρετε από κοινά συμπτώματα που προκαλούνται από έναν διογκωμένο προστάτη αδένα και δεν επωφελείστε από τη φαρμακευτική θεραπεία, εάν δεν μπορείτε να υποβληθείτε σε γενική αναισθησία ή/και αν οι διαστάσεις του προστάτη κριθούν ακατάλληλες για χειρουργική θεραπεία. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων που παρήγγειλε ο ουρολόγος σας καθώς και μία αξονική αγγειογραφία για την αξιολόγηση των πυελικών σας αγγείων θα δείξουν εάν είστε κατάλληλος υποψήφιος για εμβολισμό. Μετά την αξιολόγηση του συνόλου των εξετάσεων, θα επικοινωνήσουν μαζί σας από την ιατρική ομάδα του νοσοκομείου ώστε να σας ενημερώσουν για τον αναμενόμενο βαθμό επιτυχίας της θεραπείας σας.
- Ποιες είναι οι αντενδείξεις για τον ΕΠΑ;
Πριν από τον εμβολισμό, οι ασθενείς πρέπει να εξετάζονται για να αποκλειστεί η παρουσία κακοήθους όγκου, ο οποίος αντενδείκνυται για ΕΠΑ. Άλλες αντενδείξεις περιλαμβάνουν την αθηροσκλήρωση και μια ελικοειδή ανατομία των αρτηριών της πυέλου και/ή της προστατικής αρτηρίας, το οποίο αξιολογείται με CT (αξονική τομογραφία) αγγειογραφία. Ανεξάρτητα από τη διόγκωση του προστάτη, οι ασθενείς πρέπει να είναι συμπτωματικοί για να πληρούν τις προϋποθέσεις για ΕΠΑ.
- Ποιος θα κάνει τη επέμβαση;
Η επέμβαση γίνεται από ειδικά εκπαιδευμένους γιατρούς που ονομάζονται επεμβατικοί ακτινολόγοι (Image-guided surgeons). Έχουν ειδική τεχνογνωσία στη χρήση εξοπλισμού που χρησιμοποιεί ακτίνες Χ, καθώς και στην ερμηνεία των εικόνων που παράγονται. Κοιτάζουν αυτές τις εικόνες κατά τη διάρκεια της επέμβασης . Οι επεμβατικοί ακτινολόγοι είναι τα καλύτερα εκπαιδευμένα άτομα για να εισάγουν βελόνες και καθετήρες στα αιμοφόρα αγγεία, μέσω του δέρματος, και να τους τοποθετούν σωστά.
- Πώς μπορώ να προετοιμαστώ για εμβολισμό αρτηρίας προστάτη;
Κάνετε εισαγωγή στο νοσοκομείο την ημέρα της θεραπείας. Δεν πρέπει να έχετε φάει για έξι ώρες πριν την επέμβαση. Σε περίπτωση έντονου στρες επιτρέπεται να λάβετε ένα ηρεμιστικό. Καθώς η επέμβαση γενικά πραγματοποιείται μέσω της αρτηρίας στη βουβωνική χώρα ή στον καρπό, θα σας ζητηθεί να φορέσετε μια νοσοκομειακή ρόμπα. Είναι πολύ σημαντικό να ενημερώσετε το γιατρό σας για τυχόν αλλεργίες ή/και προηγούμενες αλλεργικές αντιδράσεις στο σκιαγραφικό.
Θα επηρεαστεί η σεξουαλική μου λειτουργία;
Με βάση τις μέχρι σήμερα μελέτες, οι ασθενείς που έλαβαν τη θεραπεία δεν παρουσίασαν μείωση της σεξουαλικής λειτουργίας. Η σεξουαλική δυσλειτουργία σχετίζεται ως επί το πλείστον με τις παρενέργειες της συνταγογραφούμενης φαρμακευτικής θεραπείας που χρησιμοποιούσαν οι ασθενείς για τη θεραπεία της ΚΥΠ, πριν από τη επέμβαση.
