Οι χειρισμοί της Ευρώπης για το σχέδιο διάσωσης της Κύπρου δείχνουν ολοένα πιο χαοτικοί. Οι διαπραγματεύσεις έχουν μετατραπεί σε «παιχνίδι του δειλού» («game of chicken») με τρεις παίκτες: την Κύπρο, τη Ρωσία και τους ηγέτες της ζώνης του ευρώ. Όπως αναφέρουν οι αναλυτές στο Bloomberg View λίγο πριν από την έναρξη του Eurοgroup, το αρχικό σχέδιο, που ήθελε τους καταθέτες να πληρώσουν για τη διάσωση, ήταν απαράδεκτο.
Το κυπριακό κοινοβούλιο το απέρριψε, και τώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει θέσει ως καταληκτική ημερομηνία την 25η Μαρτίου, προειδοποιώντας ότι, αν δεν επιτευχθεί νέα συμφωνία, θα κλείσει τη στρόφιγγα χρηματοδότησης που κρατάει το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου ζωντανό. Σε αυτό το «φιάσκο», λέει το Bloomberg, εντύπωση προκαλεί το ότι οι ηγέτες της Ευρώπης είχαν σχεδόν έναν χρόνο για να σκεφτούν πώς θα αποφύγουν τη σημερινή κατάσταση. Από τότε που η Ελλάδα προχώρησε σε αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, στο όποιο υπήρχε μεγάλο μερίδιο επενδύσεων κυπριακών τραπεζών, ήταν προφανές ότι οι τράπεζες θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε γενναίες αυξήσεις κεφαλαίων.
Με την κατάλληλη προετοιμασία, η Κύπρος θα μπορούσε να αποτελέσει το ιδανικό τεστ για το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης, στο οποίο η ΕΚΤ θα μπορούσε να παρέμβει, υποχρεώνοντας σε απώλειες τους πιστωτές των κυπριακών τραπεζών και σε εκ νέου άνοιγμα τις τράπεζες, υπό νέα ιδιοκτησία. Όπως έχουν μέχρι τώρα τα πράγματα, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο εξαιρετικά ανεπιθύμητα αποτελέσματα, λέει το Bloomberg. Κατ’ αρχάς, η Κύπρος να μην ανταποκριθεί στο τελεσίγραφο της ΕΚΤ, προκαλώντας κατάρρευση των τραπεζών και έξοδο από το ευρώ.
Στη δεύτερη περίπτωση, η Ρωσία θα μπορούσε να συνεισφέρει ένα μεγάλο μέρος από τα 5,8 δισ. ευρώ που πρέπει να εξασφαλίσει η Κύπρος, και σε αντάλλαγμα να πάρει ένα κομμάτι των αποθεμάτων φυσικού αερίου της χώρας και ταυτόχρονα να αποκτήσει σημαντική επιρροή σε ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν οι κυπριακές τράπεζες αποτύχουν, η οικονομική ευρωστία του συνόλου της ζώνης του ευρώ θα τεθεί σε κίνδυνο για το «ασήμαντο» ποσό των 7 δισ. ευρώ -τη διαφορά μεταξύ των 10 δισ. ευρώ που η ΕΕ είναι πρόθυμη να δανείσει από τα συνολικά 17 δισ. που χρειάζεται η Κύπρος. Μια συμφωνία με τη ρωσική Gazprom θα μπορούσε να υπονομεύσει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία, σημειώνουν οι αναλυτές.
Η Ρωσία καλείται να δώσει περίπου 5 δισ. ευρώ σε αντάλλαγμα για τα δικαιώματα ερευνών στα ύδατα της Κύπρου, που έχει 60 τρισ. κυβικά μέτρα αποθέματα φυσικού αερίου, τα οποία όμως υπόκεινται σε νομική πρόκληση από την Τουρκία, όπως επισημαίνει το Blοomberg. Οι Ρώσοι ηγέτες αισθάνονται παραπλανημένοι. Οι ηγέτες της Ευρωζώνης προσπαθούν επί μήνες να τους πείσουν να δώσουν περισσότερα από τα 2,5 δισ. ευρώ που έχουν ήδη δανείσει στην Κύπρο. Στην πράξη, με την προτεινόμενη επιδρομή στις καταθέσεις των Κυπρίων, θα υφαρπάξουν τα χρήματα που οι ηγέτες της Μόσχας αρνήθηκαν να δώσουν.
Σε ενδεχόμενη αποτυχία της Κύπρου να βρει λύση, το κόστος για τη Ρωσία θα είναι μεγάλο. Η Moody’s εκτιμά ότι η ρωσική έκθεση στο νησί υπολογίζεται στα 60 δισ. δολάρια, 31 δισ. εκ των οποίων βρίσκονται σε τραπεζικές καταθέσεις. Αυτά τα χρήματα πιθανότατα θα «παγώσουν» μαζί με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες των Ρώσων στην Κύπρο. Η καλύτερη διαθέσιμη λύση παραμένει η αναδιάρθρωση των τραπεζών, που θα επιβαρύνει περισσότερο τους μεγαλοκαταθέτες -κυρίως τους Ρώσους-, οι οποίοι ενδέχεται να χάσουν το 15% έως 20% των καταθέσεών τους, σύμφωνα με τους αναλυτές του Bloomberg.
Ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί συμφωνία απαιτεί και τα τρία μέρη να διαπραγματευθούν από κοινού. Σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, θα είχε νόημα να συμμετάσχει τόσο η Τουρκία όσο και το κράτος των κατεχομένων, που έχουν σχετικά οικονομικά συμφέροντα και άμεση εμπλοκή στα κοιτάσματα φυσικού αερίου. Το ευρύτερο δίδαγμα είναι ότι η Κύπρος και οι άλλες χώρες της Eυρωζώνης δεν θα βρίσκονταν σε αυτήν τη θέση αν είχαν κινηθεί πιο γρήγορα για να τεθούν σε εφαρμογή μηχανισμοί που θα διόρθωναν τις ατέλειες στον σχεδιασμό της Ευρωζώνης. Μέχρι να το πράξουν, αυτή θα παραμείνει ευάλωτη σε κρίσεις που μπορεί να προκύψουν ακόμη και από τα πιο μικρά και «ασήμαντα» κράτη-μέλη της.
Επιμέλεια: Μαριάννα Μαρμαρά
Πηγή: 24h.com.cy
