Οι περισσότεροι άνδρες γνωρίζουν ελάχιστα για τους όρχεις τους , το πολύπλοκο αυτό αναπαραγωγικό όργανο. Στην καλύτερη περίπτωση διαθέτουν μια βασική γνώση, όπως ότι οι όρχεις παράγουν και αποθηκεύουν το σπέρμα. Ακολουθούν 5 ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το τόσο σημαντικό αυτό ανδρικό όργανο. Στόχος είναι πάντα η ενημέρωση και η ευαισθητοποίησή για τη προαγωγή της ανδρικής σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας.
1. Οι όρχεις, αν και είναι ευαίσθητο όργανο, στον άνθρωπο βρίσκονται εξωτερικά. Αντιθέτως σε πολλά ζώα είναι τοποθετημένοι μέσα στο σώμα. Ο λόγος που στον άνθρωπο είναι έξω από το σώμα είναι η ρύθμιση και μείωση της θερμοκρασίας τους, έτσι ώστε να διατηρείται η γονιμότητα. Η χαμηλή θερμοκρασία των όρχεων συνδέεται με καλύτερη γονιμότητα.
2. Οι όρχεις δεν παράγουν μόνο τα σπερματοζωάρια αλλά και την τεστοστερόνη. Πρόκειται για την πιο σημαντική ανδρική ορμόνη η οποία είναι υπεύθυνη για όλες τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα του άνδρα κατά τη διάρκεια της ήβης, όπως είναι η ανάπτυξη της τριχοφυΐας και η βάθυνση της φωνής. Η τεστοστερόνη επίσης είναι αυτή που διατηρεί τα επίπεδα ζωτικότητας στη μετέπειτα ζωή και είναι πολλοί οι ιατροί που πιστεύουν ότι τα επίπεδα τεστοστερόνης συνδέονται με τη διατήρηση της καλής υγείας των ανδρών. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα η θεραπεία υποκατάστασης της τεστοστερόνης μπορεί να βοηθήσει με πολλά από τα συμπτώματα που παραδοσιακά συνδέονται με τη διαδικασία της γήρανσης και να αυξήσουν τα επίπεδα ενέργειας, κάτι σαν ελιξίριο ζωής.
3. Η σημασία που έδιναν οι διάφοροι πολιτισμοί στους όρχεις φαίνεται από την ίδια τη γλώσσα. Για παράδειγμα η λέξη που χρησιμοποιούσαν οι Αζτέκοι για τους όρχεις ήταν «αβοκάντο» εξαιτίας της ομοιότητας που είχαν παρατήσει με το ομώνυμο φρούτο. Στην αρχαία Ελλάδα παρόμοια σύνδεση είχε γίνει με το φυτό ορχιδέα.
4. Το χειρότερο νόσημα που πλήττει τους όρχεις είναι ο καρκίνος των όρχεων. Πρόκειται ωστοσο για θεραπεύσιμο τύπο καρκίνου ο οποίος εμφανίζεται κυρίως σε νέους άνδρες. Ο άνδρας μπορεί να ελέγξει τους όρχεις του για καρκίνο ψηλαφώντας τους απαλά κι εξετάζοντας για την ύπαρξη μικρών εξογκωμάτων που βρίσκονται κάτω από το δέρμα και δεν είναι επώδυνα. Οι άνδρες θα πρέπει να αρχίσουν την ψηλάφιση ήδη από την εφηβεία τους. Άλλα νοσήματα που συνδέονται με τους όρχεις είναι ο υπογοναδισμός και η στυτική δυσλειτουργία.
5. Είναι πολύ πιθανό ένα πρόβλημα υγείας που επηρεάζει τους όρχεις όπως είναι ο υπογοναδισμός να είναι η αιτία εμφάνισης της πρόωρης εκσπερμάτισης. Εκτιμάται ότι το 30% των ανδρών θα υποφέρει κάποια στιγμή στη ζωή του από πρόωρη εκσπερμάτιση. Ενώ κάποιες περιπτώσεις αποδίδονται σε εξολοκλήρου ψυχολογικά αίτια, οι ιατροί εντοπίζουν όλο και περισσοτέρους οργανικούς αιτιολογικούς παράγοντες, όπως είναι ο υπογοναδισμός, η στυτική δυσλειτουργία, η χρόνια προστατίτιδα και το σύνδρομο του χρόνιου πυέλου πόνου.
Είναι πολύ σημαντικό ο άνδρας να γνωρίζει βασικές πληροφορίες σχετικά με την ανατομία και τη φυσιολογία του έτσι ώστε να αναλάβει με πιο ουσιαστικό τρόπο την ευθύνη τόσο της γενικής όσο και της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής του υγείας.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ. Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
