Διάσκεψη διαρκείας, σχεδιάζουν τα Ηνωμένα Έθνη για την Κύπρο, καθώς δεν προβλέπουν πως θα μπορέσουν να ολοκληρώσουν τις συζητήσεις και πρωτίστως να επιτευχθεί συμφωνία στις 12 Ιανουαρίου, που θα συγκληθεί η πενταμερής διάσκεψη.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στον Διεθνή Οργανισμό εκτιμούν πως τα ανοικτά θέματα είναι πολλά, όπως και οι εκκρεμότητες και ως εκ τούτου θεωρούν σίγουρο ότι δεν θα προλάβουν μέχρι τη Γενεύη να κλείσουν τα ζητήματα και να επιτευχθεί συμφωνία.
Άλλωστε, οι συζητήσεις επί κυπριακού εδάφους, σε επίπεδο διαπραγματευτών δεν προχωρούν στον βαθμό που μπορούν να γεφυρωθούν οι διαφορές. Παράλληλα και σε ό,τι αφορά στη διεθνή πτυχή, τα νέα από την Τουρκία δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς η Άγκυρα επιμένει και στις εγγυήσεις και στην παρουσία στρατευμάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προαναγγέλλοντας την παρουσία του στη Γενεύη, θέλει να πάρει πάνω του το βάρος των αποφάσεων.
Όπως αναφέρουν ξένοι διπλωμάτες, που παρακολουθούν από κοντά τα πολιτικά δρώμενα στην Τουρκία και τις επιδιώξεις Ερντογάν, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν πρόκειται να κάνει κίνηση που θα εκληφθεί στο εσωτερικό της χώρας του ως «υποχώρηση». Συνεπώς, όπως αναφέρει η ίδια πηγή, είτε θα περάσει θριαμβευτής από τη Γενεύη εξασφαλίζοντας όσα θέλει είτε θα παρουσιαστεί άτεγκτος υποστηρίζοντας διαχρονικές θέσεις στα θέματα της Ασφάλειας.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, τα Ηνωμένα Έθνη οικοδομούν τα επόμενα βήματα, διαμορφώνουν σχεδιασμούς και φαίνεται να προωθούν ένα σενάριο πήγαινε-έλα στη Γενεύη. Μετά, δηλαδή, τη 12η Ιανουαρίου να καθοριστεί νέο ραντεβού, μάλλον σύντομα και στο διάστημα που θα διαρρεύσει θα επιχειρηθεί να κλείσουν περισσότερα κεφάλαια. Θα συντηρήσουν, δηλαδή, τη διαδικασία και τους ρυθμούς με στόχο τον ερχόμενο Ιούνιο να τελειώσουν όλα και να οδηγηθεί η χώρα σε δυο χωριστά δημοψηφίσματα.
Την ίδια ώρα, μέχρι τη Γενεύη θα πρέπει να ξεκαθαρίσει μια σειρά από ζητήματα:
Πρώτο, ποιοι άλλοι θα προσκληθούν και ποιο ρόλο θα διαδραματίζουν. Υπάρχει σύγκλιση ως προς την παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παραμένει ωστόσο η διαφωνία για τον ρόλο που θα έχει. Η Λευκωσία θέλει η παρουσία της Ένωσης να είναι ουσιαστική για να εποπτεύει τη συμβατικότητα της συμφωνίας με το κοινοτικό κεκτημένο.
Οι Τούρκοι υποδεικνύουν πως η Ε.Ε. θα είναι εκτός αιθούσης και θα καλείται όταν και όποτε χρειάζεται. Όπως δηλαδή γίνεται μέχρι σήμερα με τον τεχνοκράτη της Κομισιόν, Πέτερ Βαν Νούφελ. Εκεί, όμως, στη Γενεύη θα είναι ο Πρόεδρος της Κομισιόν και όχι ένας τεχνοκράτης.
Δεύτερο, σε σχέση με τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, είναι προφανές πως οι συζητήσεις συνεχίζονται σε διάφορα επίπεδα. Οι Αγγλοαμερικανοί και τα Ηνωμένα Έθνη δεν ευνοούν, για διαφορετικούς λόγους, την παρουσία των πέντε του Σ.Α. Επειδή, οι Αγγλοαμερικανοί δεν θέλουν τη ρωσική παρουσία. Σημειώνεται ότι στο Μπούργκενστοκ το 2004 οι Αμερικανοί συμμετείχαν μέσα από τη βρετανική αντιπροσωπεία, οπότε και να μην παρίστανται τώρα οι πέντε στη Γενεύη, αυτό δεν επηρεάζει Ουάσινγκτον και Λονδίνο.
Πληροφορίες του «Φιλελεύθερου» αναφέρουν πως ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα σε ενημερωτικές επαφές με ξένους διπλωμάτες, που έγιναν ενόψει Γενεύης, είχε αναφέρει πως δεν προβλέπεται συμμετοχή μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, ενώ για την Ένωση παρέπεμψε στο μοντέλο του Μπούργκενστοκ, δηλαδή παρουσία παρατηρητή.
Τρίτο και σημαντικότερο είναι η παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Tο θέμα δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη, γι’ αυτό και γίνονται οι κινήσεις σε διάφορα επίπεδα. Είναι, όμως, κομβικής σημασίας το ζήτημα αυτό και δεν μπορεί να διευθετηθεί μέσα από ασάφειες.
Τέταρτο, όλοι οι διεθνείς παίκτες θεωρούν πως ο οδικός χάρτης θα φθάσει μέχρι το τέλος, που είναι η πενταμερής. Η εφαρμογή του οδικού χάρτη δεν θα εξαρτηθεί εάν θα κλείσουν ή όχι τα υπόλοιπα κεφάλαια ή εάν οι χάρτες που θα κατατεθούν θα διαμορφώνουν προοπτικές συμφωνίας. Ως εκ τούτου, η πορεία προς την πενταμερή θα είναι είτε δρόμος χωρίς υποσημειώσεις είτε υπό την αίρεση κάποιων προϋποθέσεων. Θα γίνει, δηλαδή, ούτως ή άλλως.
Είναι πρόδηλο ότι ο καθορισμός οδικού χάρτη έγινε βεβιασμένα, σε βαθμό που είναι σαφές πως τα Ηνωμένα Έθνη τρέχουν να… προλάβουν και δεν φτάνουν. Η Συμφωνία του Δείπνου με τον τρόπο που έγινε και κυρίως ως προς το περιεχόμενο αφήνει τη διαδικασία μετέωρη. Το ρίσκο και οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι και ο στόχος πλέον είναι να αποφευχθούν. Αυτό μπορεί να γίνει εάν υπάρξει σχεδιασμός.
Η μεταβατική περίοδος ανησυχεί Ε/κ και Τ/κ – Δικοινοτική έρευνα για την ασφάλεια – Φόβος και τρόμος η παρουσία της Τουρκίας
Το θέμα της ασφάλειας αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας και στις δύο κοινότητες. Με βάση την έρευνα του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ειρήνη και τη Δημοκρατική Ανάπτυξη (SeeD), που έγινε σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους, το ίδρυμα Berghof και την Interpeace, προκύπτουν ενδιαφέροντα ευρήματα, καθώς παρουσιάζονται και πολλές κοινές ανησυχίες.
Με βάση την έρευνα υπάρχουν οκτώ κατηγορίες απειλών ασφάλειας. Αυτές οι οκτώ, περιλαμβάνουν 62 απειλές ασφαλείας εκ των οποίων οι 35 είναι κοινές και αφορούν τις υποχρεώσεις κατά τη μεταβατική περίοδο, τη λειτουργικότητα, την οικονομική ασφάλεια κ.ά.
Βασικό στοιχείο είναι ότι υπάρχουν ανησυχίες για τις ρυθμίσεις που θα συμφωνηθούν κατά τη μεταβατική περίοδο, καθώς οι κοινότητες θέλουν να αισθάνονται ασφαλείς. Είναι σαφές πως οι άνθρωποι θέλουν να έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση σχετικά με τις μεταβατικές ρυθμίσεις και να αισθάνονται πιο ασφαλείς σχετικά με τη βιωσιμότητα και τη συνολική διάρκεια της συμφωνίας.
Για τους Τουρκοκύπριους ειδικά, οι φόβοι αφορούν στη συμπεριφορά ακροδεξιών και εξτρεμιστικών στοιχείων, καθώς και την τυχόν περιθωριοποίησή τους από τους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με την κατανομή της εξουσίας. Ακόμη ανησυχούν για τον ανταγωνισμό στο πεδίο της οικονομίας και το σύστημα χρηματοδότησης.
Για τους Ελληνοκύπριους το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι εγγυήσεις και τα στρατεύματα. Ξεκάθαρα φοβούνται παρεμβάσεις της Τουρκίας και στα εσωτερικά θέματα του κράτους. Υπάρχει ανησυχία για κατάχρηση εξουσίας από τους εγγυητές.
Παράλληλα από τους Ελληνοκύπριους προκύπτει η σαφής αντίληψη για έλλειψη κυριαρχίας από την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων. Επίσης υπάρχει ανησυχία για το γεγονός ότι το ελληνοκυπριακό συνιστών κρατίδιο θα σηκώσει το βάρος της οικονομίας για το κόστος της λύσης κ.ά.
ΑΝΑΜΕΝΕΙ Η ΑΘΗΝΑ ΠΡΑΣΙΝΟ ΦΩΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ ΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Η Ελληνική Κυβέρνηση αναμένει από την Τουρκία να συνεννοηθούν για τη συνάντηση σε τεχνοκρατικό επίπεδο με ατζέντα τα θέματα της Ασφάλειας.
Αυτές οι συναντήσεις θεωρούνται και προπαρασκευαστικές αυτής που θα γίνει μεταξύ του Έλληνα Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, και του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Είναι προφανές πως η Τουρκία θα διατηρήσει το θέμα των συναντήσεων ζωντανό μέχρι και την υστάτη στιγμή. Άλλωστε η πρώτη αντίδραση Ερντογάν στην πρόσκληση Τσίπρα ήταν πως μπορούν να τα πουν και στη Γενεύη!
Τουρκοκύπριοι: Τα μόνα ανοικτά θέματα είναι της ασφάλειας και των εγγυήσεων
«Όλα τα θέματα στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό έχουν ξεκαθαρίσει, εκτός εκείνων της ασφάλειας και των εγγυήσεων», υποστήριξε ο Τουρκοκύπριος διαπραγματευτής, Οζντίλ Ναμί.
Πρόσθεσε ότι στο ταξίδι του στις Βρυξέλλες με τον Ελληνοκύπριο διαπραγματευτή, Ανδρέα Μαυρογιάννη, καθόρισαν μαζί με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλόντ Γιούνγκερ, δέκα προτεραιότητες για την προετοιμασία της ημέρας της λύσης.
Σημείωσε ότι τον τελευταίο λόγο θα τον έχουν οι πολίτες στα δημοψηφίσματα. Αναφερόμενος στη διάσκεψη του Ιανουαρίου στη Γενεύη ο κ. Ναμί δήλωσε ότι «πρόκειται για πενταμερή, με τις δυο πλευρές να συναντώνται πρώτες και ακολούθως να συνεχίζουν με τις εγγυήτριες δυνάμεις». Σημείωσε ότι και άλλες χώρες μπορούν να προσκληθούν, αν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων το κρίνουν αναγκαίο.
Ο κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, δήλωσε ότι ο τρόπος για να ξεπεραστούν οι αμοιβαίοι φόβοι, όπως είπε, είναι η συνεργασία και η αξιοποίηση των ευκαιριών.
Μιλώντας μετά από συνάντηση με την ομοσπονδία TUSIAD καθώς και Τουρκοκύπριους βιομηχάνους, ο κ. Ακιντζί επανέλαβε ότι «οι Τουρκοκύπριοι έχουν φόβους λόγω εμπειριών του παρελθόντος και οι Ελληνοκύπριοι λόγω της Τουρκίας και του 1974», γι αυτό-πρόσθεσε-θα πρέπει να συνεργαστούμε και να αδράξουμε τις ευκαιρίες. Ο Ακιντζί κατέληξε λέγοντας ότι «η λύση και η διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία στη βάση της ισότητας, της ελευθερίας και της ασφάλειας θα έχει ευεργετική επίδραση στην περιοχή».
Στο μεταξύ, σύμφωνα με καλά ενημερωμένη πηγή του ΡΙΚ στην έδρα του διεθνούς οργανισμού, ο Έσπεν Μπαρθ ‘Αιντα πρόκειται να ενημερώσει στις αμέσως επόμενες ημέρες το νέο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, πιθανότατα στη Λισαβόνα. Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι ο κ. Γκουτιέρες θα είναι αυτός που θα στείλει τις προσκλήσεις για την «διάσκεψη για την Κύπρο».
ΑΠΕ-ΜΠΕ | Φιλελεύθερος
