Κλεάνθης Γρίβας

28/01/2025

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η συμφωνία, για τους Ομήρους και την (προσωρινή) κατάπαυση του πολέμου στη Γάζα, που υπογράφηκε την Παρασκευή 17/1, χωρίζεται σε τρεις φάσεις:

Στην πρώτη φάση, διαρκείας 42 ημερών, η Χαμάς θα απελευθερώσει σε «εβδομαδιαίες δόσεις» (!!!) τους πρώτους 90 ισραηλινούς ομήρους από τους 251 που απήγαγε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 (στον αριθμό περιλαμβάνονται και οι σοροί τουλάχιστον 34 που ο θάνατός τους επιβεβαιώθηκε από τον Ισραηλινό Στρατό).

Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα απελευθερώσει έως και 1.904 Παλαιστίνιους, στους οποίους περιλαμβάνονται (α) κρατούμενοι που έχουν καταδικαστεί, ανάμεσά τους και πάνω από 150 που καταδικάστηκαν για φόνο, και εκτίουν ποινή ισόβιας κάθειρξης, και (β) «κρατούμενοι ασφαλείας», που σημαίνει κρατούμενοι χωρίς δίκη και χωρίς να τους έχει απαγγελθεί κατηγορία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

▪ Κυριακή 19/1: η Χαμάς απελευθέρωσε 3 ομήρους (γυναίκες αμάχες) και τη Δευτέρα 20/1: το Ισραήλ απελευθέρωσε τους πρώτους 90, από τους συνολικά 1.904 κρατούμενους που θα απελευθερωθούν κατά την πρώτη φάση της συμφωνίας εκεχειρίας.

▪ Το Σάββατο 25/1: η Χαμάς απελευθέρωσε 4 ομήρους (γυναίκες στρατιωτίνες) και το Ισραήλ απελευθέρωσε 200 κρατουμένους.

Σχεδόν όλοι οι ισραηλινοί όμηροι που υποδείχθηκαν από το Ισραήλ για να απελευθερωθούν, είχαν απαχθεί από τη Χαμάς κατά τη διάρκεια της επίθεσής της στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 Ισραηλινοί -κυρίως άμαχοι- και 251 πάρθηκαν όμηροι στη Λωρίδα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Πρώτη φάση

▪ Για καθένα από τους ζωντανούς ομήρους (γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους), θα απελευθερωθούν 30 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι, σε «εβδομαδιαίες δόσεις».(!!!). Οι τρεις πρώτες έχουν ορισθεί για τις 19, 25 και 31 Ιανουαρίου 2025.

▪ Για καθένα από τους 9 άρρωστους ομήρους, θα απελευθερωθούν 110 κρατούμενοι.

▪ Για καθεμία από τις γυναίκες στρατιώτες του IDF, θα απελευθερωθούν 50 κρατούμενοι.

▪ Για καθένα από τους ομήρους Avera Mengistu και Hisham alSayed, οι οποίοι κρατούνται στη Γάζα επί μια δεκαετία, θα απελευθερωθούν 30 κρατούμενοι.

▪ Για τους υπόλοιπους 91 ομήρους που παραμένουν στη Γάζα (στους οποίους περιλαμβάνονται και οι σοροί τουλάχιστον 34 ομήρων, που ο θάνατός τους επιβεβαιώθηκε από τον Ισραηλινό Στρατό), το Ισραήλ θα απελευθερώσει 1.000 περίπου Παλαιστίνιους που κρατούνται είτε χωρίς δίκη ή απαγγελία κατηγορίας («κρατούμενοι ασφαλείας») είτε ύστερα από δίκη (στους οποίους περιλαμβάνονται 47 Παλαιστίνιοι που είχαν καταδικαστεί και απελευθερωθεί με τη συμφωνία Shalit το 2011 και έκτοτε συνελήφθησαν ξανά).

Οι 33 όμηροι που πρόκειται να ελευθερωθούν κατά την πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός.

Σειρά 1: Romi Gonen. Emily Damari. Arbel Yehud. Doron Steinbrecher. Ariel Bibas. Kfir Bibas. Shiri Bibas.

Σειρά 2: Liri Albag. Karina Ariev. Agam Berger. Danielle Gilboa. Naama Levy. Ohad Ben-Ami. Gadi Moshe Moses.

Σειρά 3: Keith Siegel. Ofer Calderon. Eli Sharabi. Itzik Elgarat. Shlomo Mansour. Ohad Yahalomi. Oded Lifshitz.

Σειρά 4: Tsahi Idan. Hisham al-Sayed. Yarden Bibas. Sagui Dekel-Chen. Yair Horn. Omer Wenkert. Sasha Trufanov.

Σειρά 5: Eliya Cohen. Or Levy. Avera Mengistu. Tal Shoham. Omer Shem Tov

Δεύτερη φάση

Μετά την πρώτη φάση της συμφωνίας, το Ισραήλ και η Χαμάς πρόκειται να συνεχίσουν (;) τις διαπραγματεύσεις για μια «μόνιμη κατάπαυση του πυρός», που σημαίνει αναδιάταξη του ισραηλινού στρατού στη Γάζα (που από τη μεριά του Ισραήλ θα γίνει με τρόπο ώστε η παρέμβασή του να είναι δυνατή αμέσως μόλις ναυαγήσουν οι συμφωνίες).

Οι συνομιλίες για την δεύτερη και πιο απαιτητική φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός θα ξεκινήσουν σε δύο εβδομάδες.

Κατά τη γνώμη μου, κάποια στιγμή σ’ αυτή τη φάση η Συμφωνία θα σαμποταριστεί και δεν θα περάσει ποτέ στην τρίτη φάση της, αφενός γιατί δεν συμφέρει ούτε στον Νετανιάχου και το βαθύ κράτος του Ισραήλ ούτε στη Χαμάς, και αφετέρου γιατί το σαμποτάρισμά τους κι απ’ τους δύο διευκολύνεται απ’ το γεγονός ότι (σε αντίθεση με τις δύο πρώτες φάσεις) στο κείμενο της Συμφωνίας για την τρίτη φάση δεν αναφέρεται τίποτα σαφές και δεσμευτικό για τη ρύθμιση του πολιτικού καθεστώτος της Γάζας, πράγμα που δίνει σε καθένα απ’ τους συμμετέχοντες να την ερμηνεύσει κατά βούληση. Τι (δεν) θα διεκδικηθεί: Η παραχώρηση της διοίκησης της Γάζας στην Παλαιστινιακή Αρχή; (είναι απίθανη). Η συμμετοχή της Χαμάς στην νέα πολιτική δομή Γάζας; (έχει αποκλειστεί από το Ισραήλ εξαρχής). Η λύση ενός κράτους ή δύο κρατών; (ποτέ δεν τέθηκε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων)

ΟΙ «ΤΕΜΑΧΙΣΜΕΝΕΣ» ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΕΣ

Η μακρά ιστορία των Συμφωνιών σε στάδια τα οποία εκτείνονται σε βάθος χρόνου, αποδεικνύει ότι είναι καταδικασμένες να αποτύχουν. Αυτό συμβαίνει πάντα.

▪ Το 1950, για αποφευχθούν οι οξείες  συγκρούσεις για την υιοθέτηση ενός πλήρους συντάγματος, ο βουλευτής Yizhar Harari πρότεινε να ψηφίζονται «σταδιακά» κάποιοι νόμοι που ονομάστηκαν βασικοί νόμοι, οι οποίοι μια μέρα «θα συγκροτούσαν ένα σύνταγμα». (Πρόκειται για μια σειρά από κοινούς νόμους που, όλοι πλην δύο, υπόκεινται σε αναθεώρηση από την βουλή με απλή πλειοψηφία). Ως αποτέλεσμα, από το 1950 μέχρι σήμερα, το Ισραήλ δεν έχει επίσημο, γραπτό σύνταγμα. Πράγμα που μεταξύ άλλων οδήγησε σε κρίσεις – συμπεριλαμβανομένης και αυτής του δικαστικού πραξικοπήματος του 2023 που ακόμα διαλύει τη χώρα.

▪ Στα  τέλη της δεκαετίας 1980, ξεκίνησε η συγκρουσιακή διαδικασία για την εξαίρεση από την στρατιωτική θητεία των Haredim (υπερορθόδοξων) και των μαθητών των θρησκευτικών σχολών Yeshiva. Έκτοτε,  η Κνεσέτ (βουλή) έχει συντάξει νόμους για την επισημοποίηση της εξαίρεσης των Haredim. Αλλά, παρόλο ότι το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι η Βουλή (Κνεσέτ) πρέπει να επιλύσει το ζήτημα με τρόπο που να πληροί τη αρχή της ισότητας των πολιτών απέναντι στο νόμο, κάθε γύρος σ’ αυτή τη διαμάχη, μερικές φορές ανατρέπει κυβερνήσεις, ένα πράγμα παραμένει σταθερό: η συντριπτική πλειοψηφία των Haredim δεν στρατεύεται ποτέ.

▪ Αλλά τα πιο σχετικά παραδείγματα για την κατανόηση του τρέχοντος δαιδαλώδους χάους γύρω από μια συμφωνία εκεχειρίας/απελευθέρωσης ομήρων με τη Χαμάς, είναι όμοια με προηγούμενες δαιδαλώδεις συμφωνίες σε στάδια μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων.

Στις Συμφωνίες του Όσλο, αυτό που έγινε γνωστό ως «ειρηνευτική διαδικασία» ξεκίνησε το 1993, με την πολυδιαφημισμένη υπογραφή της Διακήρυξης των Αρχών. Τα στάδια που ακολούθησαν, περιλάμβαναν:

▪ Το πρωτόκολλο του Παρισιού το 1994, για την καθιέρωση του συνολικού οικονομικού ελέγχου του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη. Και

▪ Το «Όσλο ΙΙ» το 1995, που επρόκειτο να σκιαγραφήσει τις επόμενες φάσεις της αναδιάταξης του Ισραήλ από τα κατεχόμενα και την σταδιακή εγκαθίδρυση του παλαιστινιακού θεσμικού ελέγχου, που θα γινόταν σε κατάλληλες φάσεις.

Κάθε φάση ξεκινούσε με τον όρο ότι και οι δύο πλευρές εκπλήρωναν την προηγούμενη φάση (όπως και η σημερινή συμφωνία για τους ομήρους). Αλλά, αίφνης, όταν ένας ακροδεξιός Ισραηλινός διέπραξε μια προβοκατόρικη τρομερή τρομοκρατική επίθεση εναντίον Παλαιστινίων αμάχων στη Χεβρώνα, η Χαμάς εξαπέλυσε φρικιαστικές βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας εναντίον Ισραηλινών αμάχων. Οι ισραηλινοί εποικισμοί επιβραδύνθηκαν για λίγο, αλλά εξαπλώθηκαν.

Και, η ολοκλήρωση των συμφωνιών αποτράπηκε: Με βάση τις Συμφωνίες του Όσλο όλες οι διαδικασίες υποτίθεται ότι θα διαρκούσαν μέχρι το 1999, οπότε θα συνέβαινε κάτι που δεν ορίστηκε ποτέ: ή «Παλαιστινιακό κράτος» ή «λύση δύο κρατών». Από τη στιγμή που δεν είχε οριστεί ποτέ αυτό, ο καθένας μπορούσε να σκέφτεται ό,τι θέλει. Και όπως ήταν αναμενόμενο, όλοι σκέφτηκαν ό,τι ήθελαν.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ήταν μέρος της διαδικασίας του Όσλο: ως πρωθυπουργός τη δεκαετία του 1990, υπέγραψε τη συμφωνία της Χεβρώνας το 1997 και το μνημόνιο του Wye River το 1998 και γνωρίζει πολύ καλά πώς οδήγησαν στα συντρίμμια της παλαιστινιακής αυτοδιάθεσης.

Οι περίφημες φάσεις της διανθίστηκαν από τις δολοφονίες των δύο πρωτεργατών της:

▪ Στις 6 Οκτωβρίου 1981, δολοφονήθηκε ο πρόεδρος της Αιγύπτου Ανουάρ Σαντάτ στο Κάιρο από τους εξτρεμιστές «Αδελφούς Μουσουλμάνους». Και

▪ Στις 4 Νοεμβρίου 1995, δολοφονήθηκε ο τέως πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιτζάκ Ράμπιν στο Τελ Αβίβ, στο τέλος μιας συγκέντρωσης για την υποστήριξη των Συμφωνιών του Όσλο, από τον Γιγκάλ Αμίρ, έναν Ισραηλινό ακροδεξιό υπερεθνικιστή.

Έκτοτε, όλες οι διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν για μια συνολική πολιτική επίλυση του προβλήματος με βάση μια «συμφωνία σε στάδια» αντί της μιας «πλήρους συμφωνίας εφάπαξ», κατέληξαν σε αποτυχία.

Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με την εν εξελίξει «συμφωνία σε τρία στάδια» μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, που ξεκίνησε την Κυριακή 19/1/2025, με μια αφόρητα αργή πρώτη φάση 42 ημερών – κατά την οποία θα απελευθερωθούν 33 Ισραηλινοί όμηροι και περισσότεροι από 1.900 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι.

Οι μάχες πρόκειται να σταματήσουν. Ο ισραηλινός στρατός θα αρχίσει να αναδιατάσσεται στη Γάζα, και θα πρέπει να ολοκληρώσει την απόσυρσή του την 50ή ημέρα, διατηρώντας την ετοιμότητά του να επέμβει ανά πάσα στιγμή. Σ’ αυτή τη φάση θα απελευθερωθούν και οι υπόλοιποι εν ζωή όμηροι και οι σοροί όσων έχουν δολοφονηθεί.

Όμως, κανένας δεν πιστεύει ότι θα ολοκληρωθεί ποτέ η δεύτερη φάση της συμφωνίας και, πολύ περισσότερο, η τρίτη φάση της, και το τέλος του πολέμου.

Πρόκειται μόνο για σταδιακά και υπό όρους σχέδια που είναι καταδικασμένα να καταρρεύσουν. Προφανώς, είναι εξαιρετικά πιθανό ότι εκείνοι που διαμόρφωσαν δεν ήθελαν ποτέ να ολοκληρωθεί η εφαρμογή τους εξαρχής.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα στοιχεία πάρθηκαν από την αρθρογραφία των ισραηλινών εφημερίδων Haaretz, Times of Israel και Jerusalem Post – 12, 16, 19 και 20 Ιανουαρίου 2025.

Haaretz12 Ιανουαρίου 2025 – Άρθρο του Gideon Levy

Ελευθερώστε όλους τους ομήρους – Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους

https://www.haaretz.com/opinion/2025-01-12/ty-article/.premium/free-the-hostages-on-both-sides/00000194-571b-df5b-a1dd-d7bb36a00000

Times of Israel – 16 Ιανουαρίου 2025 – Κείμενο της Συμφωνίας:

https://www.timesofisrael.com/full-text-of-the-hostage-ceasefire-agreement-reached-between-israel-and-hamas/

Haaretz – 19 Ιανουαρίου 2025 – Άρθρο του Gideon Levy:

«Δεν υπάρχουν αθώοι στη Γάζα»: Αναστοχασμός στον Πρώτο Φασιστικό Πόλεμο του Ισραήλ

https://www.haaretz.com/opinion/2025-01-19/ty-article-opinion/.premium/no-innocents-in-gaza-israels-first-fascist-war-designed-to-appease-the-far-right/00000194-7b1f-de1b-a9bd-7b5f5b450000?lts=1737272330276

Haaretz – 20 Ιανουαρίου 2025

https://www.haaretz.com/israel-news/2025-01-20

«Ομάδα Τραμπ, προσοχή: Ο Νετανιάχου λέει ψέματα στον Τραμπ και ετοιμάζεται να σαμποτάρει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα».

Times of Israel – 20 Ιανουαρίου 2025:

https://www.timesofisrael.com/israel-frees-90-palestinian-security-prisoners-who-are-welcomed-with-hamas-flags/  

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης