Παλιότερα άδειαζαν ολόκληρα χωριά, καθώς ήδη από τα τέλη του Μαρτίου, έπαιρναν το δρόμο για τα βουνά και τα δάση, πολλοί ακόμα, κουβαλώντας μαζί με τα μουλάρια τους και όλη τους την οικογένεια.
Εκεί έφτιαχναν πρόχειρες ξύλινες καλύβες στο δάσος και έμεναν μέχρι τον Οκτώβριο που τέλειωνε ουσιαστικά και η περίοδος υλοτόμησης.
Ήταν οι κυρατζήδες, ή μετατοπιστές, όπως αλλιώς τους λένε, που με τα ζώα τους έφταναν στα σημεία που οι υλοτόμοι είχαν κόψει τους κορμούς των δένδρων που σημάδευε κάθε χρονιά το Δασαρχείο, τους φόρτωναν πάνω στα μουλάρια και μέσα από δύσβατες περιοχές τους μετέφεραν μέχρι τον κοντινότερο δασικό δρόμο όπου μετά τη μεταφορά προς τις πόλεις και τα χωριά, αναλάμβαναν τα φορτηγά.
Βαριά δουλειά και δύσκολη που συνδυαζόταν ακόμα και με σκληρή διαβίωση στο βουνό μέσα σε άσχημες καιρικές συνθήκες.
Κάνοντας ένα από τα πιο παλιά επαγγέλματα στον κόσμο, οι κυρατζήδες στο νομό, συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να μεταφέρουν τα ξύλα με τους τρόπους όπως και τότε, μόνο που πλέον οι περισσότεροι δεν μένουν στο βουνό, καθώς οι δρόμοι μείωσαν τις αποστάσεις και συντόμευσαν ακόμα και τους χρόνους των εργασιών που δεν διαρκούν τώρα έξι μήνες, αλλά μόλις περίπου έναν μήνα μέσα στο καλοκαίρι.
«Τα δένδρα που κυρίως υλοτομούνται στον Όλυμπο, θα μας πει μιλώντας στην «Ελευθερία» η δασάρχης Ελασσόνας κ. Ζωή Φτίκα, είναι κυρίως δρυς και οξιές για καύσιμα και μαύρη πεύκη και ελάτη για τεχνική ξυλεία, οικοδομές, κ.λπ.
Πριν την υλοτομική περίοδο, που ξεκινά το καλοκαίρι, γίνεται από τους δασικούς, έπειτα από μελέτη η προσήμανση, δηλαδή το σημάδεμα όλων των δένδρων που θα κοπούν. Η προσήμανση γίνεται με βάση την αειφόρα διαχείριση του δάσους ώστε να πάρουμε από αυτό μόνον όσα μπορεί να μας δώσει και όχι παραπάνω.
Σημαδεύονται κυρίως τα κακόμορφα δένδρα και τα ηλικιωμένα, η κοπή των οποίων κρίνεται απαραίτητη για την αναγέννηση του δάσους.
Έπειτα έρχονται οι υλοτόμοι, τα κόβουν και στη συνέχεια οι κυρατζήδες ή μετατοπιστές μεταφέρουν τους κορμούς μέσα από το δάσος στους χωματόδρομους όπου και στοιβάζονται.
Στον Όλυμπο η υλοτόμηση γίνεται κυρίως στα Αντιχάσια, στο δασικό σύμπλεγμα Κοκκινοπηλού, στο σύμπλεγμα Καρυάς-Σκαμνιάς και στο δημόσιο δάσος της Τσαπουρνιάς. Αν και υπάρχει μεγάλη ζήτηση για ξύλα, η υλοτόμηση έχει μειωθεί σε ποσοστό 30%».
Επιμέλεια: Φίλιππος Καραμέτος
