Η ιδέα ότι ο γάμος είναι ένας παλαιομοδίτικος και εν πολλοίς ξεπερασμένος θεσμός μπορεί να είναι δελεαστική για πολλά άτομα. Γιατί να μην αρκεί το ότι οι δύο σύντροφοι ζουν μαζί και μοιράζονται το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητας τους. Ποια η χρησιμότητα μιας δημόσιας τελετής; Γιατί ξαφνικά τα ζευγάρια ενδίδουν σε παραδόσεις και θρησκευτικά τελετουργικά που στην καθημερινότητα τους μάλλον θα απέφευγαν. Ο θεσμός του γάμου φαίνεται να είναι σχεδιασμένος από και για μια άλλη εποχή, κι όμως εξακολουθεί να επιβιώνει.
Η ουσία του γάμου είναι η ενίσχυση του δεσμού του ζευγαριού. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Ένας τρόπος είναι μέσα από τα επιπλέον εμπόδια που βάζει σε ένα ενδεχόμενο χωρισμό. Γιατί όμως ο άνθρωπος επιλέγει αυτό το δρόμο; Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι επιλέγει το γάμο γιατί είναι ευλογημένος από το Θεό. Ακόμα όμως κι όταν ο άνθρωπος δεν επικαλείται το Θεό, έχει φροντίσει να καλέσει έναν πολύ μεγάλο αριθμό οικείων του για να δουν τη τελετή, έτσι ώστε να του είναι πιο δύσκολο μετά να αλλάξει γνώμη για αυτή τη σχέση που στην παρούσα φάση θεώρει ότι είναι η σχέση της ζωής του. Ακόμα όμως κι αν βάλουμε στην άκρη το λόγο που δίνει το ζευγάρι απέναντι στο Θεό και την κοινωνία ότι θα μείνει ενωμένο, ο γάμος σε κάθε περίπτωση σημαίνει σημαντικές οικονομικές και νομικές συνδιαλλαγές. Οι δύο σύντροφοι γνωρίζουν ότι μετά το γάμο θα χρειαστεί η συμβολή λογιστών και νομικών προκειμένω να καταφέρουν να χωρίσουν.
Με ποιους τρόπους όμως όταν ένας χωρισμός γίνεται πιο δύσκολος οι δυο σύντροφοι επωφελούνται;
1. Μειώνει την επικινδυνότητα της παρόρμησης
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ένα από τα πιο διάσημα ψυχολογικά πειράματα , το τεστ με τις καραμέλες, το οποίο σχεδιάστηκε για να μετρήσει την ικανότητα των παιδιών να περιμένουν για την ευχαρίστηση τους και να εντοπίσει τις συνέπειες της ικανότητας των παιδιών να σκεφτούν μακροπρόθεσμα. Όταν σε παιδιά τριών χρονών οι ερευνητές έδωσαν μια καραμέλα και τους είπαν ότι θα πάρουν και δεύτερη αν περιμένουν 5 λεπτά χωρίς να φάνε την πρώτη, παρατήρησαν ότι πολλά δεν άντεξαν να περιμένουν το διάστημα των 5 λεπτών. Η άμεση ευχαρίστηση της καραμέλας που είχαν στα χέρια τους ήταν πολύ δελεαστική και υπερίσχυε της στρατηγικής της αναμονής. Μελαίνοντας βρέθηκε ότι τα παιδιά που είχαν περιορισμένο έλεγχο των παρορμήσεων και δεν τα κατάφεραν τόσο καλά στη ζωή τους όσο τα παιδιά που άντεξαν να περιμένουν προκειμένω η ευχαρίστησή τους να είναι μεγαλύτερη.
Οι σχέσεις δε διαφέρουν πολύ από τη λογική αυτή. Πολλές φορές η άμεση ευχαρίστηση αντλείται μέσα από ένα εύκολο και παρορμητικό δρόμο, όπως είναι το να φύγει κανείς από κάποιο πρόβλημα για να μη χρειαστεί να το αντιμετωπίσει, ή το να παρασυρθεί από τον ενθουσιασμό για ένα άλλο άτομο. Αυτές τις παρορμήσεις λοιπόν, έρχεται να ελέγξει ο γάμος. Βασικά όταν ένα άτομο αποφασίζει να παντρευτεί έχει αναγνωρίσει την ανάγκη μιας δομής που θα το προστατέψει από τις παρορμήσεις του, ακριβώς γιατί έχει αρχίσει να έχει επίγνωση των μακροπρόθεσμων πλεονεκτημάτων.
Ο γάμος λοιπόν από αυτή τη σκοπιά δεν έχει να κάνει με το συναίσθημα. Είναι η δήλωση μιας πρόθεσης που παραμένει ανεπηρέαστη από τις επιθυμίες της καθημερινότητας. Είναι πολύ συχνό φαινόμενο τα ζευγάρια να φαντασιώνονται ότι δεν είναι παντρεμένα, ακριβώς όμως το νόημα του γάμου είναι να μη δίνεται μεγάλη σημασία στις φαντασιώσεις αυτές. Είναι ένας διακανονισμός που προστατεύει τα άτομα από τις παρορμήσεις τους.
2. Δίνει στα άτομα το χρόνο που χρειάζονται για να ωριμάσουν
Στην καλύτερη περίπτωση οι σχέσεις βοηθούν στην εξέλιξη , την ωρίμανση και την ολοκλήρωση του ατόμου. Αυτή η διαδικασία της ωρίμανσης όμως μπορεί να είναι αργή, αγωνιώδης και πολύπλοκη. Συχνά τα άτομα περνούν μεγάλα χρονικά διαστήματα, πολλές φορές ολόκληρες δεκαετίες, κατηγορώντας τους συντρόφους τους για προβλήματα που μπορεί να πηγάζουν από τη δική τους αδυναμία. Αποφεύγουν να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης και ζητούν από τον άλλον να τους αγαπήσει αποδεχόμενος όλα τα ελαττώματά τους, χωρίς να κάνουν καμιά προσπάθεια.
Μπορεί να χρειαστούν χρόνια άγχους απογοήτευσης, αλλά και υποστήριξης και ενδιαφέροντος για να γίνει μια αυθεντική εξέλιξη. Τα άτομα αποκτούν επίγνωση των αδυναμιών τους, τις εντοπίζουν τις ονοματίζουν, προσανατολίζουν τον άλλο σχετικά με τις δυσκολίες τους και σε γενικές γραμμές, είναι ποιο εύκολο να ζουν σε μια συντροφική σχέση.
Με ένα νέο σύντροφο είναι πιο εύκολο να είναι κανείς ήρεμος ευγενικός. Η αληθινή εικόνα του εαυτού όμως ξεκαθαρίζει με τον καιρό και θέλει θάρρος έτσι ώστε κανείς να μη φύγει με την πρώτη δυσκολία για να βρει κάποιον που ψευδώς θα το διαβεβαιώσει ότι δεν έχει κανένα μειονέκτημα.
3. Δίνει την ασφάλεια που χρειάζονται οι σύντροφοι για να επενδύσουν ο ένας στον άλλο
Ο γάμος είναι επίσης ένα μέσο που πολλές φορές δίνει στους συντρόφους εξειδικευμένους ρόλους , όπως είναι για παράδειγμα η διαχείριση του νοικοκυριού ή η ικανοποίηση των υλικών αναγκών. Ο κάθε σύντροφος όμως, ανεξάρτητα από το ρόλο που έχει αναλάβει, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι δε θα έχει αμειβόμενη εργασία, πρέπει να νιώθει εξασφαλισμένος για το μέλλον. Ο γάμος λοιπόν παρέχει τις κατάλληλες συνθήκες, έτσι ώστε ένα ζευγάρι να μπορεί να πάρει αποφάσεις που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν ριψοκίνδυνες.
Φαίνεται λοιπόν πως η χρησιμότητα του θεσμού του γάμου έχει αλλάξει στη σύγχρονη κοινωνία. Δεν είναι ούτε η εκκλησία ούτε η πολιτεία ούτε η ιδέα της νομιμοποίησης της σχέσης και τη κοινωνικής αποδοχής που επιβάλλουν το θεσμό του γάμου στο σύγχρονο άνθρωπο.
Φαίνεται ότι ο άνθρωπος έχει συνειδητοποιήσει πως κάποιες από τις βασικές του ανάγκες χρειάζονται μια μακροπρόθεσμη δομή την οποία τη βρίσκει στη φύση της δέσμευσης που παρέχει ο γάμος.
Τα τελευταία 50 χρόνια μέσα από νομικές μεταρρυθμίσεις και κοινωνικές αλλαγές τα άτομα προσπάθησαν να κάνουν το χωρισμό ευκολότερο. Τώρα η πρόκληση είναι ακόμα μεγαλύτερη γιατί ήρθε η ώρα τα άτομα να υπενθυμίσουν στον εαυτό τους αυτό που γνωρίζουν πολύ καλά από παιδιά, ότι η αναμονή και η προσπάθεια αξίζουν τον κόπο.
Πηγή : hephilosophersmail
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
