H Iερή εικόνα της Παναγίας της «Γερόντισσας» που γιορτάζει την Παρασκευή, βρίσκεται στην I.M. Παντοκράτορος του Αγίου Όρους και είναι η εφέστια εικόνα της Mονής.
H παράδοση αναφέρει ότι είναι δώρο του Bυζαντινού αυτοκράτορα Aλεξίου A’ του Kομνηνού προς το μοναστήρι.
Έλαβε την ονομασία αυτή από ένα θαύμα κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του θανάτου ενός γέροντος ορθοδόξου ηγουμένου.
Η Ιστορία και το θαύμα
Σε έναν ασθενή ευσεβέστατο ηγούμενο ο Θεός απεκάλυψε την ημέρα του θανάτου του. Αυτός ηθέλησε πριν πεθάνει να κοινωνήσει τα Άχραντα μυστήρια. Ζήτησε λοιπόν από τον εφημέριο ιερομόναχο να βιαστεί για να προλάβει να τον κοινωνήσει. Εκείνος, όμως, καθυστερούσε και ο Γέροντας εκινδύνευε ν’ αποθάνει χωρίς να κοινωνήσει. Ξαφνικά ακούστηκε από την εικόνα η φωνή της Παναγίας, η οποία πρόσταζε τον ιερομόναχο να τελειώσει γρήγορα την Θεία Λειτουργία, ώστε να προλάβει να κοινωνήσει ο ηγούμενος. ‘Eτσι και έγινε. Mόλις ο Γέροντας κοινώνησε, εκοιμήθη και εξαιτίας αυτού του περιστατικού, η εικόνα απέκτησε το προσωνύμιο “Γερόντισσα”.
Τον 17ο αιώνα υπήρξε εποχή κατά την οποία στο Μοναστήρι δεν υπήρχε λάδι και η έλλειψη των αναγκαίων για τη ζωή ήταν τόσο μεγάλη ώστε οι Πατέρες εγκατέλειπαν την Μονή.
Ο Ηγούμενος τους προέτρεψε να συνεχίζουν να ελπίζουν στην «Γερόντισσα» καθώς εκείνος είχε εναποθέσει την ελπίδα σε Αυτή.
Έτσι κι έγινε. Η Παναγία εισάκουσε τις προσευχές του και μία μέρα οι πατέρες είδαν να ξεχειλίζει λάδι από τα άδεια προηγουμένως πιθάρια στην αποθήκη.
Μπήκαν στην αποθήκη και είδαν ότι ένα από τα πιθάρια, που σώζεται μέχρι σήμερα, ξεχείλιζε από λάδι.
Κατάλαβαν ότι επενέβη η Παναγία και ακολούθως γέμισαν με το λάδι αυτό όλα τα άδεια δοχεία που βρίσκονταν στό Μοναστήρι.
Από τότε μέχρι σήμερα το λάδι δεν έχει λείψει ποτέ ξανά από το Μοναστήρι Της.
