Του Παντελή Οικονόμου
Το εκλογικό μας σύστημα έχει υποφέρει, διαχρονικά, τα πάνδεινα από τις πρακτικές των παλιών κομμάτων μας. Αλλεπάλληλες, κυνικές αλλαγές στις θέσεις τους: μεγάλα ποσοστά ενισχυμένη αναλογική, μικρά ποσοστά απλή αναλογική. Και, ακόμα χειρότερα, «ό,τι συμφέρει τον αντίπαλο, δεν συμφέρει εμένα».
Είναι αυτός ο απροκάλυπτος μικροκομματισμός που έχει πια δηλητηριάσει τα πάντα. Ο λαός έχει συμβιβαστεί με την ιδέα ότι «έτσι λειτουργεί το σύστημα» και οι αντιπρόσωποί του δεν μπορούν να το αλλάξουν. Αυτή η διάχυτη απελπισία καταγράφεται ως αύξηση της αποχής από εκλογές σε εκλογές και αντίστοιχη μείωση της δημοκρατικής νομιμοποίησης της πολιτικής.
Είναι πια κοινό μυστικό ότι η αντιπροσώπευση, η νομοθέτηση και η διακυβέρνηση πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο. Οι βουλευτές εξαρτώνται όλο και λιγότερο από τους ψηφοφόρους τους, όλο και περισσότερο από μεσολαβητές και πάτρωνες. Η νομοθέτηση έχει εκπέσει σε επικύρωση ή νομιμοποίηση κυβερνητικών αποφάσεων και πράξεων. Η διακυβέρνηση δεν είναι άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας σύμφωνα με τη λαϊκή εντολή, αλλά παζάρι με κύκλους συμφερόντων. Αυτά δεν ζούμε;
Αυτόν τον εκφυλισμό της πολιτικής καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε (και) με την αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Θέμα το οποίο δεν τέθηκε καν στις, μεταξύ των παλιών μας κομμάτων, διεργασίες των τελευταίων ημερών. Κοιτάζοντας μπροστά λοιπόν, ας συζητήσουμε για ένα εκλογικό σύστημα με:
– Τον κάθε πολίτη να γνωρίζει τον βουλευτή / εκπρόσωπό του και να μπορεί να συζητάει μαζί του, να ακούγεται και να ακούει.
– Τους βουλευτές να αποκτούν ξανά τη δυνατότητα και την πρωτοβουλία να νομοθετήσουν με βάση τις θέσεις των κομμάτων τους και τη λαϊκή εντολή.
– Την κυβέρνηση να ασκεί την εκτελεστική εξουσία εν ονόματι του εντολοδότη της, του ελληνικού λαού, και να ελέγχεται ουσιαστικά από τη Βουλή, ώστε να θωρακίζεται απέναντι σε κύκλους συμφερόντων.
– Τα κόμματα να αναλαμβάνουν ξανά την ευθύνη διαμόρφωσης πολιτικής, σχεδίων και προγραμματικών θέσεων για υποβολή και έγκριση από το πολιτικό σώμα, δηλαδή τον ελληνικό λαό.
Για ένα εκλογικό σύστημα το οποίο αναδεικνύει 200 έως 250 βουλευτές από ισάριθμες μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες. Με το ψηφοδέλτιο κάθε κόμματος να συντίθεται από έναν υποψήφιο και τον αναπληρωματικό του (και αντικαταστάτη του στη Βουλή σε περίπτωση εκλογής του υποψηφίου και τοποθέτησής του σε υπουργική θέση). Και άλλους 50 έως 100 βουλευτές από «λίστες επικρατείας» των κομμάτων, με απλή αναλογική. Με το σύνολο των εκλεγομένων να αθροίζεται μεταξύ 250 και 300. Ας ψάξουμε με ποιους 200 περνάει στην επόμενη Βουλή!
