Η πόλη της Νέας Υόρκης ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι θα αποζημιώσει με 6,4 εκατομμύρια δολάρια έναν άνθρωπο ο οποίος πέρασε 23 χρόνια στη φυλακή για ένα φόνο που ποτέ δεν διέπραξε, αλλά κατηγορήθηκε ψευδώς από τον ντετέκτιβ που είχε αναλάβει την υπόθεση.
Ο 59χρονος Ντέιβιντ Ράντα που αφέθηκε τελικά ελεύθερος μετά από χρόνια στη φυλακή τον περασμένο Μάρτιο είχε καταδικαστεί το 1991 για τη δολοφονία ενός ραβίνου στο Μπρούκλιν.
Ο ραβίνος Χασκέλ Βερζμπέργκερ επιζών του Ολοκαυτώματος δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια μιας ληστείας σε κοσμηματοπωλείο τον Φεβρουάριο του 1990. Ο δράστης τον πυροβόλησε στο κεφάλι και κατόπιν διέφυγε με το αυτοκίνητο του θύματος. Η αστυνομική έρευνα διεξήχθη από τον ντετέκτιβ Λούις Σκαρτσέλα ο οποίος όπως αποδείχτηκε ενέπλεξε ψευδώς και παρατύπως τον Ράντα.
Δυο δεκαετίες μετά την καταδίκη του 59χρονου σήμερα Ράντα, ένας μάρτυρας παραδέχτηκε ότι ο ντετέκτιβ Σκαρτσέλα τον ανάγκασε να πει ότι την δολοφονία την έκανε ένας άνθρωπος με «μεγάλη μύτη» που ήταν και το μοναδικό στοιχείο που διέθετε. Επειδή ο Ράντα ήταν ο μόνος που ταίριαζε με αυτή την περιγραφή, ο ντετέκτιβ τον «διάλεξε».
Οι ερευνητές της υπόθεσης μετά την αποκάλυψη του μάρτυρα επικοινώνησαν στη συνέχεια με δύο ακόμη άτομα τα οποία παραδέχτηκαν ότι τότε είχαν πει ψέματα καθώς τους είχε αναγκάσει ο ντετέκτιβ.
Ο Ράντα έμεινε 23 χρόνια στη φυλακή και όταν αποφυλακίστηκε τον περασμένο Μάιο υπέστη έμφραγμα μόλις μια ημέρα μετά την απελευθέρωσή του. Τα κατάφερε όμως και ανακοίνωσε την πρόθεσή του να μηνύσει την πόλη της Νέας Υόρκης ζητώντας αποζημίωση 150 εκατομμύρια δολάρια.
Ο δημοσιονομικός ελεγκτής της Νέας Υόρκης προτίμησε να διευθετήσει την υπόθεση με φιλικό διακανονισμό χωρίς την παρέμβαση των δικαστηρίων «προς το συμφέρον όλων των πλευρών» με τελικό ποσό αποζημίωσης τα 6,4 εκατομμύρια δολάρια.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι μετά την αποφυλάκιση του Ντέιβιντ Ράντα οι New York Times ξεκίνησαν έρευνα για τον ντετέκτιβ Σκαρτσέλα ο οποίος πλέον είναι συνταξιούχος, και βρήκαν ότι είχε χρησιμοποιήσει τους ίδιους μάρτυρες σε αρκετές ποινικές υποθέσεις ενώ τουλάχιστον έξι ομολογίες για διάφορα αδικήματα περιείχαν την ίδια φρασεολογία, γεγονός που υποδηλώνει σαφώς ότι τις είχε υπαγορεύσει ή γράψει ο ίδιος ο Σκαρτσέλα.
Ένας άλλος κρατούμενος, ο Μόουζες Σάντι που επίσης είχε καταδικαστεί για φόνο μετά από «έρευνα» του Σκαρτσέλα αφέθηκε ελεύθερος τον Δεκέμβριο μετά από 16 χρόνια στη φυλακή. Δεκάδες άλλοι κρατούμενοι, που βρέθηκαν στη φυλακή σε υποθέσεις που ερεύνησε ο Σκαρτσέλα αναζητούν επίσης την αθωότητά τους.
Eπιμέλεια: Μπάμπης Παπαφιλιππάκης