Ζήσης Ψάλλας
Επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια και συνεργάτες τους διαπίστωσαν ότι η χοληστερόλη απαιτείται για τον έλεγχο της παραγωγής του αμυλοειδούς βήτα, μιας κολλώδους πρωτεΐνης που συσσωρεύεται στον εγκέφαλο των ασθενών με Αλτσχάιμερ. Η πρωτεΐνη συσσωρεύεται σε αδιάλυτες πλάκες που αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου. Πολλές προσπάθειες έχουν στοχεύσει αυτές τις πλάκες με την ελπίδα ότι η αφαίρεση ή η πρόληψή τους θα μπορούσε να θεραπεύσει ή να αποτρέψει τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Τα νέα ευρήματα προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για το πώς και γιατί σχηματίζονται οι πλάκες αυτές και μπορεί να εξηγήσουν γιατί τα γονίδια που σχετίζονται με τη χοληστερόλη έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για Αλτσχάιμερ. Τα αποτελέσματα παρέχουν επίσης στους επιστήμονες μια σημαντική κατεύθυνση για την πρόληψη του Αλτσχάιμερ.
Παρόλο που η χοληστερόλη συνδέεται συχνά με φραγμένες αρτηρίες και καρδιακές παθήσεις, παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία. Ο οργανισμός εκκρίνει χοληστερόλη εκ φύσεως, ώστε να μπορεί να παράγει ορμόνες και να εκτελεί άλλες σημαντικές λειτουργίες. Η νέα ανακάλυψη προσθέτει ένα νέο δεδομένο στη λίστα των ευθυνών της χοληστερόλης.
Ρίχνει επίσης φως στον ρόλο των αστροκυττάρων στη νόσο Αλτσχάιμερ. Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι αυτά τα εγκεφαλικά κύτταρα υφίστανται δραματικές αλλαγές στη νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά δεν ήταν σίγουροι εάν τα κύτταρα έπασχαν από τη νόσο ή συνέβαλαν σε αυτή. Τα νέα αποτελέσματα υποδηλώνουν το τελευταίο.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα αστροκύτταρα βοηθούν στην εξέλιξη του Αλτσχάιμερ δημιουργώντας και διανέμοντας χοληστερόλη στα εγκεφαλικά κύτταρα που ονομάζονται «νευρώνες». Η συσσώρευση χοληστερόλης αυξάνει την παραγωγή αμυλοειδούς βήτα και, με τη σειρά του, τροφοδοτεί τη συσσώρευση πλάκας.
Κανονικά, η χοληστερόλη διατηρείται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα στους νευρώνες, περιορίζοντας τη συσσώρευση του αμυλοειδούς βήτα. Όμως στο Αλτσχάιμερ, οι νευρώνες χάνουν την ικανότητα να ρυθμίζουν το αμυλοειδές βήτα, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό πλάκας.
Ο αποκλεισμός της παραγωγής χοληστερόλης των αστροκυττάρων μείωσε την παραγωγή του αμυλοειδούς βήτα σε εργαστηριακά ποντίκια, αναφέρουν οι ερευνητές στη νέα επιστημονική εργασία. Είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν αυτό θα μπορούσε να γίνει και στους ανθρώπους για να αποτρέψει τον σχηματισμό πλάκας, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι περαιτέρω έρευνα είναι πιθανό να αποφέρει σημαντικές γνώσεις που θα ωφελήσουν τη μάχη κατά του Αλτσχάιμερ.